Couchezmolen
De Couchezmolen, ook wel de witte molen genoemd vanwege z'n witgekalkte romp, is een stenen windmolen in Zarren, een deelgemeente van de Belgische gemeente Kortemark. Met een lengte van 25,5m behoort hij tot de grootste stenen molens van België.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
Het begon allemaal met Jan Couchez’ aanvraag om te mogen graan malen en olie slaan. Waar hij echter geen rekening heeft mee gehouden, is dat graan malen en olie slaan veel tijd in beslag neemt. Z’n provinciale toelating om graan te mogen malen, laat hij al snel verwaarlozen. Hij laat in 1837 een olierosmolen en een dakstaakmolen bouwen. De eerste jaren zal hij zich vooral bezig houden met de productie van olie.
Enkele jaren gaan voorbij tot hij tot besef komt dat de productie van de rosmolen toch niet echt groot is. De molen verbouwen tot een koren- en oliewindmolen lijkt hem een beter idee. Hiervoor krijgt hij toestemming in 1845.
In 1869 komt Jan Couchez tot overlijden. Zijn weduwe Barbara Vandamme besluit in 1870 de molen om te bouwen tot een nieuwe molen. Een bakstenen stellingmolen met een benedenverdieping -voor het slaan van olie- en zeven zolders. In 1894 wordt er nog een stoominstallatie bij gebouwd.
De molen komt praktisch ongeschonden uit de Eerste Wereldoorlog. Het was namelijk zo dat tijdens de Duitse bezetting de stoominstallatie van de olieslagerij werd gebruikt om elektriciteit op te wekken voor de dorpskom van Zarren. Vanaf 1916 wordt de stoominstallatie draaiende gehouden door Russische krijgsgevangenen –die o.a. ook nog een functie hadden op het pionierspark van Zarren-.
Een wiekbreuk zorgt er voor dat in 1944 de molen draait op maar twee wieken en in 1949 wordt er ten slotte besloten de molen buiten bedrijf te stellen.
[bewerk] Restauraties
Gelukkig besloten de molenbouwers Peel uit Gistel in 1967 om de molen, die sinds 14 april 1944 tot monument geklasseerd was, te herstellen.
Toch komt de molen weer in verval en dreigde er zelfs instortingsgevaar. In 1995 besluit de West-Vlaamse Molenwacht een noodoplossing door te voeren om verder verval te voorkomen.
In 1997 wordt de molen voor 27 jaar lang in erfpacht gegeven aan de gemeente Kortemark. De molen moest zo snel mogelijk worden gerestaureerd en dit gebeurde uiteindelijk in 2002 en duurde tot 2003.
Slechts één jaar later brak, door het bruusk toeslaan van de rem, de molenaskop en stond de molen er wiekenloos bij. De molenbouwer Wieme zorgde er uiteindelijk voor dat in begin 2006 de molen terug kon in z’n volle pracht aanschouwd worden.
[bewerk] Bronnen
- DEMAREE J., Couchezmolen, molenmuseum Leidraad.,2006
- http://home.scarlet.be/~jd016206/
