Absoluut nulpunt
Het absolute nulpunt is de temperatuur van 0 Kelvin of van -273,15 °C.
Atomen gaan langzamer trillen naarmate de temperatuur lager wordt. Bij het absolute nulpunt, wordt vaak geleerd, zouden de atomen volledig stilstaan. Vanuit het oogpunt van de klassieke mechanica is dat juist, maar vanuit het oogpunt van de kwantummechanica is dat niet juist: er blijft altijd nog een nulpuntsbeweging over. Deze nulpuntsbeweging wordt verklaard door de onzekerheidsrelatie van Heisenberg, een elementair principe van de kwantummechanica.
Het absolute nulpunt is de laagste temperatuur die mogelijk is. Het is onmogelijk deze temperatuur te bereiken, maar met het voortgaan van de techniek kan het absolute nulpunt wel steeds dichter worden genaderd; men spreekt over millikelvin- of microkelvintemperaturen.
Het absolute nulpunt is bijvoorbeeld te benaderen met het toestel van Boyle. De micro- en nanokelvintemperatuurschaal wordt bereikt door gebruik te maken van laserkoeling. In deze temperatuursgebieden wordt de temperatuur niet meer rechtstreeks gemeten maar afgeleid uit de snelheidsdistributie van de deeltjes. Deze verdeling is een Maxwell-Boltzmann-verdeling.
Materie krijgt bij temperaturen in de buurt van het absolute nulpunt zeer speciale eigenschappen zoals supergeleiding. Helium wordt supervloeibaar. In 2003 lukte het een team van onderzoekers aan het Massachusetts Institute of Technology (MIT) om een temperatuur te bereiken van minder dan 500 picokelvin. Deze temperatuur werd bereikt bij de vorming van een Bose-Einsteincondensaat van natriumatomen.
