Godelieve
De Heilige Godelieve (Londefort-lez-Boulogne, 1049 - Gistel, 6 juli 1070)
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
Godelieve, afkomstig uit het slot Londesfort nabij Boulogne, dochter van Hemfried, Heer van Wierre-Effroy was uitgehuwelijkt aan Bertolf, zoon van de kasteelheer van Gistel, die haar nog op hun bruiloft verstootte. Godelieve werd, mede onder impuls van haar schoonmoeder, door haar schoonfamilie mishandeld, uitgehongerd en zelfs gekerkerd. Godelieve kon ontsnappen en nadat haar vader ermee gedreigd had om Bertolf en diens familie over te geven aan de autoriteiten, deden zij alsof zij tot een ander inzicht waren gekomen en keerde Godelieve terug, maar kort daarop werd zij gedood. Zij werd in een poel geworpen, nadat zij was gewurgd met halsdoek door bedienden van Bertolf.
Godelieve werd daags na haar dood in de kerk van Gistel begraven. Nog steeds is de rechterbeuk, de Godelievebeuk, volledig aan haar gewijd.
Godelieve had steeds haar huwelijk willen redden en bekommerde zich ook altijd om de armen en verschoppelingen. Na haar dood begon het volk haar weldra als een heilige te aanroepen en Bertolf kwam tot inkeer. Hij trok op boetebedevaart naar Rome en ging een tweede huwelijk aan met een zekere Ripsim.
Uit zijn tweede huwlijk kreeg Bertolf een blind dochtertje, Edith. Het kind werd genezen door de ogen te wassen met water uit de poel waarin het lijk van de gewurgde Godelieve was geworpen. Bertolf bekeerde zich nu oprecht en ging op kruistocht en werd monnik in de abdij van Sint-Winoksbergen. Zijn dochter richtte in Gistel een klooster op (Abdij Ten Putte).
Een tiental jaar na haar dood schreef geschiedschrijver Drogo, een monnik van de abdij van Sint-Winoksbergen, met grote nauwkeurigheid de "Vita Godeliph" (Leven van Godelieve). De Vita werd later aangevuld met bijzonderheden o.a. door de zgn. Anonymus Ghistellensis, vermoedelijk een monnik van de Sint-Andriesabdij.
Op 30 juli 1084, slechts 14 jaar na haar dood, werd zij door de bisschop van Doornik, Radbod II, heilig verklaard. Op deze plechtigheid in de kerk van Gistel, waren hoogwaardigheidsbekleders aanwezig zoals gravin Geertrui van Saksen, echtgenote van graaf Robrecht de Fries, de abt van Sint-Winoksbergen en talrijke geestelijken.
[bewerk] Legendes
[bewerk] De Waterpoel
Edith, de dochter van Bertolf uit zijn tweede huwelijk was blind geboren. Het kind werd genezen door de ogen te wassen met water uit de poel waarin het lijk van de gewurgde Godelieve was geworpen. Vandaag staat op de plaats van de poel een waterput, in Abdij Ten Putte.
[bewerk] De Kraaien
Als verstotene van het kasteel moest Godelieve werken op het land. Ze moest de kraaien van het net gezaaide korenveld weghouden. Toen de klok van de Kerk luide, en Godelieve als zeer devote vrouw absolut naar de kerk wilde, gebood ze de kraaien te verzamelen in de schuur tot ze terug kwam.
[bewerk] Hemd zonder naad
De legende vertelt dat, na de dood van Godelieve, de knecht van Bertolf naar Gistel was gezonden met een stuk lijnwaad om daar hemden te laten maken. Godelieve, die onbekend bleef, verscheen aan de knecht en vroeg het lijnwaad. Toen Bertolf hem terugstuurde gaf Godelieve hem afgemaakte hemden. Bertolf herkende erin het werk van Godelieve. Toen hij zelf haar ging opzoeken, vond hij haar niet meer. Het werd de aanleiding tot zijn bekering. Nu nog kan in Abdij ten putte een Hemd zonder enige naad bewonderd worden. Sommigen beweren dat Godelieve - God's lief - staat voor het hemd van God. Waarbij 'lief' dialect is voor Hemd.
[bewerk] Hedendaagse Godelieveverering
Godelieve wordt voorgesteld in adellijke kledij met een kroon op het hoofd, maar ook gewoon als jonge vrouw. Om haar hals is een doek geknoopt; soms houdt ze het doek in haar hand, samen met een martelaarspalm. Dikwijls staat er een put naast haar afgebeeld, met op de rand een kraai. Op afbeeldingen staan vaak vier kronen, symbool voor haar verering als maagd, gehuwde, verstote echtgenote en martelares.
Haar feestdag is op 6 juli. Godelieve is de patrones van de kleermakers en de naaisters. Ze wordt aangeroepen tegen keelziekten en echtelijke ruzies. Ook mannen met een boze schoonmoeder wenden zich tot haar.
Elk jaar, de eerste zondag na 6 juli gaat in Gistel steeds de St.Godelieve-processie uit. Met ruim 400 figuranten wordt het leven van Godelieve uitgebeeld.
De gedramatiseerde legende vind je terug in Eugène Van Oye's werk Godelieve van Gistel (1910).
