Herpesvirus

Herpesvirussen (herpesviridae) is een groep virussen die bij mens en dier ziekten veroorzaken, waarvan bij de mens waterpokken en gordelroos (Herpes zoster), de koortslip (Herpes simplex), en herpes (Herpes genitalis) de bekendste zijn. Andere zijn het cytomegalovirus en het Epstein-Barr virus, dat de ziekte van Pfeiffer veroorzaakt.

Inhoud 1 Etymologie 2 Soorten 3 Structuur 4 Soorten bij de mens met hun ziekten 5 Epidemiologie bij de mens 6 Soorten bij paarden 7 Externe links

[bewerk] Etymologie

Herpes komt van herpein (έρπην) in het Grieks, wat kruipen betekent. Over hoe deze naam moet worden geïnterpreteerd in het licht van de symptomen wordt verschillend gedacht: sommigen wijzen op de neiging van deze virussen latent aanwezig te blijven in het lichaam na een infectie; andere op de neiging van een koortslip om over het gezicht te 'kruipen' (dit is eigenlijk meer een eigenschap van impetigo, een bacterie-infectie die vaak moeilijk van herpes te onderscheiden is en ook vaak optreedt in aansluiting op een koortslip); weer anderen wijzen op de band om het lichaam die bij herpes zoster vaak ontstaat, alsof er een spoor over de huid getrokken is.

[bewerk] Soorten

In totaal zijn er inmiddels ca. 100 herpesvirussen bekend; van acht daarvan is bekend dat ze bij de mens voorkomen. Ze worden in drie groepen ingedeeld op grond van hun structuur: alpha-, beta- en gammaherpesvirinae.

[bewerk] Structuur

Herpesvirussen zijn grote virussen met genomen van maximaal 235 kbp en met naast het genoom tot 35 verschillende eiwitten in het virusdeeltje (virion). Het virion is 180-200 nm groot, heeft een envelop en daarmee geassocieerd glycoproteïnen; tussen capside en envelop bevindt zich het tegument, een laag van eiwitten. De capside is een eicosaëder van 95-105 nm, bestaande uit 162 hexagonale capsomeren. De viruskern met het genoom (ca 75 nm) is toroïdaal van vorm en bestaat uit DNA dat om eiwitmoleculen is gewonden. Het genoom is lineair en 105-235 kbp lang.

[bewerk] Soorten bij de mens met hun ziekten

• HHV-1 = HSV-1 (herpes simplex virus 1): veroorzaakt de koortslip. (alpha)
• HHV-2 = HSV-2 (herpes simplex virus 2): veroorzaakt genitale herpes. (alpha)
• HHV-3 = VZV (varicella-zoster virus): veroorzaakt waterpokken en gordelroos. (alpha)
• HHV-4 = EBV (Epstein-Barrvirus), lymphocryptovirus: veroorzaakt mononucleosis infectiosa ofwel de ziekte van Pfeiffer. (gamma)
• HHV-5 = CMV (cytomegalovirus): veroorzaakt mononucleosis-achtig beeld, retinitis, klierkoorts, enz. (beta)
• HHV-6 = roseolovirus: veroorzaakt zesde ziekte (roseola infantum). (beta)
• HHV-7 - nog geen link met een duidelijk klinisch syndroom; 90% van de volwassenen heeft echter wel antistoffen.) (beta)
• HHV-8 = human herpesvirus 8 (HHV-8) of Kaposi's sarcoma associated herpesvirus (KSHV).... (gamma)
• HHV-9 = human herpesvirus 9 (HHV-8)(beta). Een nog onofficiële hernoeming van HHV-6B. Alhoewel door sommige artsen al geaccepteerd onder deze naam.

[bewerk] Epidemiologie bij de mens

Uit bloedonderzoek op antistoffen blijkt dat voor de typen 1,3,4,5,6,7 steeds 50% (type 1) tot 90% (typen 3,6,en 7) van gezonde vrijwilligers antistoffen heeft. Infectie met de typen 2 en 8 komt daarentegen maar bij een kleine minderheid voor (enige procenten).

[bewerk] Soorten bij paarden

• EHV-1 Rhinopneumonie Veroorzaakt een infectie aan de luchtwegen, abortus bij drachtige merries en soms verlammingen door aantasting van het ruggenmerg.

[bewerk] Externe links

• Herpes.be Informatie over herpes
• Herpesviruses Engels