Zamek Pieniński

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Ścieżka do ruin zamku

Posążek św. Kingi w skalnej wnęce

Widok z ruin zamku na Pieninki

Zamek Pieniński. Ruiny najwyżej (740 m n.p.m.) położonego zamku w Karpatach polskich – pod wierzchołkiem Zamkowej Góry (799 m n.p.m.) w Pieninach Właściwych. Zamek wybudowano w latach 1257-1287 po północnej stronie wierzchołka góry. Miejsce to jest z natury obronne, gdyż łączy się z pozostałą częścią grzbietu Masywu Trzech Koron tylko wąskim przesmykiem skalnym, z pozostałych stron znajdują się strome zbocza skalne. Zamek był niewielki, ograniczony szczupłością miejsca i perfekcyjnie wtopiony w naturalne skalne grzbiety. Mury obronne o długości 88 m i grubości 1 m wykonano z miejscowych skał wapiennych, na nich była nadbudowa, prawdopodobnie drewniana. Od zachodniej strony znajdowała się brama, pod nią piwnice. Tuż za bramą wykuto w skale cysternę, gdzie gromadzona była woda z niewielkiego źródełka (nazywa się go źródłem św. Kingi, okresowo wysycha). Od wschodniej strony za cysterną istnieją kwadratowe fundamenty, zapewne baszty obronnej.

Niewiele zachowało się dokumentów o zamku. Według historyków wybudowano go jako ośrodek strażniczo-refugialny, jako miejsce ostatniego schronienia, gdzie możnowładca z swoim dworem mógł przeczekać napaść wroga, a w razie potrzeby aktywnie się bronić. Mogła się w nim zmieścić ok. 100 osobowa grupa uciekinierów, oraz kilkadziesiąt żołnierzy załogi zamku. Według podań ludowych wybudował go Bolesław Wstydliwy dla swej żony - św. Kingi. Jan Długosz wymienia go w swoich kronikach jako Castrum Pyeniny i Pyenin. Od niego też dowiadujemy się, że w zamku tym znalazła schronienie św. Kinga uciekając z klasztoru w Starym Sączu przed Tatarami. P. Mojecki w 1617 (na podstawie dzieł Długosza) r. pisze: „Tak wielkiego niebezpieczeństwa i okrucieństwa pogańskiego chcąc uniknąć służebnica Chrystusowa Kunegunda uść – z siedemdziesiąt swoich towarzyszek zakonnic Chrystusowych i z dwiema siostrami rodzonemi – Jolentą .... i Konstancją z klasztora i miasteczka swego Sącza – które żadnej obrony nie miało – do zamku Pienin - nad Dunajcem położeniem i murem warownego – jak najprędzej ujechała.” Zamek został zburzony w latach 1431-1433, prawdopodobnie przez husytów.

Z zamkiem związane są liczne legendy. Od dawna też był zwiedzany i penetrowany przez poszukiwaczy skarbów, prowadzono w nim nawet amatorskie wykopaliska (Szczęsny Morawski). Pieniński oddział Towarzystwa Tatrzańskiego w 1906 r. wyznaczył farbą szlak prowadzący do zamku. W latach 1938-1939 Muzeum Pienińskie prowadziło tutaj badania archeologiczne, w trakcie których odkryto w zamku kości tura, żelazne groty strzał i ceramikę, oraz resztki pomieszczenia z podłogą barwioną na czerwono. Po wojnie, w latach 1976-1978 ponownie prowadzono tutaj prace badawcze.

Zamek był w XVII i XVIII w. słynny poza granicami Polski – podawano go w opracowaniach geograficznych jako przykład wybitnie obronnego zamku. Laurence Eachard w 1782 r. pisze: „..zamek dawny od natury umocniony, do którego jeden tylko wąski był przystęp. Leżał na górze tegoż imienia...” . Zamek Pieniński ma również bardzo ciekawą historię bardziej współczesną, związaną z istnieniem tutaj przed II wojną światową pustelni. W 1904 r. w wykutej skalnej wnęce umieszczono posążek św. Kingi, wyrzeżbiony przez Władysława Druciaka. Obecnie corocznie na zamku odbywa się 24 lipca, w święto św. Kingi uroczyste nabożeństwo.^[1] ^[2]

Szlaki turystyczne:

– ze Szczawnicy przez przeprawę promową Nowy Przewóz, Sokolicę, Czertezik, Czerteż, Bajków Groń, Zamkową Górę, Ostry Wierch i Siodło na Trzy Korony. Przejście zajmuje ok. 4 godz. Powrót możliwy krótszą trasą przez Przełęcz Szopka.

Zobacz też: