Dampfbahn Furka-Bergstrecke
Dampfbahn Furka-Bergstrecke (DFB) is een historische spoorlijn die ligt in Zwitserland tussen Realp en Gletsch. Hij maakte ooit deel uit van de Furka-Oberalp-Bahn. Op 11 oktober 1981 reed de laatste FO-trein over dit traject. Tegenwoordig maken de reguliere treinen gebruik van de Furka-BasisTunnel. Sinds oktober 1989 is de vereniging Dampfbahn Furka-Bergstrecke in het bezit van een stoomlocomotief en wordt er weer met stoom over de oude Furka Bergstrecke gereden.
Inhoud |
[bewerk] Glacier Express
De Glacier Express reed tot 1981 over de Furkapas. Niet lang daarna is de Glacier Express een tijdje helemaal van het toneel verdwijnen. Maar sinds enkele jaren rijdt ook de Glacier Express weer. Maar niet over de Furkapas. Sinds de opening van de Furka-BasisTunnel van 15,4 km lang in juni 1982 is het traject over de Furkapas opgeheven. Zeer tot spijt van veel mensen.
Natuurlijk was het exploiteren van deze lijn een kostbare zaak, maar toch wilden veel mensen het traject niet opgeven. Dus werd al in 1982 een 'Kundgebung' opgericht met als doel dit traject niet op te geven. Dit resulteerde in de oprichting van de Verein Furka-Berkstrecke in Bern op 3 december 1983. Het doel is het redden van het traject.
In 1985 wordt de Dampfbahn Furka-Bergstrecke opgericht. Gelijktijdig beginnen de renovatiewerkzaamheden bij station Gletsch, zodat een informatiecentrum aldaar ingericht kan worden. Het jaar daarop wordt begonnen om de ingestorte portalen van de Senntum-Stafel-Tunnel even boven Realp te herstellen.
[bewerk] De eerste activiteiten
In 1987 wordt het paradepaardje van de vereniging de HGm 2/2 op het bergtraject ingezet. Op 16 oktober van dat jaar wordt de Steffenbachbruecke bereikt. Door de schooljeugd van de stad Chur wordt in 1988 die "Weishorn" geschonken aan de vereniging. Zodat deze aan een nieuw leven kan gaan beginnen. Op 24 juni 1988 wordt de Steffenbachbruecke na een pauze van zeven lange jaren weer ineen gezet. Tevens worden er oude ex-FO-stoomlocomotieven in Vietnam gevonden.
De Rhätische Bahn schenkt in 1989 het draaiplateau van Pontresina dat nodig is in Realp. In de sektie Bern wordt nu begonnen met het reviseren van het materieel. De eerste proefritten met de locomotief Weishorn worden gemaakt. Terwijl in Realp met de bouw van een remise wordt begonnen. Met behulp van militairen wordt het spoor tot Realp herbouwd.
[bewerk] Op zoek naar locomotieven van de FO-Bahn in Vietnam
Terwijl in 1990 al is begonnen om de locomotieven die in Vietnam verbleven terug naar Zwitserland te krijgen, kwam het traject Realp - Tiefenbach in 1991 klaar. Er werd met de Weishorn en twee wagens op gereden. Op 11 juli 1992 wordt de eerste personenwagon in gebruik genomen. En op 27 maart 1993 wordt de eerste stoomloc ex-FO aan DFB overgedragen. Op 30 juli 1993 wordt voor het eerst Station Furka bereikt. Ook werd een tweede stoomlocomotief in gebruik genomen.
Intussen zijn alle stoomlocomotieven die zich in Vietnam bevonden weer op Zwitserse bodem terug na een afwezigheid van meer dan 45 jaar. Het gaat om de locomotieven 1, 2, 8 en 9. In de herfst van 1990 arriveerden ze samen met nog twee Vierkuppler. Nog steeds is men bezig met het verwerven van nieuw oud materieel.
Opnieuw dankzij de inzet van militairen kan het traject bij de Wilerbrücke in 1994 vernieuwd worden. Intussen beschikt de DFB over 9 personenwagens en er kan ook al eerste klas gereisd worden. Men begint in 1995 met de herstelwerkzaamheden in de Furka Scheiteltunnel. De voorbereidingen tot ingebruikname van een verder traject in Wallis worden ondernomen.
[bewerk] De eerste mijlpalen
In 1997 worden verschillende mijlpalen bereikt. Op 12 juni wordt het nieuwe instapperron op station Realp in gebruik genomen. Op 5 september wordt de spoorwegovergang Muttbach gereed gemaakt door het sluiten van de sporen. Tot slot krijgen ze op 28 oktober de HG 3/4 nr. 4 te leen.
Op 4 september 1999 was het voor het eerst voor de diessellok HGm 51 mogelijk om vanuit Gletsch tot aan de "Notbruecke" door te rijden. Hiervoor moesten de staalelementen van de noodbrug die op de rails lagen worden verwijderd. Dit was mogelijk doordat er op dat moment een kraan beschikbaar was om dit te doen.
Die zomer werden door vrijwilligers van de verschillende afdelingen van de DFB verschillende werkzaamheden aan het traject uitgevoerd. Zo werd het traject Muttbach - Gletsch opnieuw van steenslag voorzien. Meer dan 500 ton steenslag werden met een stoomlok HG 3/4 nr. 1 en een speciale "Schotterwagen" aangevoerd. Bij de spoorwegovergang Muttbach aan de Furkapasweg ontstond reeds lang voor de aankomst van de stoomloc een file op de pasweg. Iedereen wilde deze onverwachte ontmoeting met de stoomloc niet missen.
[bewerk] De bouw vordert gestaag
Vroeger ergerden automobilisten zich nog al eens bij deze spoorwegovergang. Het kon soms erg lang duren eer de trein vanuit Gletsch richting Furka-pashoogte de overweg gepasseerd was. En als je een beetje pech had dan kon het ook nog voorkomen dat je even daarna weer in de remmen kon voor de losgrazende koeien.
In 1999 is de bouw van de sporen voor het station Muttbach is bijna afgesloten. De wissels zijn gemonteerd en tussen het station en de Scheiteltunnel werden de rails vervangen. Dit gebeurde over circa 200 m. vanaf de Tunnelingang richting Furka. Ook het station in Gletsch vordert met rasse schreden. Ook hier konden diverse wissels reeds gemonteerd worden.
In het voorjaar 2000 had de DFB de nodige krachten nodig om de spoorlijn in gereedheid te brengen. Met het geluk van de geringe sneeuwmassa en het vroege voorjaar lukte het om al vroeg te beginnen met de werkzaamheden op de tot 2160 m hoogte gelegen spoorlijn. Aan de Walliserzijde van de Furka-Scheiteltunnel werd een aansluiting met de pasweg in gereedheid gebracht. Hierna kon een speciaal bedrijf de laatste saneringswerkzaamheden aan de tunnel uitvoeren.
Ook liet men zich niet ontmoedigen door de uitval van de dieselloc HGm 51 welke voor langere tijd buiten dienst zou zijn. Hij werd vervangen door de inzet van de stoomloc HG 2/3 nr. 6 "Weishorn".
[bewerk] De laatste werkzaamheden voor de heropening
Eind juni 2000 moesten nog gauw de sporen vernieuwd worden tussen de overweg Muttbach en station Muttbach. Dit 200 m lange spoor droeg nog de kenmerken van het jaar van de opening van de BFD, 1914. Een grote groep enthousiaste mensen wisselde de sporen in twee dagen om voor nieuw materiaal.
Na een omvangrijke revisie kon de loc HG 3-4 nr. 1 op 5 juli voor het eerst weer onder stoom gezet worden. Ze nam het vervoer van belangrijke materialen aan de Waliserzijde voor haar rekening. De loc HG 3-4 nr. 9 kon helaas niet op tijd gereedgemaakt worden.
