Conflict in Sri Lanka
Het Conflict in Sri Lanka is een burgeroorlog tussen Tamils en Singalezen in Sri Lanka. Deze burgeroorlog woedt sinds 1983. Ze heeft al 100.000 mensen uit hun huizen verdreven en 70.000 anderen het leven gekost. De Tamil tijgers strijden voor de onafhankelijke staat Tamil Eelam. De Singhalesen zijn hoofdzakelijk Boeddhisten en de Tamils hindoeistisch.
Inhoud |
[bewerk] Inleiding
Sri Lanka, voorheen bekend als Ceylon, is een republiek op het Indiase subcontinent. Het land heeft iets meer dan 20 miljoen inwoners op een oppervlakte van 65.610 km² (1,6 keer Nederland). Hoofdstad van Sri Lanka is de stad Colombo. Het leeuwendeel (74 procent) van de bevolking is Singalees. De Singalezen zijn voornamelijk boeddhistisch. Een minderheid (22 procent) van de bevolking is Tamil. De Tamils zijn voornamelijk hindoes. De Tamil Tijgers, een afscheidingsbeweging, streeft naar een onafhankelijke staat. De Singalezen, die de macht hebben in de nationale politiek en het leger, proberen de Tamils hiervan te weerhouden.
[bewerk] Geschiedenis van het conflict
Bijna elke bevolkingsgroep in Sri Lanka komt oorspronkelijk uit India. De Singalezen vestigden zich op het eiland in de 6e eeuw voor Christus. Later, in de 3e eeuw voor Christus, stichtten de Singalezen een koninkrijk op het eiland. De steden Anuradhapura (200 v. Chr. tot 1000 n. Chr.) en Polonnaruwa (1070 tot 1200 n. Chr.) waren het centrum van bloeiende, boeddhistische koninkrijken. Ook de Tamils emigreerden vanuit India naar Sri Lanka. Zij stichtten in de 14e eeuw een koninkrijk in het noorden van het land. Het gebied in het noorden en oosten van Sri Lanka werd het ‘thuisland’ van de Tamils. Nog steeds wonen de Tamils vooral in dat gebied. In 1658 sloot de V.O.C. een bondgenootschap met het Singalese koninkrijk van Kandy (een stad in het binnenland). Samen verdreven zij de Portugezen van het eiland. Later, in 1796, bezetten de Engelsen Sri Lanka om te voorkomen dat het eiland in Franse handen viel – Nederland was toen een vazalstaat van het Napoleontische Frankrijk. De Engelsen stichtten plantages in het binnenland om koffie, thee en cocos te verbouwen. Hiervoor werden veel arbeidskrachten uit India geïmporteerd. Dit waren voornamelijk Indiase Tamils. Om hun gezag te handhaven, probeerden de Engelsen bevolkingsgroepen tegen elkaar uit te spelen. De geïmporteerde Tamils waren betrekkelijk eenvoudig onder de duim te houden. Om aan de Singalese meerderheid een tegenwicht te bieden, zorgden de Engelsen voor goed onderwijs aan de Tamil-minderheid in het noorden van het land. De Tamil-minderheid kreeg zo een dominante positie in het bestuur ten opzichte van de Singalese meerderheid. Ook hadden zij vaak betere banen dan de Singalezen. Zelfs in het zuiden en westen van het land – het gebied waar voornamelijk Singalezen wonen – kregen de Tamils de beste posities toebedeeld. Dit wakkerde het nationalisme onder de Singalezen aan. Ze begonnen zich te onderscheiden door het boeddhisme als godsdienst aan te nemen en hun gezamenlijke geschiedenis te benadrukken. Als gevolg van het nationalisme begonnen de Singalezen zich ook af te zetten tegen de koloniale overheerser en de bevolkingsgroep die profiteerde van de Engelse kolonisatie, de Tamils.
[bewerk] Onafhankelijkheid
Na de onafhankelijkheid in 1948 werkten de bevolkingsgroepen in eerste instantie samen. Alleen de Indiase Tamils die op de plantages werkten, vielen hierbuiten. De regering ontnam de Indiase Tamils hun burgerrechten, ze mochten bijvoorbeeld niet stemmen. Dit beperkte de invloed van de Tamils in de politiek. In jaren ’50 werden wetten aangenomen, die Sri Lanka ‘singaliseerden’. Engels werd vervangen door Singalees, en de goede baantjes bij de overheid werden vanaf nu ingenomen door Singalezen. Deze ontwikkeling ging steeds verder, en de Tamils ontwikkelden een sterk natiebewustzijn. De roep om een eigen staat werd steeds luider. In 1976 werden The Liberation Tigers of Tamil Eelam (Tamil Tijgers), een gewapende groepering, opgericht. De Tamil Tijgers pleegden terreuraanslagen op Singalese doelwitten. De regering nam een antiterrorismewet aan, en arresteerde veel Tamil-jeugd.
