Mangistan
| Mangistan | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 |
||||||||||||
| Taxonomische indeling | ||||||||||||
|
||||||||||||
| Soort | ||||||||||||
| Garcinia mangostana |
De mangistan (Garcinia mangostana) is een vrucht uit de plantenfamilie Guttiferae.
Het is een tot 25 meter hoge boom met een dichte piramidale kroon. De takken groeien steeds uit de oksels van tegenoverstaande bladeren, zodat de boom symmetrisch is vertakt. De bladeren zijn 7 - 13 x 15 - 25 cm groot. De bladeren zijn ovaal en puntig met een gave rand. Van boven zijn de bladeren glanzend olijfgroen en van onderen lichtgroen en dof. Op korte, dikke stelen groeien de 5 cm grote bloemen, solitair of in paren aan de scheuttop. De boom draagt gewoonlijk pas na 15 jaar twee tot drie keer per jaar vruchten.
De mangistan is een bes met een diameter van 5 - 8 cm. Deze bes heeft een stevige, taaie, leerachtige, tot 1,5 cm dikke schil, die volrijp donker purperbruin van kleur is. Onder de stevige vruchtmantel zit een krans van partjes bestaande uit tot acht boonvormige, lichtbruine zaden die omgeven zijn door een dikke, zachte, sappige, sneeuwwitte zaadmantel (arillus). Deze partjes zijn delicaat zoetzuur aromatisch van smaak, de smaak doet enigszins aan lychee denken.
De mangistan behoort tot het populairste fruit van de tropen en veel mensen vinden het smakelijk. De zaadmantels van de rijpe vrucht eet men rauw, waarvoor men de vrucht overdwars insnijdt en openklapt. De mangistan is maar kort houdbaar, ze schimmelt snel binnenin. De tanninerijke schil van de vrucht en de tanninerijke schors van de boom gebruikt men voor het looien van leer of medicinaal tegen dysenterie. Het donkerbruine, zeer harde, zware hout is van goede kwaliteit.
De soort is in Zuidoost-Azië inheems en wordt in neerslagrijke gebieden van India tot Australië gekweekt. Ook is hij steeds vaker te vinden in tropisch Afrika en Amerika. In Nederland wordt deze vrucht vers en in blik te koop aangeboden in Chinese supermarkten.
[bewerk] Trivia
- De Chinezen geloven dat mangistans met vier partjes geluk brengen, vergelijkbaar met ons klavertje vier. De vrucht wordt ook wel de "koningin van de vruchten" genoemd.
