Egyptische piramide

Piramide "mr"
in hiërogliefen

De eerste Egyptische piramide is ruim 4500 jaar geleden gebouwd als grafmonument voor een Egyptische farao, de toenmalige heerser. Zijn opvolgers volgden hem in deze begraafwijze en zij werden net zoals hun voorganger na hun dood gemummificeerd en met kostbaarheden en persoonlijke bezittingen in het binnenste van een piramide gelegd. In totaal zijn er circa 80 piramiden bewaard gebleven, gebouwd over een periode van ongeveer 1000 jaar.

De vroegste vorm van een piramide is de mastaba, een doosvormige constructie waarin belangrijke personen begraven werden. De trappenpiramide van pharao Djoser in Sakkara is de eerste stap naar de bouw van ware piramiden.

De vorm van de piramiden had waarschijnlijk twee betekenissen

oerheuvel: Volgens één van de comogonieën was de oerheuvel of tumulus het eerste dat ontstaan was uit de chaos/water. De oerheuvel stond voor de schepping en de piramide zou de schepping van het herleven na de dood.
hemeltrap: een 'stairway to heaven': de farao gebruikte de piramide als trap om na zijn dood plaats te nemen tussen de circumpolaire sterren.

Archeologische onderzoekingen zouden hebben aangetoond dat diverse elementen in de bouwstijl en de positionering van de piramiden verband houden met de toenmalige godenverering (zonnegod) en dat rekening werd gehouden met de stand van de hemellichamen. Deze theorie is echter controversieel en wordt door egyptologen als piramidologie beschouwd.

Tegenwoordig gaat men ervan uit dat de bouw van een piramide grotendeels het werk van professionele bouwlieden was en niet van slaven, zoals Herodotus stelde. Volgens moderne reconstructies waren voor de bouw van een enkele piramide tienduizenden mensen nodig. Enige jaren geleden zijn de resten van een complete stad voor de bouwlieden gevonden nabij het plateau van Giza.

De Egyptenaren van de vierde dynastie hebben nooit opgeschreven hoe ze de grote piramiden gebouwd hebben. Aanwijzingen kunnen worden gehaald uit sommige tekeningen, zoals die uit de twaalfde dynastie waarop kan worden gezien dat water wordt gegoten voor een soort slede. Dit zou kunnen aantonen dat men de slede over natte klei kon voorttrekken om de blokken aldus te transporteren.

[bewerk] Plaatsen met Piramiden

De belangrijkste piramides zijn hieronder geplaatst. Ze zijn gegroepeerd volgens vindplaats, deze zijn geografisch gecatalogeerd: van noord naar zuid.

Zie ook: lijst van piramiden

[bewerk] Piramiden van Gizeh

foto: Robert Beunder

De meest bekende piramiden zijn die van Gizeh vlak bij de Egyptische hoofdstad Caïro. Het complex wordt beheerst door de drie grote pyramiden, de piramide van Cheops en drie naast die van Mycerinus, daarnaast zijn er nog enkele kleinere piramiden. Deze piramiden werden gebouwd tijdens de vierde dynastie (tussen ca. 2551 en 2472 v. Chr.) en zijn dankzij hun zeer stabiele constructie goed bewaard gebleven. De buitenste witte kalksteenlaag is in de loop der tijden grotendeels verdwenen doordat men het materiaal heeft gebruikt voor andere bouwwerken. Alle piramiden zijn reeds in de oudheid beroofd van hun inhoud.

Piramide	Breedte	Hoogte	Volume	Hoek	Dynastie
Piramide van Cheops \| Cheops	230,4 m	146,6 m	2.594.046 m³	51°50'	vierde dynastie
Piramide van Chephren \| Chephren	215,2 m	143,5 m	2.215.211 m³	53°08'	vierde dynastie
Piramide van Mycerinus \| Mycerinus	105,0 m	65,5 m	240.713 m³	51°17'	vierde dynastie

[bewerk] Piramiden van El-Arjan

Twee kilometer ten zuiden van Gizeh. Er liggen hier twee onafgewerkte piramides.