De controle door de experts van het Bundesamt fùr Verkehr was zeer positief uitgevallen. Men was verbaasd over de goede toestand van de gepresenteerde sporen en rolmateriaal. Nadat er uitvoerig getest was kreeg de DFB op 12 juli groen licht voor de exploitatie van de bergbaan.
[bewerk] Opening Gletsch - Realp
Onder luid gefluit bereikte op 14 juli 2000 de eerste stoomtrein vanuit Realp het hotelplaatsje Gletsch. Bijna 20 jaar nadat de baan stil was gelegd, ging hiermee een grote wens van vele spoorwegfanaten in vervulling. Ruim 12,9 km van de 17,7 km lange spoorlijn van Realp naar Oberwald is nu weer in gebruikgenomen voor het rijden met nostalgisch materiaal.
De week na de opening reden uitsluitend gereserveerde treinen van de DFB. Daarna ging de dienstregeling in die de rest van de zomer zo geldt. Helaas werd de opening verstoord door het slechte weer waardoor een aantal festiviteiten niet plaats kon vinden. Toch trokken de feestgangers zich niets van het weer aan en genoot men volop van de opening van de Dampfbahn Furka-Bergstrecke.
In 2000 was de stoomtrein op 59 dagen actief tussen de officiële opening op 14 juli en de seizoensafsluiting op 8 oktober 2000. 198 Stoomritten werden verreden en men vervoerde 25.904 personen over het 12,9 km lange traject. Per rit waren de 165 zitplaatsen meestal volledig bezet. Tot slot werd loc 1 in november voor een ketelrevisie naar de DFB werkplaats in Chur gebracht.
Midden oktober zorgde de gigantische regenval en onweer voor aanmerkelijke schade aan de spoorlijn van de DFB. De funderingen van de spoorlijn moesten hersteld worden. Een lawine van modder sloeg een deel van de toegangsweg naar station Muttbach weg. De totale schade zou oplopen tot circa 250.000 SFR. En ondanks de grote sneeuwval die winter slaagden de arbeiders erin de spoorlijn op tijd weer in gereedheid te brengen voor het nieuwe zomerseizoen.
[bewerk] Historische feiten en data
- 21 juli 1907 - Concessie voor het tracé Brig - Gletsch.
- 8 oktober 1908 - Concessie voor het tracé Gletsch - Disentis.
- 27 mei 1910 - Oprichting van de Furka-Bahngesellschaft (BFD) in Lausanne.
- 22 juni 1911 - Begin van de bouw van de BFD spoorlijn, eerste spade in Naters.
- 30 juni 1914 - Opening van het tracé Brig - Gletsch met stoomtractie.
- 25 september 1915 - Doorsteek van de Furka-Scheiteltunnel (Muttbach - Furka).
- 16 mei 1916 - Lawines vernielen de Steffenbachbrücke.
- 2 december 1923 - Faillissement van de Furka-Bahngesellschaft (BFD).
- 17 april 1925 - Oprichting van de Furka - Oberalp - Bahn (FOB) in Brig.
- Zomer 1925 - Reconstructie van het tracé Gletsch - Andermatt - Disentis.
- 21 juni 1925 - Eerste proefrit van Gletsch naar Muttbach.
- 25 augustus 1925 - Ingebruikname van de nieuwe Steffenbach-Klappbrücke.
- 18 oktober 1925 - Eerste proefrit van Brig naar Disentis aan een stuk doorgereden.
- 3 juli 1926 - Opening Brig - Andermatt - Disentis onder stoom.
- 22 juni 1930 - Eerste rit van de Glacier Express Zermatt - St. Moritz.
- 1 september 1942 - Feest ter ere van de elektrificering van het tracé Brig - Disentis.
- Voorjaar 1947 - Verzending van de stoomlocs HG 3/4 naar Vietnam.
