Didyma
Didyma was in de Oudheid een Grieks heiligdom en een bekende orakelplaats van de god Apollo in de buurt van de stad Milete aan de westkust van Klein-Azië (het huidige Turkije). Het heiligdom wordt ook wel het Didymaion genoemd. Het was door de "heilige weg" met Milete verbonden, waarop regelmatig processies van de stad naar het heiligdom plaatsvonden.
De herkomst van de naam "Didyma" is omstreden. De naam is of afkomstig uit het Karisch (en stamt daarmee uit voorgriekse tijd) of uit het Grieks (didymos betekent "tweeling", waarmee Apollo en Artemis bedoeld worden). Het Didymaion was overigens ook gebouwd met het oog op het Artemision van Ephese, wat zeer veel aanzien genoot.
In de archaïsche tijd was er op deze plek al een grote tempel. Pausanius (160 na Chr.) heeft geschreven dat die tempel er al was in de 10 eeuw v. Chr., anderen dateren het op 20 eeuwen v. Chr.. Deze oude tempel werd in ieder geval bestuurd door de Branchiden familie, totdat in 494 v. Chr. de Perzische koning Darius I de tempel verwoeste. In 313 v. Chr. begon Milete toen met de bouw van een nieuwe Hellenistische tempel die heden ten dage nog steeds te zien is.
De tempel heeft reusachtige afmetingen en is na het Artemision in Ephese en het Herakleion op Samos de grootste tempel uit de Griekse Oudheid. Van de 122 oorspronkelijke zuilen staan er nog drie overeind en ook van de cella bestaan er nog aanzienlijke stukken. Binnenin de cella bevindt zich een kleiner tempeltje waar oorspronkelijk het cultusbeeld van Apollo heeft gestaan. De laatste bloeitijd van de tempel was in de eerste en tweede eeuw, waarna een serie aardbevingen in 265 na Chr. flinke schade aanrichtte.
In de tijd van de christelijke keizers van Rome werd de tempel gesloten en in de 5e eeuw liet keizer Theodosius in het adyton een basiliek bouwen, wat getuigt van de heiligheid van de plaats.
In de 15e eeuw richtten nieuwe aardbevingen verdere verwoestingen aan en dat maakte de tempel in een staat waarin archeologen het vanaf de 18e eeuw aantroffen. Vondsten uit Didyma zijn ook te vinden in het British Museum, het Louvre en in het Pergamonmuseum in Berlijn.
