Alexius III van Byzantium
Alexius III Angelus (c. 1153 — 1211) was keizer van Byzantium, 1195-1203.
Alexius noemde zich Comnenus om zich te koesteren in de roem van zijn voorgangers. Hij kwam op de troon door zijn jongere broer Isaak II af te zetten en hem de ogen uit te steken. Alexius was een machtsbeluste zwakkeling en het rijk zakte steeds verder in elkaar. Servië glipte uit de invloedssfeer van Byzantium en een oorlog met Bulgarije brak uit die in een nederlaag voor Alexius uitliep. Hij besloot dan maar te stoken in de interne aangelegenheden van de Bulgaren en had daar wat meer succes mee.
De zwakte op de Balkan was echter niets vergeleken met de problemen met de Duitse keizer Hendrik VI, die ook koning van Sicilië werd. Hendrik zag wel wat in de vereniging van beide keizerrijken, onder zijn leiding natuurlijk. Voordat het zo ver kon komen stierf Hendrik echter (1197). Dat gaf Alexius ten minste de mogelijkheid de gehate Duitse belasting af te schaffen.
Maar Byzantium was nog niet van Paus Innocentius III af. Die beschouwde de Byzantijnen als ketters die gedwongen moesten worden te helpen in de kruistochten in plaats van dwars te liggen. De Venetiaanse Doge Enrico Dandolo was het daar volledig mee eens. Hij wilde ook Byzantium wel helpen kerstenen als hij het dan maar mocht houden als wingewest. Een intern probleem van Byzantium gaf een nuttige aanzet tot al deze nobele plannen.
De zoon van Isaak II, ook Alexius genaamd wist te ontsnappen uit het gevang en vroeg de deelnemers aan de vierde kruistocht om hulp. Zij vielen Constantinopel aan en namen ondanks bittere tegenstand de stad in (17 juli 1203). Zij zetten de blinde Isaak II en zijn zoon (als Alexius IV) op de troon. Alexius III nam de benen met de kroonjuwelen en de schatkist.
