Blackfriars Theatre

Blackfriars Theatre was de naam van twee theaters in het Londense district Blackfriars gedurende de Renaissance. Beide theaters begonnen als trefpunt voor kindacteurs, die al werkzaam waren in het kapelkoor van Elizabeth I. In deze functie was in beide theaters een deel van de meest innovatieve dramaproducties tijdens de regeerperiode van Elizabeth I en James I te zien, van het eufuïsme van John Lyly tot de stekende satire van Ben Jonson, George Chapman, en John Marston. Het tweede theater kwam uiteindelijk onder controle te staan van de King's Men, die het gebouw gebruikten in de winter om hun producties op te voeren tot beide theaters gesloten werden in 1642.

Inhoud 1 Geschiedenis van het eerste theaterhuis 2 Geschiedenis van het tweede theater gebouw 3 Bronnen 4 Externe links

[bewerk] Geschiedenis van het eerste theaterhuis

De Blackfriars-theaterhuizen werden gebouwd op gronden van een voormalig Dominicaans Klooster. Het zwarte gewaad dat door deze dominicanen gedragen werd leidde tot de naam van de buurt waar deze orde was opgericht. Deze omgeving werd in het prereformatie tijdperk niet enkel als religieuze plaats gebruikt, maar er werden ook politieke functies gehandhaafd, misschien het meest bekent de scheiding van Hendrik VIII en Catharina. Deze gebeurtenis zou meer dan een eeuw later weer uitgebeeld worden in dezelfde kamer in de vorm van een toneelstuk van William Shakespeare. Nadat Hendrik VIII de kloosters onteigende (zie Ontbinding van de kloosters), werden de eigendommen van het klooster eigendom van de koning. Het beheer van deze eigendommen werd overgelaten aan Thomas Cawarden. Cawarden gebruikte een deel van het klooster als bureel, andere delen verkocht of verhuurde hij aan rijke buurtbewoners, waar onder Lord Cobham en John Cheke. Na de dood van Cawarden, ging het eigendom naar Sir William More.

In 1576 huurde Richard Farrant een deel van de drankopslagplaats, met de bedoeling er toneelstukken in op te voeren. Farrant was van mening dat hij de ruimte nodig had om er te repeteren met de kindacteurs, maar hij voerde er ook toneelstukken op voor het brede publiek. Doordat de ruimte voor het toneel zo moeilijk en duur te onderhouden was, waren de meeste toneelstukken voor publiek uit de hogere klassen, en de aristocraten.

De landheer Sir William More bleekt veel geduld te hebben over het gebruik en de doeleinden van zijn eigendom, tot kort voor de dood van Ferrant in 1580, wanneer More probeert te bewijzen dat zijn huurder Ferrant het huurcontract verbroken had. Deze poging leidde tot niets; gesteund door een brief van Robert Dudley, werd het toegestaan dat de weduwe van Ferrant, het theater mocht doorverhuren aan William Hunnis waar Ferrant mee samenwerkte. Hunnis bleef er theaterproducties opvoeren tot hij zijn huurcontract doorverkocht aan Henry Evans in 1583. Op deze gebeurtenis volgde een nogal verwarrende rechtszaak tussen Hunnis, Weduwe Ferrant, More, en Evans. Het resultaat was dat de graaf van Oxford, Edward de Vere, het beheer van het theater onder Hunnis en de secretaris van Verve, theaterschrijver John Lyle, plaatste. De theaterstukken van Lyle en andere theaterstukken werden voor een periode van twee jaar opgevoerd in het theater.

In 1585 kreeg Sir William More, een gerechtelijk bevelschrift betreffende het originele huurcontract. Het theater werd voor meer dan een decennium stilgelegd.

