Indeterminisme
Indeterminisme is de opvatting binnen de filosofie dat vrije wil en determinisme niet samen kunnen gaan en dat er gebeurtenissen zijn die niet corresponderen met het determinisme, die dus niet veroorzaakt zijn door oorzakelijke gebeurtenissen.
Als het determinisme waar zou zijn, dan zijn mensen niet verantwoordelijk voor hun daden. Ze zouden immers gedetermineerd zijn om te doen wat ze doen. Om verantwoordelijk te zijn voor hun daden moeten mensen ten minste gedeeltelijk beschikken over een vrije wil. Dat lijkt dan weer in strijd te zijn met de wetenschappen, meer in het bijzonder de fysica. Een menselijke beslissing is niet meer dan een welbepaalde combinatie van elektronische signalen en chemische processen in de hersenen. Uit de fysica weten we dat alle natuurlijke processen gedetermineerd zijn. Een fysicalistische kijk op de wereld sluit het bestaan een vrije wil uit en lijkt een deterministische kijk op te dringen.
Indeterministen verdedigen het standpunt dat er gebeurtenissen of toestanden zijn die niet gedetermineerd zijn door hun oorzaken. Er zijn drie mogelijke opties:
- sommige gebeurtenissen kennen geen oorzaak
- sommige gebeurtenissen zijn veroorzaakt door niet-deterministische oorzaken
- sommige gebeurtenissen worden veroorzaakt door een externe partij
Als er gebeurtenissen of toestanden zijn zonder oorzaak, dan is het bestaan van een vrije wil minstens plausibel.
Indeterminisme is gemakkelijk(er) verenigbaar met een theïstisch standpunt. God is namelijk een voorbeeld van een concept zonder oorzaak, dus niet-gedetermineerd. Hij is oppermachtig en beschikt dus over volledige vrijheid. Hij is als het ware de opperste Vrije Wil; hij is de Eerste Oorzaak.
[bewerk] Externe link
Stanford universiteit (Engelstalig)
| Dit artikel is een beginnetje over filosofie. U wordt uitgenodigd op bewerk te klikken om uw kennis aan dit artikel toe te voegen. |  |
