Ballistische raket
Een ballistische raket is een raket die een parabolische, sub-orbitale, ballistische baan volgt om een explosieve lading naar een van tevoren bepaald doel te brengen. De raket wordt alleen gestuurd tijdens boost fase. De rest van de vlucht wordt door de wetten van astrodynamica en ballistiek bepaald.
Inhoud |
[bewerk] V2
De eerste ballistische raket was de A4-raket, beter bekend als V2. Deze was ontwikkeld door Nazi-Duitsland in de jaren 30 en 40 onder leiding van Walter Dornberger. De eerste succesvolle lancering van een V2 was op 3 oktober 1942. Op 6 september 1944 werd de V2 voor het eerst in de oorlog gebruikt tegen Parijs, twee dagen later gevolgd door een aanval op Londen. Tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog waren er meer dan 3000 V2's gelanceerd.
[bewerk] Werking
Het traject van een ballistische raket bestaat uit drie delen: het deel waarin de raket aangedreven wordt (boost phase), het vrije vluchtdeel (midcourse phase) - wat het grootste deel uitmaakt van de vlucht - en de terugkeer in de atmosfeer (terminal phase).
Ballistische raketten kunnen vanaf vaste of mobiele lanceerinrichtingen gelanceerd worden, zoals voertuigen (Transporter Erector Launchers, TELs), vliegtuigen, schepen onderzeeërs. Het deel van de vlucht waarin de raket aangedreven wordt, kan variëren van enkele tienden van seconden tot enige minuten en kan gebruikmaken van tot drie trappen.
Zodra de raket in de ruimte is en de voortstuwing afvalt, komt deze in vrije vlucht, het ballistische deel. Om grote afstanden af te leggen, worden ballistische raketten normaal gesproken in een hoge sub-orbitale ruimtevlucht; voor intercontinentale raketten is de grootste hoogte (apogeum) die bereikt wordt tijdens vrije vlucht zo'n 1200 km.
De raket keert terug in de atmosfeer zodra luchtweerstand een grote rol gaat spelen op de |baan van de raket en het duurt tot de raket zijn doel raakt.
[bewerk] Rakettypes
Ballistische raketten variëren in bereik en gebruik. Ze worden vaak onderverdeeld naar bereik. Door verschillende landen wordt vaak een andere indeling gebruikt naar het bereik van ballistische raketten.
- Korteafstands ballistische raket (Short-range ballistic missile, SRBM): een bereik van minder dan 1000 km; de drie types ballistische raketten die ooit in een aanval zijn gebruikt, vallen in deze categorie en waren uitgerust met een conventionele explosieve lading:
- Middellange afstands ballistische raket (Medium-range ballistic missile, MRBM): bereik tussen de 1000 en 2500 km:
- Agni-1 (India)
- Jericho 2 (Israël)
- No-Dong 1 (Noord-Korea)
- Pershing II (USA)
- Shahab-3 (Iran)
- SS-4 Sandel (Rusland)
- Ti Ching (Taiwan)
- Middellange afstands ballistische raket (Intermediate-range ballistic missile, IRBM): bereik tussen de 2500 en 3500 km:
- Ghauri-3 (Pakistan)
- Thor (USA)
- Jupiter (USA)
- Sub-continentale ballistische raket (Sub-continental ballistic missile, SCBM): bereik tussen de ? en ? km
- Intercontinentale ballistische raket (Intercontinental ballistic missile, ICBM): bereik meer dan 3500 km, onderverdeeld in:
- - Beperkt bereik intercontinentale ballistische raket (Limited range intercontinental ballistic missile, LRICBM): bereik tussen de 3500 en 8000 km
(LRICBM's worden ook Long-range ballistic missiles (LRBM) genoemd)- Jericho 3 (Israël)
- Taepodong-2 (Noord-Korea)
- - Vol bereik intercontinentale ballistische raket (Full range intercontinental ballistic missile, FRICBM): bereik tussen de 8000 en 12.000 km:
- CSS-4A (China)
- SS-18 (Rusland)
- SS-27 (Rusland)
- Atlas (USA)
- Titan (USA)
- Minuteman (USA)
- Peacekeeper (USA)
- Submarine-launched ballistic missile:
- M-51 (Frankrijk)
- SS-N-18 Stingray (Rusland)
- SS-NX-30 Bulava (Rusland)
- Polaris A (USA)
- Trident (USA)
Korte- tot middellange afstandsraketten worden vaak aangeduid als tactische ballistische raketten of Theatre Ballistic Missiles (TBM). Middellange tot lange afstandsraketten zijn normaal gesproken ontworpen om kernkoppen te dragen, aangezien ze te weinig capaciteit hebben om met conventionele explosieven efficiënt te kunnen zijn. Desondanks overweegt de VS een ICBM met conventionele lading voor wereldwijde aanvalscapaciteit, ondanks de hoge kosten.[1]
Het kan zinvol zijn om gebruik te maken van een raket met een groter bereik dan nodig is om een doel te raken. Doordat de raket een grotere hoogte kan bereiken, bereikt deze een hogere snelheid, waardoor afweer lastiger is. Een raket met een bereik van bijvoorbeeld 3000 km dat op een doel wordt afgevuurd dat slechts 500 km verderop ligt, zal na een hoogte van zo'n 1200 km te hebben bereikt - ongeveer de hoogte die een ICBM bereikt - neerkomen met een snelheid van meer dan 6 km/s ofwel meer dan 20.000 km/uur (Mach 17).
De vluchtfases zijn gelijk aan die van een ICBM, behalve dat voor een afstand van minder dan 350 km de raket niet buiten de atmosfeer komt.
[bewerk] Specifieke raketten
Specifieke types van ballistische raketten zijn onder meer:
- Abdali-I
- Agni
- Condor
- Dong-Feng 4
- Dong-Feng 5
- Dong Feng 31
- Ghauri-I
- Ghauri-II
- Ghauri-III
- Ghaznavi
- Hadès
- Hatf-I
- Jericho
- M5
- M45
- M51
- Minuteman
- Nodong-1
- Peacekeeper
- Pluton
- Polaris
- Poseidon
- Prithvi
- Scud
- Shahab-3
- Shahab-4
- Shahab-5
- Shaheen
- Skybolt Air-Launched Ballistic Missile (ALBM)
- SS-18 raket
- SS-24 raket
- SS-N-23
- Surya ICBM
- Taepodong-1
- Taepodong-2
- Trident
- V2
[bewerk] Met ballistische raketten uitgeruste onderzeeërs
Specifieke types van met ballistische raketten uitgeruste onderzeeërs zijn onder meer:
- Vanguard klasse
- Resolution klasse
- Benjamin Franklin klasse
- Ohio klasse
- Triomphant klasse
- Redoutable klasse
- Xia klasse
- Aanvullende lijst van met ballistische raketten uitgeruste onderzeeërs
[bewerk] Zie ook
- Anti-ballistische raket
- Anti-ballistic missile treaty
- Atmosferische terugkeer
- Kernwapenontmanteling
- Kernoorlog
- Onderzeeër
- Quasi-ballistische raket
[bewerk] Referenties
- Bate, Mueller, White (1971). Fundamentals of Astrodynamics. Dover Publications, New York. ISBN 0486600610
