Jom Kipoer
Jom Kipoer of Grote Verzoendag, ook wel geschreven als Jom Kipur wordt als de belangrijkste feestdag beschouwd in het jodendom. Het was de ene dag in het jaar, dat de hogepriester de allerheiligste plaats in de tempel te Jeruzalem betrad. Het feest wordt beschreven in Tenach en dus de Bijbel, in het boek Numeri (Bamidbar) 29:7. Voluit heet het Jom ha-Kippurim, ofwel Dag van de Vergevingen, in meervoud dus.
De dag valt op de 10 Tishrei in de joodse kalender. Doordat dit een maankalender is, vallen joodse feestdagen zoals Jom Kipoer steeds op verschillende data van de Gregoriaanse kalender. In de lijst hieronder staat een aantal data aangegeven waarop Jom Kipoer valt. Het joodse etmaal en dus iedere feest- en gedenkdag loopt van zonsondergang tot zonsondergang, dus heeft de dag achtereenvolgens een avond, nacht, morgen, middag en namiddag. Men houdt zich aan beperkingen zoals vasten en niet-werken van begin zonsondergang tot einde zonsondergang - drie sterren in de hemel - op de volgende dag.
Op de avond van Jom Kipoer is er de Kol Nidree-dienst waarop het Kol Nidree-gebed wordt uitgesproken. In het gebed wordt spijt betuigd over de verkeerde daden die mensen in het voorgaande jaar hebben gedaan, de zonden ten aanzien van de Schepper. Het Aramese Kol Nidree betekent letterlijk: alle eden: men bezint zich ook over alle eden en beloftes waaraan men tekortgeschoten is, en spreekt de wens uit in het gebed dat waar dit het geval is, dit tenietgedaan mag worden. Dit betreft nooit geloften die tussen mensen gedaan zijn, zoals zaken die contractueel zijn vastgelegd, enkel zaken tussen de mens en de Schepper. Het besef en bekennen van het eigen falen staat tijdens Jom Kipoer centraal.
In de Tenach staat beschreven, dat de hogepriester op deze dag een geitje offerde, en dat het lot een geitje koos om (symbolisch) de zonden te dragen van het volk, dat vervolgens de stad uit werd geleid en daar in de woestijn vrijgelaten werd. Het begrip zondebok dat de Nederlandse taal kent, en scapegoat in het Engels, is afkomstig van dit ritueel.
Diensten of onderdelen van de dienst op de dag zelf zijn de Sjachariet, de Moesaf, de Mincha en de slotdienst, de Ne'ila. Onderdeel van de dienst is de lezing van het boek Jona: de profeet Jona probeerde onder zijn verplichtingen ten aanzien van God uit te komen, wat hem niet lukte.
Op Jom Kipoer wordt niet gewerkt. Verder wordt er gedurende meer dan een etmaal gevast, zowel wat eten als wat drinken betreft, en sober geleefd, men onthoudt zich ook van seksuele omgang. Het is gebruikelijk op de dag naar de synagoge te gaan, waar een lange dienst wordt gehouden die een groot deel van de dag duurt. Verder wordt veel witte kleding gedragen als symbool voor onschuld of zuiverheid. Ergens aan het einde van de dag is er een dodenherdenking. Vaak worden hierbij ook de slachtoffers van de sho'ah herdacht.
Aan het eind van de dienst in de synagoge bij zonsondergang, de Ne'ila, wordt na het ne'ilagebed de lang aangehouden tekia op de sjofar geblazen. Hiermee wordt het feest besloten, en een soort nieuw begin ingeluid.
[bewerk] Jom Kipoer in de Gregoriaanse kalender
- Van zonsondergang 1 tot zonsondergang 2 oktober 2006
- Van zonsondergang 21 tot zonsondergang 22 september 2007
- Van zonsondergang 8 tot zonsondergang 9 oktober 2008
- Van zonsondergang 27 tot zonsondergang 28 september 2009
[bewerk] Zie ook
| {{{afb_links}}} | Jodendom (Portaal) | {{{afb_rechts}}} |  |
|---|---|---|---|
|
Joden - Thora - Tenach - Talmoed - Kabbala - Literatuur - Halacha - Mitswa - Tsedaka - Kasjroet - Briet - Sjabbat - Gebed - Feestdagen - Maanden - Jaartelling - Geschiedenis - Tempel - Synagoge - Rabbijn - Chazan - A tot Z |
