Krimeo
El Vikipedio
 Situo de Krimeo sur la mapo de Eŭropo |
|
 Krimeo vidata el kosmo |
|
| Areo | 27.000 kv. km. |
| Maksimuma alteco | 1545 m. (la monto Romankoŝo) |
| Estas okupata de | Aŭtonoma Respubliko Krimeo |
| Apartenas al | Ukrainio |
| La plej gravaj urboj | Simferopolo, Sebastopolo, Eŭpatorio, Kerĉo, Teodozio, Jalto |
- Eble vi serĉis Aŭtonoma Respubliko Krimeo?
Krimeo (aŭ Krimea Duoninsulo) troviĝas sude de Ukrainio, norde de la Nigra Maro, inter 33-37°E kaj 44-46°N. Norde ĝi limas la Ĥersonan provincon de Ukrainio, okcidente, sude kaj sudoriente - la Nigran Maron, nord-oriente - la Azovan Maron. Norde ĝi konektiĝas al la materiko per mallarĝa Perekopa terkolo (ĉ. 8-20 kilometrojn larĝa). Oriente de Krimeo, inter la Nigra kaj Azova Maroj troviĝas la Kerĉa duoninsulo (inter ĝi kaj la Tamana duoninsulo de Rusio estas 3-13 kilometrojn larĝa Kerĉa markolo). Okcidente la mallarĝiĝanta parto de Krimeo formas la Tarĥankutan duoninsulon.
La areo de Krimeo estas ĉ. 27 mil kv. km. La distanco inter la plej norda punkto (Perekopa terkolo) ĝis la plej suda punkto (kabo Sariĉo) egalas al 207 km. La distanco inter la plej okcidenta punkto (kabo Karamruno) ĝis la plej orienta punkto (kabo Fonaro) egalas al 324 km. La longeco de la bordoj - ĉ. mil kilometroj. La plej grandaj golfoj de la Nigra Maro ĉe Krimeo estas la Karkinita golfo, la Kalamita kaj la Teodozia golfoj; la plej grandaj golfoj de la Azova maro estas Sivaŝo, la Kazantipa kaj la Arabata golfoj.
Ĉ. 70 elcentojn de la Krimea areo (norde) okupas la stepa ebenaĵo. Sude, ĉ. 20 elcentojn de la Krimea areo okupas la Krimea montaro, kiu etendiĝas per 3 montoĉenoj (la plej alta punkto - la monto Romankoŝo, 1545 m.) de Sebastopolo ĝis Teodozio. Ĉ. 10 elcentojn de la Krimea areo okupas lagoj (estas kelkaj grandaj estuaraj saletaj lagoj - Donuzlavo, Sasiko, Uzunlaro ka.).
La klimato en la norda parto estas modere kontitenta. La averaĝaj temperaturoj de januaro estas ĉ. 0°C, julie - ĉ. 24°C. En la Krimea Montaro la klimato estas iom pli severa kaj humida. Sude de la montaro, en la Suda Bordo de Krimeo la klimato estas subtropika.
La riveroj de Krimeo estas malmultakvaj, la plej gravaj estas Salgiro, Belbeko, Kaĉo, la Nigra. La grundoj en la norda parto de Krimeo estas plejparte kaŝtanaj, en la centra parto - ĉernoziaj, en la montaro - brunaj montar-arbaraj aŭ ĉernozioidaj montar-herbejaj. La tero de la norda parto estas plejparte plugita kaj kultivata, de loko al loko konserviĝis stepaj kreskaĵoj. La montaro estas kovrita de kverkaj, fagaj, karpenaj arbaroj (la nordaj deklivoj) aŭ de pin-arbaroj (la sudaj deklivoj). La kreskaĵaro de la Suda Bordo de Krimeo estas subtropika.
La ĉefaj urboj de Krimeo estas Simferopolo (la ĉefurbo), Sebastopolo, Jalto, Kerĉo, Teodozio. La Suda Bordo de Krimeo estas grava turisma kaj kurac-ripoza loko.
Administre preskaŭ la tutan areon de Krimeo (escepte de Sebastopola municipo kaj de la norda parto de la Arabata terlango) okupas la Aŭtonoma Respubliko Krimeo (en konsisto de Ukrainio).
Pri la historio, ekonomio kaj loĝantaro de Krimeo vidu ĉe Aŭtonoma Respubliko Krimeo.
[redaktu] Vidu ankaŭ
[redaktu] Ligiloj
 |
La loĝlokoj de Krimeo |  |
|
|---|---|---|---|
| urboj: | Alupko | Aluŝto | Armjansko | Balaklavo | Baĥĉisarajo | Belogorsko | Ĝankojo | Eŭpatorio | Inkermano | Jalto | Kerĉo | Krasnoperekopsko | Sako | Sebastopolo | Simferopolo | Starokrimo | Sudako | Ŝĉolkino | Teodozio | ||
| urbetoj: | Ĉernomorsko | Foroso | Gaspro | Gurzufo | Kaĉo | Koktebelo | Kirovsko | Koreizo | Krasnogvardejsko | Lenino | Livadio | Masandro | Morsko | Niĵnegorsko | Nikito | Novosveto | Partenito | Pervomajsko | Perekopo | Razdolno | Simeizo | Sovetsko | ||
