Tylda

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Tylda (łac. titulus, hiszp. tilde) - znak pisarski o wyglądzie wężyka ( ~ ). Stosowany jest, gdy zostaje opuszczony wyraz lub jego część (jeśli są one oczywiste) dla oszczędności miejsca. W średniowieczu typowym zastosowaniem tyldy były abrewiatury. Obecnie tylda jest bardzo często stosowana w słownikach jako symbol-zamiennik niezmiennej części wyrazu hasłowego (np. jego rdzeń tematyczny). W niektórych językach narodowych tylda jest stosowana jako znak diakrytyczny zmiękczenia spółgłoski lub nad samogłoską - oznaczając jej nosowość (np. w języku hiszpańskim, portugalskim). W matematyce tylda oznacza zaokrąglenie, np. ~450 000 oznacza około 450 000.

Inne zastosowania tyldy:

W wielu grach komputerowych wciśnięcie z klawiatury tyldy powoduje wejście do konsoli (gdzie można wydawać różne polecenia, jak np. wybór poziomu trudności, dodawanie życia, broni, stan nieważkości, nieśmiertelność itd.)
W programach firmy Adobe (np. Photoshop, Illustrator) znak tyldy umieszczony na początku nazwy pliku z pluginem (jak również na początku nazwy folderu) powoduje, że program podczas uruchamiania nie widzi tych plików (i nie uruchamia stosownych opcji w programie).
W systemach uniksowych większość shellów interpretuje napis poprzedzony tyldą jako nazwę katalogu domowego użytkownika, co jest również często wykorzystywane przez dostawców usług internetowych dla nazw domowych stron www użytkowników w domenie.
W wielu systemach znak tyldy jest znakiem martwym, to znaczy naciśnięcie jego symbolu z klawiatury nic nie wyświetla na ekranie, a dopiero po wciśnięciu kolejnego klawisza pojawia się jakiś pojedynczy znak niedostępny z klawiatury głównej komputera, w ten sposób można np. stawiać polskie znaki diakrytyczne z pominięciem skrótu klawiaturowego z altem.
W Wikipedii kolejno po sobie wpisanie 3, 4 lub 5 tyld ma specjalne znaczenie. Jest to ułatwienie, umożliwiające wstawianie własnego podpisu (będącego jednocześnie linkiem do strony Wikipedysty) i/lub aktualnej daty^[1]. Uwaga - działa w ten sposób dla zalogowanych użytkowników.
Zastosowania tyldy w językach programowania
- w C++, w klasie C funkcja o nazwie ~C oznacza destruktor
- w C, C++, Javie, Perlu i wielu innych językach, których składnia oparta jest na C, ~ to operator negacji bitowej
- w SML i Oz ~ oznacza negację liczby, np. ~4 oznacza -4. Jest tak po to, aby minus miał tylko jedno znaczenie: odejmowanie dwóch liczb
- w paru językach wyrażenie 'x ~= y' oznacza "x nie jest równe y"

[edytuj] Dostępność znaku w systemach informatycznych

Z klawiatury komputerowej dostępne są dwa znaki z tyldą:

Znak o kodzie 126, nazwa Unicode: asciitilde - znak leżący w połowie wysokości pola znaku, na linii środkowej pisma, nazywany też po polsku znakiem proporcjonalności (jest to termin matematyczny oznaczający jest podobne), znaku tego używa się w językach programowania (w różnych znaczeniach), oraz często w leksykonach językowych jako symbol nieodmiennej części wyrazu.
- W systemie operacyjnym Windows przy układzie klawiatury polskim programisty po naciśnięciu lewego górnego klawisza i spacji.
- W systemie operacyjnym Windows przy układzie klawiatury polskim maszynistki po naciśnięciu AltGr+2
- W systemie operacyjnym Macintosh Alt+N
Znak wpisywany kodem z klawiatury lub po wyszukaniu menadżerem znaków - znak o kodzie 0152 (Windows) lub 247 (Macintosh), nazwa Unicode: tilde - znak leżący w górnej połowie pola znaku, mniej więcej na linii wydłużeń górnych pisma, stosowany zazwyczaj jako akcent lub diakrytyk

Znak	Unicode V3.2, w układzie szesnastkowym
~	U+007E
˜	U+02DC

[edytuj] TeX i LaTeX

W TeX i LaTeX można budować dowolne znaki z tyldą. Służą do tego dwa polecenia:

w trybie tekstowym uzyskamy ã przy pomocy \~a
w trybie matematycznym przy budowaniu wzorów uzyskamy przy wpisaniu polecenia \tilde a następujący znak: $\tilde a$ .