Joseph Plateau
Joseph Plateau (Brussel, 14 oktober 1801 - Gent, 15 september 1883) was een Belgisch natuurkundige en wiskundige.
Joseph Plateau werd geboren in Brussel als zoon van een kunstschilder. Toen hij op zijn veertiende plots wees werd, moest de jonge Plateau bij zijn oom gaan wonen. Hoewel hij daarvoor les had gevolgd aan de tekenacademie, stuurde die oom hem toch naar het atheneum. Ook toen hij in 1822 naar de universiteit van Luik trok liet zijn oom hem geen vrije studiekeuze.
Plateau was gefascineerd door de wetenschappen, maar hij moest zich inschrijven bij de faculteit Letteren en Wijsbegeerte. Het resultaat was dat hij twee jaar later kandidaat was in de letteren, de rechten, de wiskunde èn de natuurkunde.
In 1835 werd hij hoogleraar in de natuurkunde te Gent.
Hij ontdekte en formuleerde het fenomeen van de gezichtstraagheid of lichtnawerking: het fysisch verschijnsel waarbij een beeld nog gedurende een zeer korte tijd op het netvlies van het oog blijft 'hangen'. We kennen allemaal dit verschijnsel wanneer we in een lichtbron kijken en dan de ogen dichtknijpen: de lichtvlek blijft nog op het netvlies nawerken. Op basis van dit gegeven construeerde Plateau in 1831 zijn phenakistiscoop (ook wel fantascoop en optische illusie genaamd) (Grieks voor 'vals beeld') een toestel waarmee hij een serie van opeenvolgende tekeningen doorlopend 'in beweging' kon brengen. Hiermee legde hij de basis voor de cinematograaf en de filmindustrie.
Hij verrichtte tevens onderzoek aan vloeistofvliezen (oppervlaktespanning). Het probleem van Plateau werd naar hem genoemd.
Door langdurig naar de zon te kijken bij proeven over fysiologische optica, werd Plateau blind in 1843. Momenteel neemt men aan dat Plateau's blindheid werd veroorzaakt door uveitis, een progressieve oogziekte (Dorikens & Dorikens-Vanpraet, in voorbereiding; Verriest, 1990).
[bewerk] Plateauprijzen
In België is een belangrijke filmprijs naar hem vernoemd, de Plateauprijs.
[bewerk] Trivia
- In Gent is een straat naar hem genoemd (Plateaustraat). Daar bevindt zich de campus van de faculteit ingenieurswetenschappen, kortweg "Plateau" genoemd.
[bewerk] Externe links
- Museum voor de Geschiedenis van de Wetenschap (Universiteit van Gent)
- Experiment met een zoötroop in Technopolis (Mechelen - De zoötroop was de opvolger van de phenakistiscoop)
