Gemeenschapscentrum
In het bijzonder rijke cultureel landschap van Vlaanderen nemen het cultuurcentrum en het gemeenschapscentrum een prominente plaats in.
Gemeenschapscentra hebben dezelfde opdrachten als cultuurcentra, n.l. cultuurspreiding, gemeenschapsvorming en het bevorderen van de cultuurparticipatie. Een cultuurcentrum of een gemeenschapscentrum kan één gebouw zijn, maar ook een over de gemeente verspreid geheel van lokalen.
[bewerk] Gemeenschapcentrum t.o.v. cultuurcentrum
Er zijn een aantal fundamentele verschillen tussen een gemeenschapscentrum en een cultuurcentrum.
Waar cultuurcentra een groot volume professioneel artistiek werk presenteren, zoals theater, concerten, dansvoorstellingen, grotendeels in een eigen programma-aanbod en gericht op een publiek uit de streek, zullen gemeenschapscentra eerder een beperkt aanbod hebben. Deze laatste hebben een kleiner verzorgingsgebied, een beperktere personeelsbezetting en een aangepaste infrastructuur.
Het aanbod in een gemeenschapscentrum is hoofdzakelijk gericht op de lokale bevolking, wat niet belet dat het daarnaast een aanvullend, specifiek profiel kan hebben dat de grenzen van de plaatselijke uitstraling overstijgt. Zo zijn er nu ook kleine cultuurcentra die naast hun lokaalgerichte werking op een specifiek terrein een bovenlokaal profiel hebben. Er zijn centra die gekend zijn voor een doorgedreven werking inzake amateurkunsten, voor een festival, voor rockconcerten, enz. Dat zijn altijd beperkte, maar opvallende aanvullingen van hun werking.
Het is de uitdrukkelijke bedoeling dat de gemeenschapscentra zorgen voor de humuslaag van de cultuurparticipatie, het publiek initiëren in actuele podiumkunsten, muziek en educatie, de zin naar meer opwekken. De gemeenschapscentra hebben dus een drempelverlagende functie inzake cultuurparticipatie. Ze doen dit niet door grote volumes te presenteren, maar door een eerder beperkt maar doordacht programmapakket te maken, waarin naast de afname van ‘producten’ (meestal voorstellingen) ook lokale projecten in verweven zijn.
[bewerk] Wetgeving Lokaal Cultuurbeleid
Het decreet houdende het stimuleren van een kwalitatief en integraal lokaal cultuurbeleid werd door het Vlaams Parlement aangenomen op 10 juli 2001, door de Vlaamse Regering bekrachtigd op 13 juli 2001 en gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 29 september 2001 (de bijlage werd gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 28 december 2001). Het bevat bepalingen over de cultuurcentra, de openbare bibliotheken, de gemeentelijke adviesorganen voor cultuur, het cultuurbeleidsplan en de intergemeentelijke samenwerking.