Piramide	Breedte	Hoogte	Volume	Hoek	Dynastie
Trappenpiramide van Chaba \| Chabai	84 m	40 m		68°	derde dynastie
Piramide van Baka \| Baka	200 m	180 m			vierde dynastie

[bewerk] Piramide van Abu Roasj

Zeven km ten zuiden van Gizeh ligt een onafgewerkte piramide van Djedefre. De piramide zou een breedte hebben gehad van 100 m. Nu zijn slechts de grondlagen zichtbaar. Het is de enige piramide in de plaats Abu Roasj.

Piramide	Breedte	Hoogte	Volume	Hoek	Dynastie
Piramide van Djedefre \| Djedefre	106,2 m	67 m		48°52°	vierde dynastie

[bewerk] Piramide van Abusir

De piramiden van Abusir behoren tot de koningen van de vijfde dynastie. De site van Abusir bevat naast de piramides ook nog twee zonnetempels

Piramide	Breedte	Hoogte	Hoek	Dynastie
Piramide van Sahoere \| Sahoere	78 m	48 m	50°12'	vijfde dynastie
Piramide van Neferirkare \| Neferirkare	105	70 m	53°08'	vijfde dynastie
Piramide van Neferefre \| Neferefre	65 m			vijfde dynastie
Piramide van Nioeserre \| Nioeserre	81 m	51,5 m	51°51'	vijfde dynastie

[bewerk] Piramiden van Saqqara

In het complex van Saqqara bevindt zich de bekende trappenpiramide van Djoser. Er bevinden zich elf grote piramiden en een veelvoud van kleinere piramiden in de omgeving van Saqqara]. De piramide van Sekhemkeht en een ongeïdentificeerde piramide uit de dertiende dynastie zijn onvoltooid.

Piramide	Breedte	Hoogte	Volume	Hoek	Dynastie
Piramide van Djoser \| Djoser	109/121 m	60 m	330.400 m³	NVT	derde dynastie
Piramide van Sechemchet \| Sechemset	120 m	7 m	33.600 m³	53°08'	derde dynastie
Piramide van Sjepseskaf \| Sjepseskaf	96,6/74,4 m	18 m	148.271 m³	70°	vierde dynastie
Piramide van Oeserkaf \| Oeserkaf	73,3 m	49 m	87.906 m³	53°07'48	vijfde dynastie
Piramide van Menkauhor \| Menkauhor	65 m	68 m			vijfde dynastie
Piramide van Djedkare \| Djedkare	78,75 m	c. 53 m	c. 107.835 m³	52°	vijfde dynastie
Piramide van Oenas \| Oenas	57,75 m	43 m	47.390 m³	56°18'35	vijfde dynastie
Piramide van Teti \| Teti	78,75 m	52,5 m	107.835 m³	53°07'48	zesde dynastie
Piramide van Pepi I \| Pepi I	c. 78,75 m	c. 52,5 m	c. 107.835 m³	53°07'48	zesde dynastie
Piramide van Merenre \| Merenre I	c. 78,75 m	c. 52,5 m	c. 107.835 m³	53°07'48	zesde dynastie
Piramide van Pepi II \| Pepi II	78,75 m	52,5 m	107.835 m³	53°07'48	zesde dynastie
Piramide van Ibi \| Ibi	31,5 m	21 m ?	6994 m³ ?		achtste dynastie
Piramide van Chendjer \| Chendjer	52,5 m	c. 37,35 m	44.096 m³	48°45'	dertiende dynastie
Piramide van Ai I \| Ai	78,25 m				dertiende dynastie

[bewerk] Piramiden van Dasjoer

De site van Dasjoer ligt slechts 10 km verwijderd van Saqqara en bevat vooral piramiden van de twaalfde dynastie. Daarnaast heeft Snofroe er de rode piramide en de knikpiramide gebouwd. De laatste wordt beschouwd als de eerste echte piramide.

