Diazepam
| Diazepam | ||
 |
||
|
5-phenyl-1,3-dihydro-2H- 1,4-benzodiazepin-2-one |
||
|
|
||
| Biologische beschikbaarheid: | 93% | |
| Metabolisatie: | Lever | |
| Halfwaardetijd: | 36-100 uur | |
| Uitscheiding: | Nieren | |
|
|
||
| Toediening: | Oraal, IM, IV, suppository | |
|
|
||
| Zwangerschapscat.: | D (USA) / C (Aus) | |
|
|
||
| CAS nummer: | 439-14-5 | |
| ATC code : | N05BA01 | |
| PubChem: | 3016 | |
| DrugBank: | APRD00642 | |
|
|
||
| Formule: | C16H13ClN2O | |
| Molecuulgewicht: | 284.7 g/mol | |
Diazepam (ook bekend onder de merknamen Valium, Stesolid en Diazemuls) is een geneesmiddel behorend tot de groep van de benzodiazepines. Het geneesmiddel was vooral populair in de jaren zeventig en tachtig. Het werd toen als "ongevaarlijk" kalmerings- en slaapmiddel voorgeschreven. Ook nu wordt het nog op vrij grote schaal gebruikt, hoewel men tegenwoordig terughoudender is met het voorschrijven van deze kalmerende en slaperig makende middelen en als het nodig is liever korter werkende vormen voorschrijft zoals temazepam of oxazepam, gedurende maximaal een week of twee.
Het is inderdaad ongevaarlijk, maar alleen in die zin dat ook grote overdoseringen geen levensgevaar oproepen (het middel heeft een grote therapeutische breedte). Het gevaar van afhankelijkheid is wel degelijk groot.
Inhoud |
[bewerk] Effecten
Na inname wordt het snel in het bloed opgenomen. Net zoals de andere benzodiazepines heeft de stof de volgende werkingen:
- maakt slaperig
- kalmerend effect
- spierontspannend (gevaar voor vallen bij bejaarden)
- vermindering van angst (anxiolyticum)
- vermindering van spanning
[bewerk] Dosering
Diazepam wordt meestal verwerkt in tabletten van 2 mg, 5 mg en 10 mg die bestemd zijn voor oraal gebruik. Ook zijn tubes en zetpillen beschikbaar waarmee het middel anaal kan worden ingebracht om zodoende snel actief te zijn. Ook zijn er vormen beschikbaar voor injectie in een spier (intramusculair) of in een bloedvat (intraveneus). Het werkt bij intraveneuze toediening sterk prikkelend op de vaatwand; ook intramusculaire toediening is pijnlijk als ge het in uwe hol steeks
Het wordt ook gebruikt voor het couperen en voorkomen van epileptische aanvallen en koortsstuipen.
Het middel heeft een halfwaardetijd die tot meer dan 24 uur kan oplopen.
[bewerk] Bijwerkingen
Deze hangen direct samen met de werking. Er kan voornamelijk sufheid, spierverslapping en/of geheugenverlies optreden, waarbij alcohol een versterkende factor kan zijn; het bedienen van machines e.d. wordt daarom afgeraden. Andere, maar zeldzame bijwerkingen zijn:
- dubbelzien
- hoofdpijn
- verstopping
- misselijkheid
- minder behoefte aan seksualiteit
- verlaagde bloeddruk
- depressie
Bij het abrupt stoppen met de behandeling kunnen er ontwenningsverschijnselen optreden omdat er afhankelijkheid is ontstaan. Ontwenning kan veilig geschieden door de dosering heel geleidelijk uit te sluipen, een paar milligram minder per week. Het is vaak moeilijk patiënten hiertoe te motiveren.
[bewerk] Zwangerschap
Pasgeboren baby's kunnen na de geboorte last krijgen van langdurig gebruik van benzodiazepinen door de moeder tijdens de zwangerschap in die zin dat ze de effecten van valium een paar dagen blijven vertonen (slap, slaperig, weinig krachtig zuigen) en daarna een poos onthoudingsverschijnselen kunnen krijgen. Over schadelijke effecten op langere termijn bestaan onvoldoende gegevens, hoewel tot dusver geen afwijkingen zijn aangetoond. Diazepam is tijdens gebruik ook aangetroffen in moedermelk, daarom wordt de voorkeur gegeven aan flesvoeding tijdens de behandeling.
[bewerk] Misbruik
Diazepam wordt wel eens door jongeren misbruikt als genotsmiddel. Voor een versterking van het effect worden de pillen niet gegeten, maar verpulverd, in een pijp gestopt en gerookt. Het effect, maar ook de bijwerkingen zijn dan veel sterker. Met name geheugenverlies is vaak gesignaleerd.
