Continentverschuiving
Continentverschuiving, continentale drift of continentendrift (van het Engelse continental drift) is het geologische fenomeen dat de continenten over zeer grote hoeveelheden tijd gemeten niet op een bepaalde plek op de globe stil blijken te liggen, maar bewegen. De beweging van continenten wordt veroorzaakt door platentektoniek.
[bewerk] Historische ontwikkeling
Alfred Wegener merkte aan het begin van de 20e eeuw op dat de randen van sommige continenten (met name Zuid-Amerika en Afrika) gelijk zijn van vorm. Hoewel hij niet de eerste was die dit opmerkte, was hij wel de eerste die daaruit concludeerde dat de continenten vroeger aan elkaar zaten en uit elkaar zijn gegaan. Dit idee noemde hij continentendrift of continentale drift. Wegener verzamelde veel bewijzen ten gunste van zijn theorie, wat niet voorkwam dat die door de meeste geologen werd afgewezen. Het probleem was dat niet bekend was hoe enorme landmassa's konden bewegen over het aardoppervlak. Voor zo'n beweging is een enorme kracht nodig en het was niet bekend waar die vandaan kwam.
Nadat Wegener in 1930 op vrij jonge leeftijd stierf verzamelde Alexander du Toit meer bewijs voor continentendrift. Arthur Holmes stelde tegelijkertijd voor dat de beweging van de continenten wordt aangedreven door horizontale stroming in de onderliggende aardmantel, die wordt veroorzaakt door convectie. Er waren geen bewijzen voor Holmes' idee zodat ook dit genegeerd werd.
Na de Tweede Wereldoorlog werden deze bewijzen wel ontdekt door o.a. John Tuzo Wilson. In 1961 stelde Harry Hammond Hess dat op mid-oceanische ruggen oceanische spreiding plaatsvindt, waarmee de theorie van platentektoniek was geboren. Deze theorie is op sommige punten sindsdien in details wat bijgeschaafd, maar in weze hetzelfde gebleven.
Volgens de platentektoniek bewegen de continenten (platen) als gevolg van convectiestroming in de mantel. Ze bewegen langzaam van elkaar af, botsen tegen elkaar, schuiven onder elkaar door, of schuren langs elkaar heen. Dit veroorzaakt verschillende verschijnselen aan de oppervlakte, zoals aardbevingen, vulkanisme, en langzame veranderingen, zoals bodemdaling, gebergtevorming en de verplaatsing van continenten. De Aardkorst is, gezien op een geologische tijdschaal van miljarden jaren (3,8 tot 2,5), een dynamisch systeem.