Piramide	Breedte	Hoogte	Hoek	Dynastie
Rode piramide van Snofroe \| Snofroe	220 m	104 m	43°22'	vierde dynastie
Knikpiramide van Snofroe \| Snofroe	188,6 m	105 m	52°28' - 43°22'	vijfde dynastie
Piramide van Amenemhat II \| Amenemhat II	50 m	84 m		twaalfde dynastie
Piramide van Sesostris III \| Sesostris III	105 m	61,25 m	56°18'	twaalfde dynastie
Piramide van Amenemhat III \| Amenemhat III	105 m	75 m	54°	twaalfde dynastie
Piramide van Amenemhat IV \| Amenemhat IV				twaalfde dynastie
Piramide van Ameni Kemau \| Ameni Kemau				dertiende dynastie

[bewerk] Piramiden van Lisht

Lisht ligt tussen Saqqara en Meidoem en ongeveer 60 km ten zuiden van Caïro. Lisht was de necropool van de nieuwe hoofdstad Itjitaoei die tijdens de twaalfde dynastie was gesticht. De site bevat twee piramiden: deze van Amenemhat I en Senoeseret I.

Piramide	Breedte	Hoogte	Volume	Hoek	Dynastie
Piramide van Amenemhat I \| Amenemhat I	78,5 m	55 m		54°28'	twaalfde dynastie
Piramide van Senoeseret I \| Senoeseret I	105 m	61 m		49°24'	twaalfde dynastie

[bewerk] Piramide van Meidoem

De site ligt 50 km ten zuiden van Dasjoer en enkele kilometers van Fayum. Er staat slechts één piramide: de trappenpiramide van Snofroe, hoewel het heel goed mogelijk is dat ze van zijn vader Hoeni was.

Piramide	Breedte	Hoogte	Volume	Hoek	Dynastie
Trappenpiramide van Snofroe \| Hoeni	147 m	93,5 m		51°50'35"	derde dynastie

[bewerk] Piramiden van Fayum

De piramide van Amenemhet III bij Hawarra, gezien vanuit het oosten.

In Fayum vinden we twee piramides van de twaalfde dynastie. De ene staat in El-Lahoen (Senoeseret II) en de andere in Hawara (Amenemhat III). Er bestaat daarnaast nog een derde in Seila, een kleine trappiramide, die waarschijnlijk uit de derde dynastie stamt.

Piramide	Breedte	Hoogte	Volume	Hoek	Dynastie
Piramide van Amenemhat III \| Amenemhat III	100 m	58 m		48°45'	twaalfde dynastie
Piramide van Senoeseret II \| Senoeseret II	106 m	48 m		42°35'	twaalfde dynastie

[bewerk] Piramidologie

De Egyptische piramiden zijn het onderwerp van veel esoterische theorieën. Zie voor meer informatie: Piramidologie

[bewerk] Bronnen en literatuur

Edwards I., The Pyramids of Egypt, 1961
Lauer J., Le mystère des Pyramides, 1988
Petrie W., The pyramids and temples of Gizeh, 1883
Silotti A., De Piramiden van Egypte, 1998
Spece K., Ancient Egyptian Chronology and the Astronomical orientation of Pyramids, Nature, 408, 2000, 320-324

[bewerk] Zie ook

Oud Egyptische architectuur

[bewerk] Externe links

http://www.guardians.net/egypt/pyramids.htm
Pyramid Construction: http://www.prevos.net/pyramid/
Werkstuk Piramiden: http://www.multigids.net/msr_werkstuk_piramides.html

{{{afb_links}}}	Oud-Egyptische Graftombe	{{{afb_rechts}}}	{{{afb_groot}}}
Mastaba - Piramide - Rotsgraf - Kapellengraf			{{{afb_groot}}}

Categorieën: Oud-Egyptische architectuur | Egyptische piramide