Gesprek
Een gesprek of conversatie is een mondelinge communicatie tussen tenminste twee personen. Anders is het een monoloog, of een toespraak.
Bij een gesprek zijn dus tenminste twee personen betrokken. Een gesprek heeft een vrijblijvend karakter. Is het formeler dan wordt het een vergadering, of (tussen twee personen) een dialoog genoemd.
Volgens Montaigne worden we in het gesprek ons bewust van onze eindigheid en beperktheid van de eigen levenservaring. Door het voeren van gesprekken kunnen we deze levenservaring verruimen en kennis opdoen op welke punten we nog te kort schieten wat betreft onze levenservaring. Daardoor zijn we na het gesprek niet langer dezelfde als voor het gesprek.
Volgens Gadamer is de grote verdienste van Schleierermacher dat hij het verstaan heeft opgevat als een gesprek, maar hij heeft dit uitgangspunt niet consequent doorgevoerd. Verstaan vereist volgens Gadamer goede wil en open staan voor de gesprekspartner en is niet, zoals Schleiermacher beweert, enkel objectieve reconstructie maar een gedachtenwisseling en integratie (horizonversmelting). Een werkelijk gesprek verandert beide partners, zowel de uitlegger als de tekst.
Als twee mensen met elkaar in gesprek zijn kunnen ze elkaars snelheid van oogknipperen overnemen of zich aan elkaar gaan spiegelen (dezelfde houding aannemen).
Verder kunnen onderscheiden worden een:
- gesprek onder vier ogen
- slecht-nieuws gesprek
- functioneringsgesprek
- interview
- tweetalig gesprek
- Non-convergent discourse
- oppervlakkig gesprek dat dan dikwijls gaat over koetjes en kalfjes
- diepgaand gesprek
