Alba Iulia
El Vikipedio
Alba Iulia (hungare: Gyulafehérvár, germane: Weissenburg, Karlsburg) estas urbo en Rumanio en suda parto de Transilvanio ĉe la kunfluo de rivero Mureş kaj rivero Ampoiu. Ĝi estas la ĉefurbo de la distrikto. Administre apartenas al ĝi: Bărăbanţ, Miceşti, Oarda, Pâclişa.
En 1910 ĝi havis 11 mil 616 loĝantojn el kiu 5 mil 226 hungaroj, 5 mil 170 rumanoj, 792 germanoj, 387 romaoj; en 1992 65 mil 091 loĝantojn. En 2002 el entute 66 406 loĝantoj, 94,5 % estis rumanoj kaj 2,8 % hungaroj. Ĝis 1919 apartenis al Hungario. La 1-an de decembro 1918 la rumanoj en granda kunveno proklamis la unuigon de Transilvanio kun Rumanio.
Alba Iulia estis rezidejo de landestroj. Tie rezidas la katolika ĉefepiskopejo (nuna ĉefepiskopo: György Jakubinyi). Grava kultura institucio estas la Dokumentbiblioteko Batthyaneum. En la landestra palaco konstruigita de landestro Gabrielo Bethlen troviĝis ligna baldakeno pentrita ĉ. [1620]] de János Mezőbándi Egerházi. Ĝi pereis.
[redaktu] Gravaj personoj
- Johann Heinrich Alsted (angle: John Henry Alsted; (1588-1638) reformita teologo, filozofo, pedagogo kaj polihistoro.
- Martin Opitz von Boberfeld, poeto (1597-1639) instruis tie de 1621 ĝis 1623 al invito de Gábor Bethlen.
- János Apáczai Csere (1625-1659), hungara sciencisto, pedagogo.
- Alexandru Borza (1871-1971), rumana botanikisto.
- Benő Karácsony (1888-1944), hungara verkistoHungara Elektonika Bibliotekohungare, Tradukaĵo en germana lingvo
- Árpád Bitay (1896-1937), teologia profesoro, literaturhistoriisto.
- Áron Márton (1896-1980), katolika episkopo.
- Gy. Szabó Béla (1905-1985), hungara pentristo, grafikisto.
- Gerő László (1928- 2005), aktoro.
- Sorin Anca (1972), rumana monumentartisto.
