Figuurlijke betekenis
De figuurlijke betekenis van een uitdrukking of gezegde is een vrijere interpretatie van de woorden.
- Voorbeelden:
- Blindheid - Letterlijk: niet visueel kunnen waarnemen. Figuurlijk: niet kunnen uitkijken, niet kunnen herkennen, niet kunnen inzien ("Ben je blind?", "Liefde maakt blind.", "Blind van woede").
- Koehandel - Letterlijk: het verhandelen van een koe met vragen en bieden. Figuurlijk: Komen tot een afspraak of concessie waar bij de een wat toegeeft op voorwaarde dat de ander een concessie in omgekeerde richting doet.
- Lijntrekken - Een lijn is een rechte streep. Lijntrekken is een klusje dat een schilder kan uitvoeren, maar dit moet zeer rustig gebeuren. Figuurlijk betekent lijntrekken weinig uitvoeren.
- Maaiveld - Het platte aardoppervlak. Figuurlijk betekent boven het maaiveld uitsteken in gevraagde kwaliteiten gunstig opvallen in de grote groep, herkenbaar ten opzichte van anderen.
- Patstelling - Het woord patstelling betekent letterlijk een stelling in het schaakspel waarbij een speler geen reglementaire zet kan doen en zijn koning niet schaak staat. Figuurlijk betekent het dat een situatie in een impasse verkeert.
In bijvoorbeeld de uitroep: "Ga weg....!" is de figuurlijke betekenis een uitroep van ongeloof, terwijl in de letterlijke betekenis het gaat om een verzoek om echt weg te gaan.