[bewerk] Uitbraak van de burgeroorlog
In 1982 werd de politieke partij van de Tamils – de TULF – verbannen uit het parlement, waardoor de Tamils niet meer vertegenwoordigd zijn. Dit leidde tot onlusten en burgerlijke ongehoorzaamheid in de gebieden waar de Tamils de meerderheid hadden (vooral in het noorden). De regering reageerde hierop door meer Singalese soldaten naar het noorden te zenden. In 1983 pleegden militante Tamils een aanslag tegen regeringssoldaten. In Jaffna, een stad in het noorden van Sri Lanka, werden 13 soldaten gedood. Dit veroorzaakte een golf van geweld in het hele land. Tamils en hun bezittingen werden aangevallen door Singalese burgers. Deze burgers hadden zich verenigd in kleine gewelddadige groepen, die Tamils vermoordden en huizen van Tamils platbrandden. Na drie dagen slaagde de regering erin de rust te laten wederkeren. In die drie dagen waren duizenden Tamils op de vlucht geslagen naar India, en nog eens duizenden (de regering spreekt over 6000; de Tamils over 15000 doden)[1] gedood. In de tachtiger en negentiger jaren ontstond een bepaald patroon: de Tamil Tijgers pleegden (zelfmoord)aanslagen, die leidden tot vergeldingsacties van de regeringstroepen. In het begin van de oorlog waren er verschillende groepen van militante Tamils (vaak jongeren), maar de Tamil Tijgers zien zichzelf als de enige vertegenwoordiger van de Tamils. Veel kleinere groepen sloten zich aan bij de Tamil Tijgers. Deze groepering groeide uit tot een internationaal netwerk. Tamil-gemeenschappen in Europa en Noord-Amerika betalen – onder bedreiging – een soort contributie aan de Tamil Tijgers. Naar verluid worden deze gelden gebruikt om de oorlog te financieren. Later, in de jaren 90, werden sommige discriminerende maatregelen weer teruggedraaid door andere regeringen. Zo werd Tamil een officiële taal. Toch bleef de oorlog verdergaan, met vele doden tot gevolg.
[bewerk] Huidige situatie
Een staakt-het-vuren werd na Noorse bemiddeling gesloten in 2002. Sindsdien werden onderhandelingen gevoerd, maar de Tamil Tijgers staakten de onderhandelingen in 2003, omdat de regering volgens hen niet genoeg goede wil toonde. Toen in december 2004 een tsunami Sri Lanka overspoelde, en veel gebouwen en infrastructuur vernield werden, laaiden de spanningen weer op. De hulp die Sri Lanka kreeg, kwam voornamelijk terecht bij de regering, waardoor de Tamils het zonder hulp moesten stellen. In 2006 laaide het geweld weer op: in korte tijd vielen er 200 doden bij gevechten tussen de Tamil Tijgers en regeringssoldaten. Daarom werden weer onderhandelingen gevoerd in Geneve, maar die leverden niets op. Hierna werd de oorlog hervat, en kwam een einde aan het staakt-het-vuren van 2002. De Tamil Tijgers bezetten toen een sluis, waardoor 15.000 burgers zonder water kwamen te zitten. Als vergelding bombardeerde de luchtmacht een school in Tamil-gebied, waarbij een aantal meisjes omkwam. Tot nu toe (oktober 2006) zijn er ongeveer 2000 doden gevallen in dit jaar.
[bewerk] Balans
De onstabiele situatie remt de economische ontwikkeling van Sri Lanka enorm. Tot nu toe hebben ongeveer 64000 mensen het leven verloren bij geweld tussen de Tamil Tijgers en het regeringsleger. Mensenrechtenorganisaties signaleren nog altijd dat de Rechten van de Mens door beide partijen geschonden worden. De vraag is of het conflict ooit opgelost wordt. Noorse bemiddelingspogingen hebben nog niet veel effect gehad, en het geweld lijkt weer op te laaien. Daarom staan er opnieuw vredesonderhandelingen op het programma, hoewel het zeer de vraag is of die iets zullen opleveren. Het conflict zou alleen tot een einde kunnen komen, als de Tamil Tijgers stoppen met aanslagen en er een balans wordt gevonden tussen de Singalese meerderheid en de verschillende minderheden.
[bewerk] Links
[1] (de BBC over het conflict; Engels) [2] (beschrijving van het conflict; Engels)
[bewerk] Bronnen
bovengenoemde websites en [3]