[bewerk] Geschiedenis van het tweede theater gebouw

Het tweede Blackfriars was een binnentheater dat elders op het bezit en bij aansporing van James Burbage wordt gebouwd, vader van Richard Burbage en impresario van de Lord Chamberlain's Men. In 1596 kocht Burbage de ruimte voor 600£, de eetzaal en bijkomstig de ruimte onder de eetzaal. Met deze grote ruimte, en hoge plafonds, gaf Burbage de mogelijkheid om de ruimte in te delen in twee afzonderlijke galerijen, die een wezenlijke stijging van de opkomst aan publiek zal betekenen. Terwijl Burbage aan de werkzaamheden bezig was, kon een petitie van de rijke buurtbewoners de rechtbank overhalen om een verbod uit te spreken tegen mogelijk theater opvoeringen. De petitie was zelfs ondertekend door Lord Hunsdon, patroon van Burbage's maatschappij. Het theatergezelschap werd een absoluut verbod opgelegd om op te treden. Drie jaar later kon de zoon Richard Burbage, het eigendom te verhuren aan Henry Evans, de advocaat die er vijftien jaar geleden ook was uitgezet door Sir William More. Evans ging een partnerschap aan met Nathaniel Giles, de opvolger van Hunnis bij de Chappel Royal. Samen gebruikte ze het theater voor een aantal commerciële doeleinden, met een groep die de Childeren of the Queens Revels noemde, die de koorzangers van de kapel samenvoegde met andere jongens, die opgenomen waren uit lokale grammatica scholen, onder voorwendsel en waarborg van Giles om het vermaak van de koningin te versterken. De dubieuze wettigheid hiervan, leidde tot een uitdaging voor de vaders van 1600; nochtans, deze methode bracht het bedrijf, sommige van zijn beroemdste acteurs, zoals Nathaniel Field en Salmon Pavy. De ingezetene protesteerde niet bij dit gebruik, waarschijnlijk wegens waargenomen sociale verschillen tussen de volwassene en kindbedrijven. Terwijl het dit bedrijf huisveste was Blackfriars de plaats waar een explosie ontstond van het innovatieve drama en opvoering. Samen met zijn concurrent Paul's Children, het Blackfriars theater produceerde theaterstukken, door een aantal van zijn meest begaafde jonge dramaturgen van de Engelse literatuur onder hen Thomas Midelton, George Chapman, John Masterson en Ben Jonson. Chapman en Jonson schreven bijna exclusief enkel voor het Blackfriars Theatre,(1605) terwijl Masterson eerst begon bij Paul's Children wisselde hij vlug voor Blackfriars. In de laatst genoemde helft van het decennium, werkte het theaterhuis samen met Francis Beaumont en John Fletcher. Enkele toneelstukken die in première gingen waren toen (The Knight of the Burning Pestle) en (The Faithful Shepherdess) hoewel er kleine foutjes waren in de stukken zal de samenwerking tussen Beaumont en Fletcher een significante betekenis krijgen in de geschiedenis van de Blackfriars Theaters. Namelijk het nieuwe spelen van deze playwrights duwde doelbewust de toegelaten grenzen van persoonlijke en sociale satire, van geweld op het podium, en van seksuele openhartigheid verder. Deze spelen schijnen leden van een hogere sociale klasse aangetrokken te hebben dan de norm bij bankside en Shoreditch theaters was, waarschijnlijk door de toelatingsprijs, sloot waarschijnlijk de slechtere patroons van amfitheaters uit. De voorwoorden en de interne verwijzingen spreken van galanterieën, en herberg van hof mensen, wie niet alleen een spel kwam zien maar ook, natuurlijk, om gezien te worden kwamen, de privé theaters verkochten zetel plaatsten op het podium zelf. Het theaterhuis Blackfriars was ook de bron van andere innovaties die diep de aard van het commercieel opvoeren zouden veranderen: het was een van de eerste commerciële theatrale ondernemingen die zich op kunstmatige verlichting baseerde, en kenmerkende muziek tussen handelingen, een praktijk die de inductie aan Malcontent van Marston, indiceert dat dit niet gemeenschappelijk gangbaar was in de theaters van toen. In de jaren rond de eeuwwisseling, waren de kinderbedrijven iets van een fenomeen, waarbij een referentie in Hamlet naar kleine essays stelt dat zelfs de volwassen bedrijven zich er bedreigd gingen door voelen. In de latere helft van dat decennium, was de mode enigszins veranderd binnen 1608. Het bedrijf van Burbage (tegen die tijd The King's Men) nam bezit van het theater, welke zij nog bezaten, dit keer zonder bezwaren van de buurt. Er waren oorspronkelijk zeven aandeelhouders, in het gereorganiseerde theater: Richard Burbage, William Shakespeare, Henry Condell, John Heminges, William Sly, allen lid van The King's Men plus Cuthbert Burbage en Thomas Evans, agent voor de theatermanager Henry Evans. Sly, nochtans spoedig gestorven nadat de regeling werd gemaakt, en zijn aandeel werd verdeeld onder de nog resterende zes. Na de restoratie begonnen de leden van The King's Men het theater te gebruiken voor optredens in 1609. De leden van de King's men speelde gedurende zeven maanden in winterperiode in Blackfriars en tijdens de zomer in het Globe Theatre. Blackfriars bleek tweekeer meer aan omzetten te verdienen dan de Globe Theatre. De aandeelhouders konden minstens 13£ extra verdienen bij elk optreden, apart van de acteurs. In de regeer periode van Charles I zijn vrouw Koningin Henriëtte Maria regelmatig terug te vinden in het publiek van het Blackfriars theater, op 31 mei,1634 woonde zij en haar bediende een toneelstuk bij van Lodowick Carlell Arviragus and Philicia, part 2 ze woonde zelfs een derde opvoering bij in mei 1636. Het theater sluiten zijn deuren bij het begin van de Engelse Burgeroorlog en werd kompleet vernietigd in 1655

[bewerk] Bronnen

Ann Jennalie Cook, The Privileged Playgoers of Shakespeare's London, 1576-1642, Princeton, New Jersey, Princeton University Press, 1981; p. 210.

• Adams, Joseph Quincy. Shakespearean Playhouses. Boston: Houghton Mifflin, 1917.
• Bentley, G. E. The Jacobean and Caroline Stage. Seven Volumes. Oxford: Clarendon Press, 1968.
• Edmund Kerchever Chambers The Elizabethan Stage. Four Volumes. Oxford: Clarendon Press, 1923.
• Gurr, Andrew. The Shakespearean Stage, 1574-1642. 2de editie.; Cambridge, Cambridge University Press, 1992.

[bewerk] Externe links

• The Blackfriars Theatre artikel van Luminarium.
• The Blackfriars Playhouse, de enige replica van Shakespeare's origineel.