Gerkesklooster
|
||
| Gemeente | Achtkarspelen | |
| Stadsdeel | {{{stadsdeel}}} | |
| District | {{{district}}} | |
| Coördinaten | ||
| Coördinaten | {{{coördinaten}}} | |
| Oppervlakte | ||
| - Land | {{{opp land}}} km² | |
| - Water | {{{opp water}}} km² | |
| Inwoners | 1775 | |
| Dichtheid | ||
| Postcode | {{{postcode}}} | |
| Website | ||
Gerkesklooster (Fries: Gerkeskleaster) is een Nederlands dorp in de Friese gemeente Achtkarspelen. Het is het westelijk deel van het tweelingdorp Gerkesklooster-Stroobos. Samen met Stroobos telt het dorp 1775 inwoners (1 jan. 2006).
Deze dorpen liggen in de noordoosthoek van de gemeente Achtkarspelen. Dit is een kleigebied, dat het typische karakter van de Wouden mist; hier geen 'dykswâlen', maar een open landschap. De dorpen vormen één aaneengesloten geheel. Tot 1993 werd het dorp Stroobos doorsneden door de grens met de gemeente Grootegast, die tegelijk ook de grens met de provincie Groningen vormde. Omdat dit allerlei praktische bezwaren gaf, is het Groningse deel van Stroobos naar Achtkarspelen overgegaan. De ligging aan het Prinses Margrietkanaal/Van Starkenborghkanaal is al zeer lang van groot belang voor deze dorpen. De industrie kreeg daardoor al vroeg een kans, en er zijn dan ook enige grote bedrijven gevestigd.
[bewerk] Geschiedenis
Aanvankelijk lag hier de nederzetting Wigerathorp. De grootgrondbezitter Gercke Harkema liet er in 1240 door monniken vanuit het klooster Klaarkamp een klooster stichten, Jeruzalem genaamd, dat in 1249 in de Cisterciënzer kloosterorde werd opgenomen. Ook werd een kerk gesticht, waardoor de nederzetting één van de acht kerspels (Nederlands: kerkdorpen) werd. In de praktijk werd het klooster Gerckes' klooster genoemd. Die naam ging over op de nederzetting.
Tijdens de Tachtigjarige Oorlog werd in 1571 de klok uit de kerktoren gestolen en verkocht. De klok hangt nu in de kerk van de Deense plaats Gadstrup (op Seeland). Toen Friesland over ging naar het protestantisme werd het klooster in 1580 afgebroken. Alleen de brouwerij van het klooster bleef staan. Deze werd op 7 augustus 1629 als kerk in gebruik genomen. De kerk werd in 1786 vergroot en verhoogd, en werd in 1974-1975 opnieuw verbouwd. IN 1926 werd ook een gereformeerde kerk gebouwd.
Van 1913 tot 1991 was in Gerkesklooster een steenfabriek gevestigd. De zuivelfabriek, die rond 1900 is gesticht, is tegenwoordig een onderdeel van het Fricoconcern.
[bewerk] Externe link
|
|
 |
|---|---|
|
Steden, dorpen en gehuchten |
|
|
Buurtschappen |
|
|
Friesland (Fryslân): Steden en dorpen | Nederland: Provincies | Gemeenten |
|
