Oswald von Nell-Breuning
Oswald von Nell-Breuning (Trier, 8 maart 1890 - Frankfurt, 21 augustus 1991) was een Duits jezuïet, theoloog, filosoof en econoom. Hij geldt als nestor van de sociale leer van de rooms-katholieke Kerk.
In 1911 werd Von Nell-Breuning jezuïet en begint zijn noviciaat in 's-Heerenberg. Zijn studie filosofie neemt hij in hetzelfde jaar op in het Limburgse Valkenburg. Na de studie doet hij van 1915 tot 1916 dienst in het lazaret tijdens de Eerste Wereldoorlog. Tussen 1916 en 1919 studeert hij pastoraaltheologie in het Oostenrijkse Feldkirch en in Innsbruck.
Tien jaar na zijn intrede bij de jezuïeten werd tot rooms-katholiek priester gewijd. Sinds zijn studietijd genoten de economie en de sociale verhouding in de maatschappij zijn belangstelling. In Münster promoveerde hij op de moraal van de (aandelen)beurs. Korte tijd later, in 1928, werd hij hoogleraar moraaltheologie, canoniek recht en maatschappijwetenschappen aan de filosofisch-theologische hogeschool in Frankfurt.
Von Nell-Breuning is bekend geworden als nestor van de katholieke sociale leer. Hij heeft een stempel gedrukt op het 1931 verschenen pauselijke rondschrijven Quadragesimo Anno van Pius XI, bedoeld als vervolg op de encycliek Rerum Novarum uit 1891. In Nederland had hij met name contact met aalmoezenier Henri Poels, die de zich industrialiserende Limburgse mijnstreek katholiek moest zien te houden. In de jaren 20 van de 20e eeuw, wanneer Von Nell in Düsseldorf verblijft, neemt hij deel aan de discussies in de Augustinusvereniging, een club van Zuid-Limburgse geestelijken die zich het hoofd breken over de gevolgen van industrialisering, immigratie en secularisatie.
Door de steeds vooruitstrevende houding van Oswald von Nell leggen de nationaal-socialisten hem vanaf 1936 een publicatie- en spreekverbod op. Na de oorlog oefent hij grote invloed uit op de discussies over de vakbeweging, medezeggenschap voor werknemers en andere sociale onderwerpen. Hij doet dit binnen de christen-democratische CDU alsook binnen de sociaal-democratische SPD.
Zijn bilbiografie omvat ruim 1800 publicaties.
