Jonathan Maccabeüs
Jonathan Maccabeüs (ook wel Jonathan de Makkabeeër) behoorde tot de Joodse familie van de Hasmoneeën en was van 160 v.Chr. tot 143 v.Chr. de leider in de Makkabeese opstand tegen de Seleucidische overheersing. Hij droeg de bijnaam Apphus (Aramees voor 'diplomaat').
[bewerk] Achtergrond
De Makkabeese opstand was in 167 v.Chr. geïnitieerd door Jonathans vader Matthatias. Toen deze korte tijd later overleed, naam zijn broer Judas het leiderschap van de opstand over en wist daarbij belangrijke militaire successen te boeken. In 160 v.Chr. sneuvelde hij echter in de strijd tegen Seleucidische troepen.
[bewerk] Jonathans leiderschap
groen: situatie in 160 v. Chr.
paars: gebiedsuitbreiding
Jonathan had niet het militair en strategisch inzicht van zijn broer Judas. In het eerste jaar van zijn leiderschap leidde hij dan ook een aantal zware nederlagen. Hij wist zich echter te herstellen en groeide snel in zijn rol als militair leider van de guerillabeweging. Daardoor lukte het de Seleuciden niet de Makkabeese opstand neer te slaan. Doordat Jonathan bovendien handig profiteerde van de diverse conflicten om de Seleucidische troon, wist hij uiteindelijk een redelijke mate van onafhankelijkheid voor het Joodse land te verwerven, ondanks dat hij formeel nog steeds aan de Seleuciden onderworpen was. Toen hij echter vredesdelegaties zond naar Rome en Sparta ging dit de Seleucidische generaal Trypho te ver. Met een list nam hij Jonathan gevangen en korte tijd later doodde hij hem. Het leiderschap over de Makkabeese opstand werd overgenomen door Jonathans broer Simon.
[bewerk] Hogepriesterschap
Jonathan was de eerste van de Hasmoneese heersers die het hogepriesterschap wist te verwerven. Hij kreeg dit ambt van Alexander Balas, als dank voor steun in zijn strijd tegen Demetrius I om de Seleucidische troon. Bij wetsgetrouwe Joden riep Jonathans hogepriesterschap veel weerstand op, omdat hij niet uit het hogepriesterlijke geslacht stamde.
