Brielle
|
|||||||
Provincie | Zuid-Holland | ||||||
Hoofdplaats | Brielle | ||||||
Oppervlakte - Land - Water |
31,12 km² 27,49 km² 3,63 km² |
||||||
Inwoners Bevolkingsdichtheid |
15.979 (1 augustus 2006) 582 inw./km² |
||||||
Geografische ligging | 51°53' NB 4°11' OL | ||||||
Geografische ligging | {{{coordinaten}}} | ||||||
Belangrijke verkeersaders | N15 | ||||||
Station(s) | {{{station}}} | ||||||
Netnummer | 0181 | ||||||
Postcodes | 3230 - 3235 | ||||||
Officiële website | www.brielle.nl | ||||||
Politiek | |||||||
Burgemeester (lijst) | G.W.M. van Viegen | ||||||
Bestuur | {{{bestuur}}} | ||||||
Zetels {{{partijen}}} |
{{{zetels}}} |
Brielle ( uitspraak (info·uitleg)), vroeger Den Briel, is een stad en gemeente in de Nederlandse provincie Zuid-Holland gelegen op het eiland Voorne. De gemeente telt 15.979 inwoners (1 augustus 2006, bron: CBS) en beslaat 31,32 km² waarvan 3,71 km² wateroppervlak is. Naast de stad Brielle zelf omvat de gemeente ook de dorpen Vierpolders en Zwartewaal.
Brielle is gelegen aan de Brielse Maas, een afgedamd gedeelte van de Maas dat zich tot belangrijk recreatiegebied ontwikkeld heeft. Het ligt ten oosten van de oude vaargeul Brielse Gat. Tot 1700 werd dit water gebruikt als verbinding naar Rotterdam, daarna trad verzanding op waardoor het Gat minder goed bevaarbaar werd. Het Goereese Gat was een alternatief.
Inhoud |
[bewerk] Historie
Brielle is lid van de Nederlandse Vereniging van Vestingsteden.
Brielle is een oude stad; de naam gaat terug op het Keltische woord brogilo ('ingesloten gebied, jachtgebied') en uit de oudste geschriften blijkt dat de huidige locatie 'de nieuwe Briel' is. 'Den ouden Briel' moet ergens anders op het eiland Voorne gelegen hebben. Lange tijd was de stad de zetel van de Graven van Voorne, totdat deze heerlijkheid in 1371 bij Holland gevoegd werd. Brielle had zijn eigen haven en dreef handel met het Oostzee-gebied. De stad had zelfs zijn eigen factorij in Zweden.
In 1572 werd de stad ingenomen door de watergeuzen, het eigenlijke begin van de opstand tegen Filips II. Dit historisch feit wordt ieder jaar op 1 april gevierd. Schoolkinderen onthouden dit feit met de zin:
- "Op 1 april verloor Alva zijn bril" (oorspr. "Op 1 april verloor Alva Den Briel")
Ook wordt er op de nacht voor 1 April de Kalknacht gehouden.
Tijdens de gebeurtenissen in 1572 vermoordden de Geuzen een aantal katholieke geestelijken, de Martelaren van Gorcum. Sindsdien is Brielle ook een bedevaartsoord.
In 1585 wordt Brielle Engels bezit: koningin Elisabeth verkrijgt het, samen met Vlissingen, in onderpand in ruil voor 5000 soldaten die de Nederlanden helpen in de strijd tegen Spanje. In 1616 komen deze gebieden terug bij Nederland.
[bewerk] Bezienswaardigheden
- De stad bezit nog steeds zijn oude stadswallen.
- St. Catharijnekerk. Deze kerk was in opzet de grootste kerk van Holland, maar is nooit voltooid. De bouw begon in 1417. In 1456 was er een grote brand en in 1482 raakte het geld op en hield men op met bouwen. Alleen het schip was klaar. Brielle is van verre herkenbaar aan de 57 meter hoge, stompe toren van de St. Catharijnekerk.
- vele monumentale panden in het centrum van Brielle, waaronder het Arsenaal uit 1708, nu een bibliotheek
- oude stadhuis (museum)
- molen
[bewerk] Evenementen
- Bevrijdingsdag 1 april
Op deze gedenkwaardige dag in 1572 verschenen de Watergeuzen voor de Noordpoort van Den Briel en eisten de overgave van de kleine, maar strategisch belangrijke havenstad in de Maas-en Rijndelta.
[bewerk] Geboren in Brielle
- Hendrick Joosten Speuy (1575), Nederlands organist en componist
- Maarten Harpertszoon Tromp (1598), Nederlands militair en zeevaarder
- Witte de With (1599), Nederlands marine-officier
- Toon Tellegen (1941), Nederlands schrijver
- Rob Romein (1949), Nederlands zakenman
[bewerk] Galerij
De Langepoort, één van de overgebleven stadspoorten van de vesting Brielle |