Diederik van de Elzas
| ? - 1168 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Graaf van Vlaanderen | ||||||
|
||||||
|
Diederik van de Elzas (° ? - † Grevelingen 4 januari 1168), was graaf van Vlaanderen van 1128 tot aan zijn dood. Hij was een zoon van hertog Diederik van Opper-Lotharingen en Gertrudis, de dochter van graaf Robrecht I de Fries.
Als kleinzoon van graaf Robrecht I de Fries kon hij na de moord op Karel de Goede in 1127 via zijn moeder Gertrudis rechten doen gelden op de troon van Vlaanderen. Hij nam de strijd op tegen Willem Clito, eveneens in de moederlijke lijn afstammend van de Vlaamse graven en door de Franse koning Lodewijk VI als graaf aan Vlaanderen opgedrongen. Met de steun van de Vlaamse steden, voornamelijk Gent en Brugge, versloeg Diederik zijn tegenstander en kon hij zich in maart 1128 in Vlaanderen als graaf doen erkennen. Toen Willem Clito enkele maanden later overleed was zijn positie voortaan onbetwist.
In de strijd tussen Frankrijk en Engeland probeerde hij een neutrale positie te bewaren, hetgeen de Vlaamse handel ten goede kwam. Onder zijn bewind konden de steden zich ontwikkelen en werden de instellingen organisatorisch hervormd. Door zijn (tweede) huwelijk (1134) met Sibylla van Anjou, wier vader Fulco koning van Jeruzalem was, begon hij een bijzondere belangstelling voor het Oosten aan de dag te leggen. Hij ondernam vier reizen naar het H. Land, waarvan hij de vermeende relikwie van het H. Bloed (bewaard te Brugge) zou hebben meegebracht. Tijdens zijn derde reis (1157–1159) vertrouwde hij het regentschap toe aan zijn zoon Filips van de Elzas, aan wie hij vóór zijn vierde reis, einde 1164, definitief de regering overliet.
Uit zijn eerste huwelijk, met een zekere Swanhildis (gest. 4 sept. 1133), had hij een dochter, Lauretta; uit zijn tweede huwelijk met Sibylla van Anjou kwamen zeven kinderen voort, waaronder Filips en Margaretha, die hem allebei zouden opvolgen, Gertrudis, die huwde met Umberto III van Savoie en Mattheus, graaf van Boulogne.
