Zapalenie zatok przynosowych

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Zapalenie zatok przynosowych (łac.sinusitis paranasales) to stan zapalny zatok przynosowych.
W zależności od zajęcia danych zatok, rozróżniamy:

zapalenie zatok czołowych
zapalenia zatok szczękowych
zapalenie zatok sitowych
zapalenie zatoki klinowej

Spis treści

1 Przebieg kliniczny
2 Objawy chorobowe
3 Czynniki usposobiające
4 Czynniki etiologiczne
5 Rozpoznanie
6 Leczenie
7 Powikłania zapalenia zatok przynosowych

[edytuj] Przebieg kliniczny

Ostre zapalenie zatok - jako wynik infekcji wirusowej i bakteryjnej, w przebiegu której dochodzi do zajęcia zatok, objawy utrzymują się poniżej 3 tygodni, a po wyleczeniu błona śluzowa zatok wraca do stanu prawidłowego.
Nawracające zapalenie zatok - nawracające (co najmniej 4 epizody w trakcie roku, przeplatane przynajmniej 8 tygodniowymi okresami prawidłowego stanu błony śluzowej). Nawet przy tak nawracającym charakterze, nie dochodzi do przewlekłych zmian błony śluzowej.
Przewlekłe zapalenie zatok - to stan, kiedy objawy zapalenia zatok utrzymują się powyżej 6 tygodni, lub w ciągu roku wystąpiły więcej niż 4 epizody ostrego zapalenia zatok (i trwały powyżej 10 dni) i towarzyszą im zmiany błony śluzowej, najczęściej widoczne w badaniu tomografii komputerowej.

[edytuj] Objawy chorobowe

Przebiega jako infekcja błony śluzowej światła którejś z zatok (najczęściej szczękowej) i zwykle towarzyszą jej objawy zapalenia błony śluzowej nosa (co bywa określane (łac.rhinosinusitis), towarzyszy temu gorączka (w przypadkach ostrych) oraz ból o zmiennej lokalizacji:

czoła (zwłaszcza przy ucisku) w przypadku zapalenia zatok czołowych
szczęki, górnych zębów lub policzka w przypadku zapalenia zatoki szczękowej
okolicy nasady nosa w przypadku zapalenia zatok sitowych (dodatkowo zwykle towarzyszy temu obrzęk powiek)
szczytu głowy lub ucha w przypaku zapalenia zatoki klinowej.

[edytuj] Czynniki usposobiające

Wszystkie stany doprowadzające do zaburzeń transportu śluzowo-rzęskowego (czyli mechanizmu oczyszcznia nosa), stany zapalne w obrębie nosa (obrzęk i zatkanie ujścia zatok), zaburzenia odporności i niektóre choroby:

nosicielstwo paciorkowców grupy A
alergiczny nieżyt nosa i/lub astma oskrzelowa
zanieczyszczenie pyłami i dymami środowiska (palenie papierosów!)
próchnica zębów lub stan po leczeniu stomatologicznym (zatoki szczękowe)
zaburzenia anatomiczne jak skrzywienie przegrody nosa
pływanie a zwłaszcza nurkowanie
mukowiscydoza
zespół Kartagenera
zespół nieruchomych rzęsek

- usposobiają do wystąpienia zapalenia zatok

[edytuj] Czynniki etiologiczne

wirusowe - zwłaszcza rhinowirusy, wirusy grypy i paragrypy
bakteryjne
- zapalenia ostre:
  - Streptococcus pneumoniae
  - Haemophilus influenzae
  - Moraxella catharalis
- zapalenia przewlekłe
  - te same bakterie jak w przypadku zapaleń ostrych, ale szczególnie często bakterie beztlenowe!
grzybicze

[edytuj] Rozpoznanie

wywiad
badania dodatkowe - rhinoscopia przednia czyli oglądanie błony śłuzowej nosa ujawnia obecność wydzieliny ropnej i rozlany obrzęk błony śluzowej nosa
badania dodatkowe
- badanie radiologiczne
- badanie tomograficzne zatok
- aspiracja płynu z zatoki drogą punkcji zatok
- diagostyka alergologiczna w przypadku podejrzenia takiego tła choroby.

Według Amerykańskiej Akademii Otolaryngologii, Chirurgii Głowy i Szyi, do rozpoznania zapalenia zatok wymagane jest istnienie 2 objawów "dużych" i 2 objawów "małych"

Objawy duże

ból lub ucisk w okolicy twarzy
uczucie "nabrzmienia" twarzy
niedrożność nosa
ropna wydzielina w nosie lub jej ściekanie po tylnej ściane gardła
zaburzenia węchu
gorączka (zapalenie ostre)

Objawy małe

ból głowy
przykry zapach z ust
bóle zębów
kaszel
ból i/lub uczucie zatkania ucha
uczucie zmęczenia (zapalenie przewlekłe)
stany podgorączkowe (zapalenie przewlekłe)

[edytuj] Leczenie

leki z grupy antybiotyków, z uwagi na utrudnioną penetrację do zatok powinny być stosowane 10-14 dni
płukanie (zabieg Praetza) lub drenaż zatok (punkcja zatoki)
zmniejszenie obrzęku nosa
- leki miejscowe w postaci kropli przez kilka dni
- leki antyhistaminowe w posatci tabletek (cetyryzyna, loratydyna, pseudoefedryna)
- leki mukolityczne i leki mukokinetyczne takie jak ambroksol, który jest szczególnie polecany, gdyż zwiększa penetrację antybiotyku do błony śłuzowej
objawowe leczenie przeciwbólwe (leki z grupy niesterydowych leków przeciwzapalnych
kortykosteroidy donosowe w przypadku infekcji o podłożu alergicznym
leczenie chirurgiczne
- obecnie zalecane są zabiegi chirurgii endoskopowej tzw. czynnościowej edoskopowej chirurgii zatok (ang.FESS- functional endoscopic sinus surgery)
leczenie immunostymulujące
- różne preparaty zawierające antygeny bakteryjne
  - Luivac
  - Ribomunyl
  - Broncho-Vaxom
  - Polyvaccyna
- inne leki
  - lewamizol
  - inosine pranobex
  - biostymina