- 10 mei 1955 - Instorting van de Wilerbrücke door peilerbreuk.
- 8 september 1955 - Herbouw Wilerbrücke beëindigd.
- 15 mei 1965 - Lawine beschadigt stoomloc HG 3/4 nr. 10 boven Gletsch.
- 9 juni 1968 - Laatste officiële stoomrit van Brig naar Disentis.
- 1 oktober 1973 - Bouwbegin van de Furka-Basis-Tunnel in Oberwald en Realp.
- 2 april 1981 - Doorsteek van de Furka-Basis-Tunnel gevierd op 30 april 1981.
- 11 oktober 1981 - Laatste FO-trein rijdt over het tracé van de Furka-Bergstrecke.
- 25 juni 1982 - Openingsfeest van de Furka-Basis-Tunnel.
- 26 juni 1982 - Begin van de dienstregeling door de Furka-Basis-Tunnel.
- 25 augustus 1987 - Overweldigende hoogwaterschade voor de FO-Bahn in de Schöllenenschlucht en op de Furka-Bergstrecke (schade minstens 40 miljoen SFR).
- 20 oktober 1989 - Heringebruikname van de DFB-stoomloc HG 2/3 nr. 6 "Weisshorn" ingezet vanaf mei 1991.
- 22 maart 1990 - Concessie verleend aan de Dampfbahn Furka Bergstrecke (DFB).
- 31 oktober 1990 - Voormalige FO-stoomlocs arriveren vanuit Vietnam in Hamburg.
- 11 juli 1992 - Start van de dienstregeling Realp - Tiefenbach.
- 22 september 1992 - Stoomloc HG 3/4 nr. 1 arriveert in Raw Meiningen (BRD).
- 10 juli 1993 - Doop van de stoomloc HG 3/4 nr 1 tot "Furkahorn".
- 30 juli 1993 - Ingebruikname dienstregeling voor Tiefenbach naar Furka.
- 17 september 1993 - Doop van de stoomloc HG 3/4 nr. 2 tot "Gletschhorn.
- 24 september 1993 - Hoogwater op de DFB sporen; schade ca 600.000,- SFR.
- 12 juni 1997 - Nieuw gebouwd perron station Realp DFB wordt geopend.
- 5 september 1997 - Sluiten van de sporen bij de overweg bij Muttbach.
- 28 oktober 1997 - FO-stoomloc HG 3/4 nr. 4 wordt uitgeleend aan de de DFB.
- 30 juli 1998 - De eerste diesel-bouw-trein rijdt van Realp naar Gletsch.
- Winter 1998/99 - Extreme sneeuwval en lawines, echter zonder extreme schaden.
- 30 september 1999 - Eerste officiële stoomtrein bereikt Gletsch vanuit Realp.
- 9 november 1999 - Ingebruikname van de verbindingswissel FO/DFB in Realp.
- 14 juli 2000 - Opening tracé Furka - Muttbach - Gletsch.
- 24 juli 2000 - Ingebruikneming van de dienstregeling Realp - Gletsch.
- 14 oktober 2000 - Hoogwater en aardverschuivingen richten schade aan voor ca 250.000 SFR.
- 23 juni 2001 - Loc HG 3/4 nr.1 te gast bij Alp Transit in Sedrun; speciale ritten op de aanrijdroute Tscheppa - Las Rueras.
- 3 juli 2001 - Speciale ritten voor het jubileum 75 jaar Furka-Oberapl-Bahn en 75 jaar spoorwegbedrijf over de Furkapas; eerste directe stoomtrein van Andermatt naar Gletsch.
- 8 juli 2001 - Voor het eerst rijden alle drie de stoomtreinen op de Furka met personentreinen.
- 6 en 7 juli 2002 - Jubileum 100 jaar loc HG 2/3 nr. 6 "Weisshorn".
- Juni 2006 - Geplande ingebruikname van het DFB-tracé Gletsch - Oberwald.
