Jeugdherberg
Een Jeugdherberg is oospronkelijk een goedkope logeergelegenheid voor jeugd en jongeren. De leeftijdsgrens wordt nauwelijks nog gebruikt en de jeugdherbergen accepteren over het algemeen gasten van iedere leeftijd.
Heel traditioneel was het verblijf in een jeugdherberg gratis in ruil voor huishoudelijke werkzaamheden. Tegenwoordig komt dit niet veel meer voor, maar jeugdherbergen nemen wel lange termijn bewoners aan als bijvoorbeeld baliemedewerker in ruil voor gratis huisvesting.
Omdat de naam jeugdherberg bij veel mensen nog dergelijke associaties oproept, wordt tegenwoordig steeds vaker de term hostel gebruikt. In bepaalde delen van de wereld worden mensen die gebruik maken van een hostel rugzaktoeristen (backpackers) genoemd, vooral in Australië en Nieuw-Zeeland.
De grootste internationale keten van hostels is de non-profit organisatie Hostelling International (HI) met meer dan 4000 hostels in zo'n 80 landen. HI heette vroeger International Youth Hostel Federation (IYHF). In Nederland zijn een 30tal hostels van de Nederlandse Jeugd Herberg Centrale (NJHC) .Tegenwoordig noemt men zich Stayokay, in België kent men de Vlaamse Jeugdherbergcentrale (VJH, Vlaanderen) en Les Auberges de Jeunesse (LAJ, Wallonië).
De Jeugdherbergen of hostels verzorgen accommodatie voor groepen van één tot meerdere personen. In een jeugdherberg of hostel huurt men een bed (meestal een stapelbed) in een slaapzaal voor één tot drie nachten. Ook sanitair wordt gedeeld. Sommige herbergen hebben een restaurant, en/of een gemeenschappelijke keuken waar zelf kan worden gekookt. Vaak zijn er ook privé-kamers aanwezig. Indien een jeugdherberg wordt verbouwd, dan voegt men (een) kamer(s) toe voor de niet zo mobiele medemens, compleet met een eigen aangepaste badkamer.
Een aantal jeugdherbergen of hostels staan ook een langere termijn verblijf toe, afhankelijk van seizoen en ruimte.
Het verblijf in een herberg is groepgerelateerd. Je kan andere reizigers van over de hele wereld ontmoeten. Bovendien zijn de jeugdherbergen of hostels minder formeel en voor de alleenreiziger goedkoper dan hotels. Verreweg de meeste herbergen hebben een systeem, zoals kluisjes, waar waardevolle spullen in opgeborgen kunnen worden. Slapen in een zaal met meerdere mensen betekent dat je rekening houdt met elkaar. Asociale mensen vind je overal.
De eerste jeugdherberg werd in 1912 in Altena Duitsland geopend in het kasteel Wewelsburg. De oude kamers zijn tegenwoordig te bezichtigen; het hostel is nu op een andere locatie op het terrein. De oudste jeugdherberg van Nederland bevindt zich in Rhijnauwen in de gemeente Bunnik bij Utrecht.
