Karveel
Een karveel is een snel zeilschip uit Spanje en Portugal.
De naam karveel of carvel in het Engels, komt van caravel en carabela en werd eerst genoemd in een charter van Alfonse III (1255) voor een vissersscheepje van de Portugese kust.
Het belangrijkste kenmerk van een karveel als schip is echter de plaats van de mast, op één derde van de voorsteven, waar het schip ook zijn grootste breedte heeft. Dit in tegenstelling tot eerdere types van zowel noordelijke als mediterrane oorsprong. Hierdoor was het niet alleen sneller maar was ook zeewaardiger en had tevens meer ruimte voor vracht.
Later werd het niet alleen groter gebouwd maar het kreeg in verband met de handelbaarheid ook drie masten. Deze konden zowel dwars- als latijngetuigd zijn.
Twee van de drie schepen waarmee Christoffel Columbus naar de nieuwe wereld voer (1492), de Niña en de Pinta, waren dergelijke carabelas.
[bewerk] Karveelbouw
De term karveelbouw betekent dat deze niet overnaads of dakpangewijs is gebouwd, maar dat de planken of delen met de zijkanten stuitend tegen elkaar zijn geplaatst.
De karveelbouwwijze was al vroeg bekend in China, in het oude Egyptische rijk en bij de Feniciërs. In de Middeleeuwen was het algemeen in het Middellandsezeegebied en vandaar uit verspreidde deze bouwwijze zich via Zuid-Europa naar het noorden.
In de vroege Middeleeuwen was het wel bekend in de noordelijke landen, maar werd alleen toegepast bij de platbodemscheepjes en dan met name alleen nog voor de bodem of kielplanken.
| {{{afb_links}}} | Zeilboottypes |  |
{{{afb_groot}}} |
|---|---|---|---|
|
Nederlandse historische typen: Buis - Crabschuyt - Crayer - Damloper - Eiker - Fluit - Friesemaatkast - Gaffelaar - Hagenaar - Hoeker - - Heude - Hulk - Kaag - Kofschip - Kogge - Otter - Pink - Poon - Potschip - Praam - Smalschip - Snouw - Retourschip - Steilsteven - Snik - Tjalk - Waterschip - Westwerling - Wijdschip - Zetteboot - Zeilkast - Zomp Bruine vloot: Aak - Bolschepen - Botter - Hoogaars Kwak - Punter - Schokker - Schouw - Skûtsje Buitenlands historische typen: Balant - Barh - Dhow - Ewer - Galei - Galjas - Galjoen - Jonk - Karveel - Klipper - Kraak - Linieschip - Naveel - Schoener - Seyken - Xebec Zeegaande typen: Bark - Barkas - Barkentijn - Brigantijn - Brik - Fregat - Korvet - Kotter - Logger - Schoener - Windjammer Sport en recreatie : 16m2 - 420 - 470 - BM - Catamaran - Centaur - Europe - FD - FJ - Flash - J22 - J24 - Jol - Laser - Lelievlet - Mirror - Optimist - Randmeer - Schakel - Sloep - Sailhorse - Soling - Solo - Splash - Stern - Trimaran - Valk - Vaurien - Vrijheid |
|||
