Jameson Raid
De Jameson Raid (29 december 1895 - 2 januari 1896) was een onsuccesvolle inval in Transvaal. De bedoeling was om een opstand van de voornamelijk Britse gastarbeiders (de zogenaamde uitlanders) uit te lokken, maar dit gebeurde niet. De Raid was een van de oorzaken van de Tweede Boerenoorlog.
De uitlanders werden zwaar gediscrimineerd in de boerenrepublieken, wat aangehaald werd als reden voor de invasie. De ontdekking van diamantaders in Transvaal had waarschijnlijk meer invloed op de invasie. Het doel van de raid was Johannesburg, waar de troepen een opstand van de uitlanders zouden steunen. De raid was gepland door Cecil Rhodes in 1895.
Troepen werden tijdens de voorbereiding gestationeerd bij Pitsani, aan de grens met Transvaal. Deze troepen stonden onder het bevel van Leander Starr Jameson. De 600 mannen waren uitgerust met geweren, machinegeweren en lichte artillerie.
Jameson raakte echter gefrustreerd door vertragingen, en ging zelf tot actie over. Op 29 december 1895 viel Jameson de republiek binnen, richting Johannesburg. Zijn acties werden veroordeeld door de Britse koloniale regering.
Jamesons troepen konden diep binnendringen in Transvaals gebied, en stuitten nauwelijks op verzet. Op 1 januari, bij Krugersdorp, had echter een klein aantal Boerensoldaten de weg naar Johannesburg versperd. Bij het vallen van de avond trok Jameson zijn troepen terug in een poging de boeren in hun flank aan te vallen. De Boeren hadden de beweging echter door, en op 2 januari, wanneer de Britten Doornkop bereikten, werden de Britten opgewacht door een Boerenleger met zware artillerie. Jameson verloor ongeveer dertig man, voor hij zich overgaf. Zijn troepen werden opgesloten in Pretoria.
De Boerenregering leverde de troepen uit aan de Britten, die ze veroordeelden. Jameson werd teruggestuurd naar Londen, waar hij 15 maanden werd opgesloten. De Boerenregering kreeg een schadevergoeding van 1 miljoen pond.
De raid deed de vijandelijkheden tussen de Britten en de Boeren opflakkeren, die alleen maar werden aangewakkerd door de onderschepping van een telegram afkomstig van de Duitse keizer, Wilhelm II, naar Paul Kruger, waarin de Boeren gefeliciteerd werden met hun overwinning op de Britten. Die vijandschap leidde uiteindelijk tot de Tweede Boerenoorlog.
