Hilbert van der Duim

Hilbert van der Duim (Beetsterzwaag, 4 augustus 1957) is een voormalige Nederlandse langebaanschaatser.

Inhoud

1 Met vallen en opstaan naar de top
2 Successen
3 Na het allroundschaatsen
4 Persoonlijke records
5 Resultaten
- 5.1 Medaillespiegel
6 Bronnen

[bewerk] Met vallen en opstaan naar de top

Hilbert van der Duim was als schaatser een kleurrijk figuur en werd bij velen bekend door zijn valpartijen over vogelpoep en later een kroonkurk, zowel als een rondje te vroeg een race beëindigen.

Zijn reputatie als brokkenpiloot begon al vroeg. Al in 1979 nam hij - officieel nog junior - deel aan het wereldkampioenschap allround-schaatsen in Oslo. Na de eerste dag stond hij nog verrassend vierde, maar op de tweede dag ging hij onderuit op de 1500 meter.

In 1981 viel hij op de 10 kilometer van het Europees kampioenschap en liep daardoor de titel mis. Achteraf verklaarde Van der Duim gevallen te zijn over vogelpoep.

Bij het wereldkampioenschap van datzelfde jaar zette Van der Duim op de 5 kilometer de achtervolging op zijn tegenstander Amund Sjoebrend te vroeg in. Hij achterhaalde hem en ging zegevierend als eerste over de finishlijn, om er pas een halve ronde later, tijdens het uitrijden, er achter te komen dat hij nog een volle ronde door moest gaan. Een dag later vergooide Van der Duim definitief zijn kansen op de titel door tijdens de 1500 meter op een kroonkurk te stappen en onderuit te gaan.

Vermaard werd werd ook zijn optreden tijdens het WK van 1983 in Oslo. Van der Duim was kort daarvoor Europees kampioen geworden en op dat moment nog regerend wereldkampioen. Naar het voorbeeld van het wielrennen verscheen hij in een regenboogpak op de baan. Zijn 500 meter was nog uitstekend (tweede), maar op de 5000 meter had hij "pap in de benen", eindigde als zeventiende en verspeelde zo een startplaats op de afsluitende afstand. Over dat pak is nadien nog veel gezegd.

[bewerk] Successen

Van der Duim was ondanks die strapatsen een succesvol schaatsenrijder die tweemaal wereldkampioen (1980 en 1982) en tweemaal Europees kampioen (1983 en 1984) allround schaatsen werd. In 1980 versloeg hij, tot verrassing van iedereen, de onverslaanbaar geachte Amerikaan Eric Heiden. Het weer speelde een grote rol tijdens dat toernooi, maar Van der Duim bewees beter dan anderen in de storm overeind te kunnen blijven en won de 1500 meter, die heel vaak beschouwd wordt als een sleutelafstand. In dat toernooi was dat zeker het geval.

De ijsmeester van Heerenveen verklaarde overigens jaren later met de dweilpauzes te hebben gemanipuleerd, waardoor op de 10.000 meter Van der Duim op goed ijs en Heiden op aangeslagen ijs moest rijden.

Merkwaardig is dat juist de 1500 meter zijn lastigste afstand was: op die afstand had hij ook zijn minst tot de verbeelding sprekende persoonlijke toptijd staan. Echter, op drie van de vier toernooien waar hij de titel pakte, won hij die afstand: alle drie de keren tijdens een stevige storm. Waarschijnlijk zou Van der Duim op moderne, overdekte, snelle schaatsbanen minder succesvol zijn: de omstandigheden zijn daar gewoon niet zwaar genoeg.

Zijn beste seizoen was waarschijnlijk 1982, toen hij derde werd tijdens de EK in Oslo en wereldkampioen werd voor eigen publiek in Assen. Hij verbeterde diverse persoonlijke en Nederlandse records en stond nog heel kort tweede op de wereldranglijst.

De Olympische Spelen van 1984 in Sarajevo kwamen voor hem waarschijnlijk iets te laat: op alle afstanden waar hij aan deelnam bleven medailles buiten bereik. Niet onvermeld mag echter blijven dat Van der Duim zevenmaal Nederlands kampioen werd, van 1978-1984; dat is een record.

[bewerk] Na het allroundschaatsen

In 1986 debuteerde hij in het peloton van marathonschaatsers en maakte daar direct indruk door het hoge tempo dat hij het peloton oplegde. Op 28 november 1986 verbeterde hij het werelduurrecord tot 39.492,8 meter. Van der Duim stopte in 1987 noodgedwongen met schaatsen ten gevolge van een ernstig auto-ongeluk.

Tegenwoordig (2004) is Hilbert van der Duim leraar in Emmen. Ook zette hij zich in voor de lokale politieke partij Plop in Assen, waarvoor hij lijstduwer was bij gemeenteraadsverkiezingen.

[bewerk] Persoonlijke records

Afstand	Tijd	Datum	Baan
500 meter	37,7	10 februari 1982	Davos
1000 meter	1.15,80	31 januari 1981	Davos
1500 meter	1.57,57	20 januari 1985	Davos
3000 meter	4.06,59	10 februari 1983	Inzell
5000 meter	6.59,73	3 januari 1982	Inzell
10000 meter	14.27,81	7 maart 1982	Inzell

[bewerk] Resultaten

jaar	EK Allround	Olympische Spelen	WK Allround	WK Sprint	WK Junioren
1976					DQ3
1977
1978	11e		9e	-	16e
1979	6e		16e	-
1980	5e	28e 500m 21e 1000m 11e 1500m 4e 5000m 6e 10000m		-
1981			16e	7e
1982				-
1983			NC17
1984		7e 1000m 7e 1500m 9e 5000m 10e 10000m		-
1985	4e			8e