Certificaat (verklaring)
Een certificaat is een schriftelijke verklaring, doorgaans, maar niet altijd, bedoeld als bewijsstuk voor de kwaliteit van een bedrijf, dienst of product. Niet ieder bewijsstuk kan als certificaat worden aangemerkt: voor een trouwboekje of een kwitantie bijvoorbeeld wordt het woord niet gebruikt.
Inhoud |
[bewerk] Bedrijfscertificaat
Bedrijven kunnen een certificaat voeren dat wordt afgegeven hetzij door de brancheorganisatie waartoe het bedrijf behoort, hetzij door een toezichthoudende instantie. Zo'n certificaat kan een verklaring zijn omtrent de eisen waaraan het bedrijf voldoet, en vormt dan een garantie voor professionaliteit. Het kan ook een waarborgcertificaat zijn, dat aangeeft hoe een consument schadeloos wordt gesteld bij insolvabiliteit van het bedrijf of bij het optreden van gebreken in een product of dienst.
[bewerk] Deelcertificaat
Onderwijsinstellingen kunnen deelcertificaten uitgeven, die later, als men meerdere certificaten voor de diverse vakken zoals Nederlands, Engels, wiskunde, geschiedenis enzovoort bij elkaar heeft, ingewisseld kunnen worden voor bijvoorbeeld een mavo- of havodiploma. Dit komt meestal voor bij de volwasseneducatie. Op deze manier kunnen mensen op latere leeftijd in hun eigen tempo alsnog een diploma van de middelbare school behalen. Ook in het hbo en wetenschappelijk onderwijs (Open Universiteit) bestaat deze mogelijkheid
[bewerk] Certificaat van echtheid
Bij de verkoop van voorwerpen van (hoge) waarde zal de handelaar vaak een certificaat van echtheid afgeven. Dit is een deskundige verklaring dat het gekochte voorwerp echt is; te denken valt aan kunstvoorwerpen, maar ook aan antieke voorwerpen, originele exemplaren van oude kranten en dergelijke.
Als de kunstenaar nog in leven is, kan zo'n certificaat door hemzelf worden afgegeven. Een garantie is dit niet: van Karel Appel is het verhaal bekend dat hij, ongetwijfeld te goeder trouw, vele verklaringen van echtheid schijnt te hebben afgegeven voor werken die niet van zijn hand bleken te zijn.
[bewerk] Certificaat van inschrijving
Het bezit van waardestukken kan worden ingeschreven in een lijst of grootboek. Dit gebeurt wel met loten uit een loterij.
Van sommige aandelen die op de effectenbeurs worden verhandeld, bestaan certificaten. De belegger ontvangt dan veelal niet de gekochte aandelen zelf, maar certificaten van aandelen. Dit betekent dat hij wel de voor- en nadelen van het aandeel heeft (koersfluctuaties, dividenduitkeringen), maar geen stemrecht bezit in een vergadering van aandeelhouders. Dat stemrecht berust meestal bij een administratiekantoor. Doorgaans is het de aandeelhouder wel mogelijk zijn certificaat om te ruilen voor werkelijke aandelen, al is de procedure omslachtig.
[bewerk] Certificaat van oorsprong
Voor de handel in goederen is soms een certificaat van oorsprong vereist. Dit kan met invoerbepalingen te maken hebben: het land van oorsprong van de handelswaar moet dan schriftelijk zijn vastgelegd. Het kan ook voortvloeien uit de wens van de afnemer om te weten van welke fabriek een product afkomstig is.
[bewerk] Certificaat van onvermogen
Indien iemand niet in staat is bepaalde kosten te voldoen, zoals proceskosten, gemeentelijke leges voor huwelijk of begrafenis, dan kan hij van de betalingsverplichting worden ontheven. Hij moet daartoe zijn financieel onvermogen kunnen aantonen. Daartoe dient een certificaat van onvermogen dat door de gemeente (officieel: de burgemeester) wordt afgegeven.
[bewerk] Spaar- en aandelencertificaten
Bewijzen dat men deelneemt in een aandelenplan, of dat men zijn spaargeld voor een bepaalde tijd heeft vastgezet, worden door banken wel op de markt gebracht met de naam "certificaat".
[bewerk] Anglicistisch gebruik
In het Engels wordt het woord certificate in een aantal betekenissen gebruikt die certificaat in het Nederlands niet heeft. Zo worden geboorte-, trouw- en overlijdensakten "certificates" genoemd. Een "Certificate of Deposit" (CD) is in de Verenigde Staten een spaarcertificaat met vaste looptijd. Ook vele diploma's worden met "certificate" aangeduid. Dit gebruik moet, als het in het Nederlands wordt overgenomen, als een anglicisme worden beschouwd. Of dit ook gezegd kan worden van "deelcertificaat", valt te betwijfelen: daarvoor is dit samengestelde woord te zeer ingeburgerd.
