Euthanasie

Euthanasie (Oudgrieks, eu-thanatos, "goede dood"), genadedood of genadedoding zijn benamingen voor "opzettelijk levensbeëindigend handelen door een ander dan de gedode persoon, maar wel op diens verzoek". Deze definitie is afkomstig van de Staatscommissie voor euthanasie (1985) en wordt tegenwoordig gehanteerd in Nederland. Ook hulp van de arts bij zelfdoding valt onder deze definitie.

Het doel moet zijn een einde te maken aan uitzichtloos en ondraaglijk lijden van de patiënt.

Met andere woorden, het moet gaan om:

• opzettelijk levensbeëindigend handelen
• op uitdrukkelijk verzoek
• van de patiënt zelf
• door een ander (een arts).

Uitzondering:

• In Nederland wordt hierop een uitzondering gemaakt voor pasgeboren kinderen en andere kinderen, die eventuele toestemming niet zelf kenbaar kunnen maken. Hun leven kan opzettelijk door een ander (arts) beëindigd worden mits de arts hiervoor toestemming heeft van een derde (meestal de ouders).

Niet tot de euthanasie worden gerekend:

• Medisch handelen waardoor het leven onbedoeld wordt bekort. Hieronder kan bijvoorbeeld pijnbestrijding met morfine vallen.
• Het niet geven van een (medische) behandeling die volgens de geldende medische inzichten zinloos is.
• Het niet geven van een (medische) behandeling omdat er geen toestemming voor is.

Bij dieren wordt in het algemeen van euthanasie gesproken als een dier wordt gedood zonder daardoor te lijden.

Inhoud 1 Europa 1.1 Nederland 1.2 België 1.3 Duitsland 2 Noord-Amerika 2.1 Verenigde Staten van Amerika 3 Tegenstand 4 Zie ook 5 Externe links 6 Bronnen

[bewerk] Europa

Opzettelijk levensbeëindigend handelen bij geborenen is in alle Europese landen met uitzondering van Nederland, Zwitserland en België bij wet verboden en wordt vervolgd als een misdrijf. Zwitserland is tot nu toe ook het enige land waar buitenlandse patiënten naar toe mogen komen om te sterven. In vele landen is het volgens de huidige burgerlijke wetgeving niet langer verboden om het leven van ongeborenen te (laten) beëindigen (zie abortus).

[bewerk] Nederland

Euthanasie is geregeld in de wet Toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding. Deze wet is in werking vanaf 1 april 2002. De wet geldt uitsluitend voor gevallen van euthanasie, dus levensbeëindigend handelen en hulp bij zelfdoding op uitdrukkelijk verzoek van de patiënt.

In Nederland is de belangenvereniging Nederlandse Vereniging voor Vrijwillige Euthanasie actief om euthanasie bespreekbaar te maken.

[bewerk] België

In België kunnen bewuste en handelsbekwame meerderjarigen met een ondraaglijk psychisch lijden als gevolg van een ongeneeslijke aandoening euthanasie aanvragen. Dit werd bij wet vastgelegd op 28 mei 2002. De patiënt hoeft niet terminaal te zijn. De aanvraag moet gecontroleerd worden door drie artsen, één van hen moet gespecialiseerd zijn in de aandoening waaraan de patiënt lijdt.

Het verzoek tot euthanasie dient vrijwillig, overwogen en herhaald te zijn en de patiënt moet zich in een medisch uitzichtloze toestand van ondraaglijk fysiek of psychisch lijden bevinden. Artsen die geen wettelijke euthanasie pleegden, door bijvoorbeeld geen wilsbeschikking van de patiënt te kunnen voorleggen, kunnen van moord beticht worden.

[bewerk] Duitsland

In Duitsland is euthanasie bij wet verboden. Er wordt wel een hevige discussie gevoerd over de mogelijkheid een vorm van vrijwillige zelfdoding toe te staan.

Vanaf 1933 tot 1945 was euthanasie in Duitsland toegestaan. Hitlers nationaalsocialistisch bewind liet zo duizenden geestelijk en fysiek gehandicapten vermoorden, veelal zonder instemming van hun ouders (T-4-euthanasieprogramma). Hierdoor zou het Duitse ras verbeterd worden. De Rooms-katholieke Kerk in Duitsland protesteerde hiertegen bij monde van mensen zoals Clemens August kardinaal von Galen.

[bewerk] Noord-Amerika

[bewerk] Verenigde Staten van Amerika

In de meerderheid van de Amerikaanse staten is euthanasie illegaal. Alleen in Oregon is hulp bij wet geregeld; de wet daar voorziet erin dat een arts een barbituraat aan een patiënt voorschrijft, waarmee deze laatste zelfmoord pleegt. Ook hier mogen artsen de dood niet zelf veroorzaken. In maart 2005 werd in een controversiële rechtszaak in Florida bepaald dat de voedingssonde van de comateuze Terry Schiavo verwijderd moest worden. Deze vrouw verkeerde toen al vijftien jaar in vegetatieve staat.

[bewerk] Tegenstand

Er bestaat hevige tegenstand tegen de praktijk en de legalisatie van euthanasie. Tegenstanders zien het als een immorele daad, die de mens zichzelf van het leven berooft of laat beroven. Na de legalisering van abortus in 1981 zien de tegenstanders euthanasie als een van de grootste gruwelijkheden in de huidige maatschappij.

[bewerk] Zie ook

• Edward Brongersma
• Huib Drion
• Pauselijke Academie voor het Leven
• Pil van Drion
• Stervensbegeleiding
• Versterving

[bewerk] Externe links

• [1]De Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillg Levenseinde(voorheen De Nederlandse Vereniging voor Vrijwillige Euthenasie)
• Stervensbegeleiding / euthanasie
• Belgische euthanasiewet
• Legalizing euthanasia for children in the Netherlands Document van de Pauselijke Academie voor het Leven
• www.biopolitiek.nl Kritiek op de euthanasiepraktijk in Nederland en in andere landen
• Euthanasie en hulp bij suïcide als sluitstuk van de gezondheidszorg? Een bijdrage vanuit de kerkelijke leer

[bewerk] Bronnen

• De aangehaalde wetsteksten zijn te raadplegen op: [2]
• Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde: [3]
• Gedeelten zijn letterlijk overgenomen van de website van Postbus 51