Akrido
El Vikipedio
Akrido (acrididae) estas saltanta insekto el la ordo de ortopteroj, el la familio arkidedoj, koneble per mallongaj antenoj (anteno estas malpli longa ol la korpoduono). Oni nomas eĉ kelkajn similajn genrojn ankaŭ iu akrido ekz. preĝanta akrido.
Multaj el ili estas relative grandkorpaj, kelkaj atingas eĉ longon de 70 mm. La akrido povas muzikadi per frotado de postaj kruroj al la elitroj. Ili metas ovojn en la teron. Plantovorantoj. Ili aperas (svarmado) kelkfoje amase kaj estigas grandajn damaĝojn. Uzatas en kelkaj landoj (Afriko) kiel proteinriĉa manĝaĵo.
Enhavo |
[redaktu] Akrido-invado en Afriko 2004
En Maŭritanio (Nouakchott) okazis: la ĉielo iĝis bruna, la insektoj voris ĉiun verdaĵon. La aŭtoj koliziis ĉar la videbleco iĝis 0. La invado venis el la marbordo de la Mediteranea maro kaj baldaŭ atingis Okcident-Afrikon. La svarmantaj insektoj okupis unu kvadratkilometron 40-80 milion-ope, migras 130 km protage. Ili ĝenerale ekflugas je la 11-a horo kaj tuj flugas 30-50 km. Oni povas sekvi la svarmadon per radaro.
Kaŭzo eble estis, ke en 2004 estis riĉaj pluvoj ĉe la Atlas-montaro, kio ebligis la ovo-demeton en la malsekan teron. Tie rapide evoluis la larvoj en la riĉa planta kreskaĵo. Akrido vivas nur 30 tagojn, sed ino povas demeti 60-100 ovojn samtempe (kaj post unu semajno kapablas denove pariĝi).Unu plenkreska akrido pezas 2 gramojn kaj povas manĝi samgrandan verdaĵon.
[redaktu] Aliaj invadoj
La invado en 1987-1989 kostis ĉ. 300 milionojn da dolaroj por bridi la plagon. Fine de la svarmado oni esploris la elirlokon (epicentron) de la invado kaj trovis nur 2 akridojn. En 1956 la akridoj atingis eĉ Eŭropon (Brition, Hispanion, Francion).
[redaktu] Vidu ankaŭ:
[redaktu] Ekstera ligilo
- http://www.affa.gov.au/content/output.cfm?ObjectID=6C7252C0-ED16-4E8C-823F1CA051DC23E5&contType=outputs
- http://www.ppis.moag.gov.il/PPIS/MilhamaHarbe/BiologiaMazik
- http://www.ynet.co.il/articles/0,7340,L-2897108,00.html
Al ĉi-tiu artikolo ankoraŭ mankas la tabelo pri la biologia klasado. Vidu je Betulo aŭ Kvokao por ekzemploj.
Ĉi tie estas aldonaj eksteraj ligiloj por la artikolo. Vi povas helpi al Vikipedio se vi elektos la taŭgajn eksterajn ligilojn kaj metos ilin en la artikolon. |
Ĉi tie estas aldonaj bildoj por la artikolo. Vi povas helpi al Vikipedio se vi elektos la taŭgajn bildojn kaj metos ilin en la artikolon. |