Gemeentepolitie
Gemeentepolitie was de naam voor een politieorganisatie die zowel in België als in Nederland bestond. In beide landen is ze ondertussen afgeschaft en opgegaan in nieuwe structuren, respectievelijk de lokale politie (in België in 2001) en de regiopolitie (in Nederland in 1993).
Inhoud |
[bewerk] De gemeentepolitie in België
[bewerk] Geschiedenis
In België kon elke gemeente of stad op basis van de gemeentewet zijn eigen gemeentepolitie organiseren. Na de fusie van Belgische gemeenten in 1977 bleven er 589 gemeenten over en dus ook evenveel korpsen gemeentepolitie.
In 1995 besliste de toenmalige Minister van Binnenlandse Zaken om het Belgische grondgebied in te delen in Interpolitiezones. Daardoor werden de verschillende gemeentelijke politiekorpsen én de territoriale eenheden van de rijkswacht gedwongen samen te werken. De gemeentepolitie bleef als dusdanig echter bestaan.
De Belgische politiehervorming in 2001 betekende echter het einde voor alle bestaande Belgische politiediensten, ook voor de gemeentepolitie. Vanaf 1 april 2001 bestaat er in België nog slechts één politiedienst: de geïntegreerde politie, gestructureerd op twee niveaus. Deze twee niveaus zijn de federale politie en de lokale politie. De gemeentepolitie ging volledig op in de lokale politie.
[bewerk] Graden
[bewerk] Officierenkader
- (hoofd-) Commissaris van politie (al dan niet korpschef),
- Adjunct-commissaris van politie.
[bewerk] Middenkader
- Hoofdinspecteur van politie eerste klasse,
- Hoofdinspecteur van politie,
- Inspecteur van politie.
[bewerk] Basiskader
- Hoofdbrigadier van politie,
- Brigadier van politie,
- Agent van politie.
[bewerk] Hulpkader
- Hulpagent.
[bewerk] Relevante artikels
[bewerk] De gemeentepolitie in Nederland
In Nederlandse gemeenten die 25.000 of meer inwoners hadden, bestond er tussen 1945 en 1993 de zogenaamde Gemeentepolitie. Naast de gemeentepolitie bestond de landelijke rijkspolitie
De burgemeester van de gemeente was het "Hoofd van Politie" en verantwoordelijk voor het beheer van de plaatselijke politie. De gemeenteraad kon in haar raadsvergaderingen de burgemeester bewegen om de politie extra aandacht te geven aan bepaalde zaken. De burgemeester was verantwoordelijk voor de openbare orde en de Officier van Justitie verantwoordelijk ten aanzien van het strafrechtelijke aspect. Het rangenstelsel binnen de gemeentepolitie was opgebouwd uit de volgende rangen:
- Adspirant
- Surveillant
- Agent
- Hoofdagent
- Brigadier
- Adjudant
- Inspecteur
- Hoofdinspecteur
- Commissaris
- Hoofdcommissaris
De rang van Adjudant is bij de invoering van de Politiewet 1993 vervallen.
Het beleid van de gemeentepolitie werd in het zogenaamde tripartite overleg, ook wel 'de driehoek' genoemd, door Burgemeester, Officier van Justitie en de (Hoofd)Commissaris bepaald.
[bewerk] Uitzondering
Een uitzondering was de Gemeente Baarn. Vanwege de aanwezigheid van het Koninklijk Huis was door de overheid bepaald dat deze gemeente een eigen politie moest hebben met een daaraan gekoppeld extra contingent politieambtenaren (hiervoor was meer budget nodig).
