Driehonderdvijfendertigjarige Oorlog

De Driehonderdvijfendertigjarige oorlog (1651-1986) was een oorlog tussen Nederland en de Scilly-eilanden (bij de zuidwestkust van Engeland). Ze duurde 335 jaar zonder dat er een schot werd gevuurd en zou de langste oorlog in de geschiedenis zijn zonder slachtoffers. Hoewel er onzekerheid was over de geldigheid van de oorlogsverklaring, werd in 1986 de vrede getekend.

[bewerk] De oorlog

[bewerk] Oorsprong

De oorprong van de oorlog lag in de Engelse Burgeroorlog tussen de Parlimentariers en de royalisten van 1642 tot 1652. Oliver Cromwell had de royalisten tot aan de grenzen van het koninkrijk gedreven. In het westen betekende dit dat Cornwall het laatste royalistische bolwerk was. In 1648 kreeg Cromwell het vasteland van Cornwall in handen.

Het belangrijkste Royalistische bezit was de vloot die zich bij Karel II had aangesloten. De Royalistische vloot werd gedwongen zich terug te trekken op de Scilly-eilanden, die voor de kust van Cornwall liggen en in handen waren van de Royalist Sir John Grenville.

[bewerk] Nederlands vlootverbond

De vloot van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden was bondgenoot van de Parlimentarians. De Nederlanders waren door de Engelsen geassisteerd in de Tachtigjarige Oorlog (1568–1648), te beginnen met Elizabeth I van Engeland. Het Verdrag van Münster (30 januari 1648) had de Nederlandse onafhankelijkheid van Spanje bevestigd. De Nederlanders wilden het bondgenootschap met Engeland behouden en hadden voor de waarschijnlijkste winnaar in de burgeroorlog gekozen. De Nederlandse Marine leed hevige verliezen door de Royalistische vloot op Scilly. Op 30 maart 1651 kwam Admiraal Maarten Harpertszoon Tromp in Scilly aan om vergoeding te eisen.

Volgens Bulstrode Whitelocke's geschriften (geciteerd in Bowley, 2001) legt een brief van 17 april 1651 uit: "Tromp kwam naar Pendennis Castle en vertelde dat hij naar Scilly was geweest om vergoeding te vragen voor de Hollandse schepen en de goederen die ze hadden genomen; en na geen bevredigend antwoord te hebben gekregen, had hij, volgens zijn opdracht, hun de oorlog verklaard."

Omdat bijna heel Engeland in Parliamentarische handen was, werd de oorlog specifiek aan de Scilly eilanden verklaard.

[bewerk] Royalistische overgave

In Juni 1651, kort na de oorlogsverklaring, dwong de Parliamentarian strijdmacht onder admiraal Robert Blake de Royalistische vloot tot overgave. De Nederlandse vloot, nu zonder vijand, trok zich zonder een schot te vuren terug. Door de onbekendheid met oorlogsverklaringen van een land tegen een deel van een ander land vergaten de Nederlanders officieel vrede te verklaren.

[bewerk] Vredesverdrag

In 1985 schreef Roy Duncan, historicus en voorzitter van de gemeenteraad van de eilanden van Scilly, naar de Nederlandse ambassade in Londen om af te rekenen met de mythe dat de eilanden nog steeds in oorlog waren. De ambassade onderzocht het en concludeerde dat de mythe op waarheid berustte. Duncan nodigde ambassadeur jonkheer Rein Huydecoper uit om de eilanden te bezoeken en een vredesverdrag te sluiten. De vrede werd gesloten op 17 april 1986, 335 jaar na het begin van de oorlog.

[bewerk] Een legende?

Bowley (2001) beweert dat de brief van Whitelock de waarschijnlijke oorzaak is van de 'oorlogsverklaring'-legende: "Tromp had geen 'Opdracht' van zijn regering om de oorlog te verklaren aan de rebellen op Scilly; hij kwam om, door machtsvertoon, dreigementen en misschien geweld, hoewel dit nooit gebeurde, betaling te eisen van de Royalistische piraten, maar alles behalve enige actie die het Verenigd Koningrijk zou krenken. ...zelfs al was er oorlog verklaard in 1651, zouden al zaken hieromtrent in 1654 zijn opgelost als deel van het verdrag tussen Engeland en de Verenigde Provincies en het einde van de Eerste Engels-Nederlandse Oorlog."

[bewerk] Referenties

Scilly peace The Times, 19 april, 1986.
Bowley, RL (2001) Scilly At War, pp. 37, 38 & 65. Isles of Scilly, UK: Bowley Publications Ltd. ISBN 0-900184-34-5.