Onze-Lieve-Vrouwekerk (Brugge)
De Onze-Lieve-Vrouwekerk, waarvan de bouw in de 13e eeuw startte, werd op de relieken van de Sint-Bonifaciuskerk opgetrokken. Aan de voor- en de westgevel herkent men de invloed van de Scheldegotiek met de twee typische traptorentjes en het gebruik van blauwsteen. Het koorgedeelte en de absis stralen de zuivere Franse gotiek uit. De 122,30 m hoge, volledig in baksteen opgetrokken toren uit 1320 (hoogste bakstenen gebouw ter wereld), werd in de 19e eeuw verbouwd en beheerst het Brugs stadsbeeld. Het gebruik van baksteen is typisch voor de kustgotiek. De kerk telt vijf beuken. Midden in middenbeuk verdeelt het doksaal, dat uit drie delen bestaat, de kerk in twee delen: het hoogkoor en het schip. De apostelbeelden zijn van de 17e eeuw.
Guido Gezelle was een tijdlang kapelaan van de kerk.
Inhoud |
[bewerk] Koor en praalgraven
De kerk is vooral gekend omdat hier Maria van Bourgondië begraven ligt. Tijdens archeologisch onderzoek in 1979 werd haar stoffelijk overschot geïdentificeerd. Van haar vader, Karel de Stoute is hier enkel het praalgraf aanwezig. Zijn stoffelijke resten werden door Karel V, een kleinzoon van Maria, vanuit Frankrijk naar Brugge overgebracht. Vermoedelijk werd hij in de niet meer bestaande Sint-Donaaskathedraal die op de Burg stond begraven. Zijn lijk werd nooit teruggevonden. De praalgraven bevinden zich in het hoogkoor van de kerk.
Voor het hoogaltaar hangt een drieluik van de hofschilder van Margaretha van Oostenrijk, Bernard van Orley. Het is een passieverhaal met de kruisdood in het midden. Aan de voet van het altaar, onder de praalgraven, werden drie graven blootgelegd die rijk beschilderd zijn.
De loden kist in één van de graven (zichtbaar opgesteld) bergt het gebeente van Maria die in 1482 in Brugge overleed. Een inscriptie duidt aan dat het hart van haar zoon Filips de Schone, vader van Karel V, geborgen is in een apart doosje.
Het praalgraf van Maria en tevens het oudste, werd ontworpen door Jan Borman (Brussel 1522). Beide vorsten worden naar middeleeuwse gewoonte voorgesteld in liggende houding en gevouwen handen. met geopende ogen zijn ze in aanschouwing van het eeuwige leven. Aan hun voeten fungeren leeuw en hond als symbolen van de mannelijke kracht en de vrouwelijke trouw.
Het gelaat van Maria van Bourgondië is ragfijn weergegeven, geboetseerd naar het dodenmasker. Haar kroon met edelstenen versierd, haar handen en haar weelderig golvende mantel zijn een miniatuurkunstwerk. Het grafmonument is nog volledig gotisch van concept en van geest.
Het praalgraf van Karel de Stoute is een halve eeuw jonger. De uitwerking is gedeeltelijk gotisch, gedeeltelijk renaissancistisch. De lijnen vallen veel strakker uit, maar de wapenrusting is kunstig en gedetailleerd weergegeven. Op beide zwarte sarcofagen zijn vooraan gedenkplaten aangebracht en op de zijwanden zie je de geëmailleerde familieschilden van de voorouders.
Foto's van de praalgraven vindt u bij de respectievelijke artikels van Maria en Karel.
Boven de koorbanken hangen dertig wapenschilden van Ridders van het Gulden Vlies. Het eerste schild links is dat van Karel de Stoute, vlak tegenover dat van zijn schoonbroer Edward IV van Engeland. Midden in het koor rust het schrijn met de relieken van Sint-Bonifacius (1624), een van de patroonheiligen van de kerk.
[bewerk] Madonna met Kind van Michelangelo
Ook het internationaal bekende werk van Michelangelo, Madonna met Kind, bedoeld voor een altaar van de Dom van Siena, is hier te zien. Het werd in Italië aangekocht door de Brugse koopman Jean Mouscron en in 1514 aan de kerk geschonken. Zijn familiegraf ligt aan de voet van het altaar vóór het beeld. Het beeld werd herhaaldelijk weggehaald door de Franse en Duitse bezetters, maar kon telkens opnieuw naar Brugge worden teruggehaald.
[bewerk] Lanchalskapel
Lanchals (nu Langhals) was de Brugse baljuw die om zijn trouw aan Bourgondië door de Bruggelingen werd onthoofd. Zijn grafmonument werd gedeeltelijk bewaard. Volgens de legende legde keizer Maximiliaan I, echtgenoot van Maria van Bourgondië, de stad op ten eeuwige dage langhalzen of zwanen te onderhouden.
