Loy Krathong

Loy Kratong is een festival dat gevierd wordt in Thailand en omliggende landen.

De laatste week van oktober en de eerste 3 weken van november vormen de '12e maan-maand'. In het Thais duan sipsong genaamd. Deze tijd van het jaar is het 'na naam', hoogwaterseizoen. In deze tijd zijn er vaak overstromingen in vele delen van Thailand, inclusief Bangkok. Maar omdat het regenseizoen dan normaal gesproken over is, is het weer prachtig met een strakblauwe hemel en een temperatuur van ongeveer 25 graden.

Dit is de tijd van het jaar dat op de dag van de volle maan van de 12e maan-maand het Loy Krathong festival gevierd wordt in Thailand en buurlanden. 'Loy' betekent letterlijk varen, en een 'Krathong' is een vaartuigje van verscheidene materialen in de vorm van een lotusbloem. Dit vaartuigje bevat normaal gesproken een kaars, 3 wierookstaafjes, bloemen en enkele muntjes (bij voorkeur 9, omdat de Thais geloven dat dit getal geluk brengt). Na het Thaise nieuwjaar (Songkran) op 13 april is dit het meest populaire festival.

Het festival begint in de avond als er een volle maan is (en vaak ook de avonden ervoor en erna). Mensen gaan dan naar de oevers van vijvers, kanalen, meren, rivieren en zelfs de zee om hun krathong naar het water te brengen. De kaars en de wierookstaafjes worden aangestoken en dan wordt de krathong te water gelaten.

Men gelooft dat hoe langer de kaars blijft branden des te beter je geluk is in het komende jaar. Ook laten de Thaise paren vaak hun krathongs samen te water. Hoe langer ze dicht bij elkaar blijven, des te langer en mooier de relatie tussen de samenlevenden heet te zijn. Sommige paren smokkelen door hun krathongs met een klein touwtje te verbinden.

Ook wordt in de meeste provincies buiten Bangkok siervuurwerk afgestoken en papieren ballonnen met een kaars eronder opgelaten. Dit kan een prachtige sterrenhemel creëren met duizenden ballonnen. Veel van deze ballonnen storten neer en kunnen soms aanzienlijke schade veroorzaken als ze elektriciteitsdraden of transformators raken, daarom zijn de ballonnen in Bangkok verboden. Ook op het water zijn de duizenden kleine en grote vaartuigjes vaak een prachtig gezicht.

Tijdens dit festival wordt op alle radio- en televisiezenders bijna constant het Loy Krathong Lied gespeeld. In de meeste plaatsen wordt er ook een 'Nang Noppamas' (zie geschiedenis) wedstrijd gehouden, waarbij lokale schoonheden strijden om de plaatselijke Nang Noppamas te worden. Ook worden in de meeste plaatsen parades gehouden, waarbij groepen mensen (van scholen, universiteiten, politiekorpsen enz.) reusachtige krathongs hebben gebouwd, die te water worden gelaten. Later worden deze dan door een jury beoordeeld.

Je hoeft niet noodzakelijk zelf je krathong te maken, alhoewel dit wel het meeste plezier oplevert. Krathongs kunnen overal in straatstalletjes gekocht worden, van heel klein tot reusachtig.

Vooral de noordelijke provincies rond Sukhothai en Chiang Mai maken veel werk en geven meerdaagse feesten in deze periode, die mensen van overal in Thailand trekt.

Sinds eind jaren '90 is er vooral door de Bangkokse gouverneurs van alles aan gedaan om het neerlaten van krathongs te beperken. Dit omdat de kosten van het opruimen astronomisch zijn en steeds maar meer mensen in Bangkok plastic zijn gaan gebruiken in plaats van natuurlijke materialen. Deze acties hebben weinig effect gehad en de Thais blijven hun krathongs te water laten. Sommigen meerdere op een avond. Daarom heeft de gouverneur van Bangkok in 2003 afgekondigd dat het neerlaten van krathongs van niet-natuurlijke materialen verboden is en bestraft wordt.

[bewerk] Geschiedenis

[bewerk] Volksgeloof

Volgens het Thaise volksgeloof zijn er 5 godinnen die de 5 elementen vertegenwoordigen:

• Mae Phra Toranee: moeder aarde
• Mae Phra Phai: godin van de wind
• Mae Phra Plerng: godin van het vuur
• Mae Phosop: godin van het eten
• Mae Kong Ka: godin van het water (Kong Ka is letterlijk de Ganges rivier in India).

Loy Krathong is een jaarlijkse dankzegging aan de godin Mae Kong Ka omdat zij zo'n overvloedige regenval heeft gegeven en daarmee voedsel, drinkwater en transportwegen voor de bevolking. Het is op hetzelfde moment ook een vragen om vergeving van de zonde van het verspillen van water. Veel Thai geloven daarnaast ook dat als hun krathong wegvaart, daarmee de zonden van het afgelopen jaar worden weggewassen.

[bewerk] De legende van de krathong

Volgens de legende was het de dochter, 'Nang Noppamas', van een Brahmaan-priester in het begin van het koninkrijk Sukhothai van meer dan 700 jaar geleden, die op haar eigen manier de godin Mae Kong Ka wilde bedanken. Nang Noppamas wordt vaak beschreven als de mooiste, intelligentste en meest talentvolle vrouw die ooit in het Sukhothai koninkrijk heeft geleefd. Zij zou de eerste krathong gemaakt hebben in de huidige lotusvorm en na het aan de koning getoond te hebben te water hebben gelaten in de rivier met een kaars en wierook. En zo zou het moderne Loy Krathong zijn begonnen.