Terytoria Północno-Zachodnie
Z Wikipedii
 |
|
| Stolica | Yellowknife |
| Powierzchnia - całkowita - wód śródlądowych |
1 346 106 km² 12,11% |
| Ludność - stan z roku 2001 - gęstość zaludnienia |
42 083 0,03 os./km² |
| Akces do Konfederacji - rok - jako |
1870 piąte |
| Strefa czasowa | UTC -7 |
| Informacja pocztowa - skrót pocztowy - pierwsza litera kodu pocztowego |
NT X |
| Kod telefoniczny | 867 |
| ISO 3166-2 | CA-NT |
| Reprezentacja w parlamencie federalnym - przedst. w Izbie Gmin - przedst. w Senacie |
1 1 |
| Premier | Stephen Kakfwi |
| Komisarz | Glenna Hansen |
| Oficjalne symbole terytorialne | |
Terytoria Północno-Zachodnie – North-West Territories lub NWT – terytorium Kanady leżące w środkowej części północnych obszarów Kanady. NWT graniczy z terytoriami Yukon na zachodzie i Nunavut wschodzie oraz z prowincjami: Kolumbia Brytyjska, Alberta, Saskatchewan i Manitoba. Północną granicą terytorium są wybrzeża Morza Arktycznego. W skład terytorium wchodzi także szereg wysp, w tym część wyspy Wiktorii, Wyspa Banksa i wiele pomniejszych. Teoretycznie też należy do niego trójkąt zawarty pomiędzy południkami, z wierzchołkiem na biegunie północnym.
W Terytorium Północno-Zachodnim obowiązuje dziewięć języków oficjalnych – obok angielskiego i francuskiego, siedem regionalnych języków indiańskich.
Spis treści |
[edytuj] Struktura polityczna i administracyjna terytorium
W Terytoriach Północno-Zachodnich nie działają partie polityczne. Całe terytorium podzielone jest na 19 jednomandatowych okręgów wyborczych, w których wybierani są przedstawiciele do terytorialnego Zgromadzenie Legislacyjnego – Teritorial Legislative Assembly. Spośród tych 19 osób w wyniku wewnętrznych decyzji wybierane są osoby premiera (do 1994 r. funkcja ta była nazywana Government Leader – przewodniczącego rządu) i marszałka zgromadzenia. Następnie spośród pozostałych 17 deputowanych tworzony jest siedmioosobowy gabinet. Członkowie gabinetu kierują ministerstwami:
- Departament of Education, Culture & Employment – Departament edukacji, kultury i zatrudnienia
- Departament of Finance – Departament finasów
- Departament of Health & Social Services – Departament zdrowia i spraw socjalnch
- Departament of Justice – Departament sprawiedliwości
- Departament of Ministry of Aboriginal Affairs – Departament do spraw Indian
- Departament of Municipal & Community Affairs – Departament do spraw samorządów
- Departament of Public Works & Services – Departament robot publicznych i usług wewnątrzrządowych
- Departament of Resources, Wildlife & Economic Development – Departament zasobów naturalnych, dziczyzny i rozwoju ekonomicznego.
- Departament of Transportation – Departament transportu
Pozostali deputowani tworzą opozycję.
Przedstawicielem głowy państwa, a zarazem rządu federalnego jest komisarz – Commisioner, który spełnia rolę podobną jak gubernator porucznik w prowincjach.
Taki system sprawowania władzy obowiązuje dopiero od 1980, wcześniej całą władzę administracyjną w prowincji sprawował komisarz.
[edytuj] Podział terytorialny
W Terytorium istnieje:
- 5 miast – w tym 1 typu city i 4 typu town.
- 1 wioska – village
- 13 osad – 10 typu hamlet i 3 Settlement
- 3 wydzielone gminy – charter communitie
- 10 wydzielonych zarządów – designated authorities
Zobacz więcej: lista jednostek samorządowych Terytoriów Północno-Zachodnich.
Ludność tych jednostek administracyjnych rzadko przekracza 1000 osób, a większości wynosi pomiędzy 300 a 800 osób.
[edytuj] Geografia Terytoriów Północno Zachodnich
Oficjalna mapa Terytoriów Północno Zachodnich: Mapa NWT
Fizyczna mapa Terytoriów Północno Zachodnich: Mapa NWT
[edytuj] Ukształtowanie powierzchni
Niemal całą współczesną powierzchnię terytorium zajmuje rozległa tundrowa nizina. Jedynie wzdłuż granicy z Yukonem rozciąga się pasmo górskie Góry Mackenziego z najwyższym szczytem – Górą James MacBriena wznoszącą się na wysokość 2762 m n.p.m. Drugi co do wysokości szczyt to Góra Fduni – 2352 m n.p.m.
[edytuj] Wody śródlądowe
Z ponad dwunastoprocentowym udziałem wód śródlądowych w ogólnej powierzchni, terytorium cechuje się silnym nasyceniem wody słodkiej. Gros tej powierzchni tworzą olbrzymie jeziora Wielkie Jezioro Niedźwiedzie i Wielkie Jezioro Niewolnicze. Obok nich znajdują się w prowincji tysiące średnich i małych jezior oraz wiele rzek. Największą rzeką terytorium, a zarazem i największą rzeką kanadyjskiej północy jest rzeka Mackenzie, której ujście znajduje się na Yukonie.
[edytuj] Klimat
W Terytoriach panuje klimat subarktyczny. Średnia temperatura utrzymuje się powyżej +10°C jedynie przez cztery miesiące roku. Średnia temperatura w lipcu, najcieplejszym miesiącu roku, wynosi +14°C. W pogodne dni lipca temperatura w słońcu może osiągnąć nawet +30°C. Poza kołem polarnym na przemian panuje dzień arktyczny i noc arktyczna. Długie zimy rozpoczynające się już w październiku i trwające do maja są bardzo zimne. Temperatury utrzymują się w zakresie od -20°C do -30°C. Zważywszy jednak na silne północne wiatry temperatury odczuwane są dużo niższe. Niewielkie opady powodują, że średnia pokrywa śnieżna wynosi zaledwie 50 do 70 cm, znacznie mniej niż w wielu rejonach Kanady położonych znacznie dalej na południe.
[edytuj] Zasoby naturalne
W Terytorium znajdują się znaczne zasoby ropy naftowej i gazu ziemnego. Ważnym bogactwem terytorium są złoża diamentów, złota, platyny i srebra.
[edytuj] Gospodarka
Gospodarka Terytoriów oparta jest na górnictwie i przetwórstwie minerałów. Ważną jego gałęzią jest wydobycie diamentów. Terytoria są piątym w świecie producentem surowca kontrolując 6% rynku. Duża część produkcji obrabiana jest na miejscu. Także wydobycie metali szlachetnych oraz paliw ma duże znaczenie dla gospodarki terytoriów.
Turystyka, wędkarstwo i łowiectwo oraz rękodzielnictwo są tradycyjnymi gałęziami gospodarki terytoriów, dającymi zatrudnienie rodzimym mieszkańcom terytoriów.
Udział poszczególnych gałęzi gospodarki w dochodzie terytorium:
- 50% – wydobycie i obróbka diamentów
- 26% – ropa naftowa
- 16% – złoto
- 5% – turystyka
- 1% – gaz ziemny
- 1% – rybołówstwo i łowiectwo
- 1% – rękodzieło artystyczne
[edytuj] Historia
-
Zobacz więcej w osobnym artykule: Historia Terytoriów Północno-Zachodnich Kanady.
Terytoria Północno-Zachodnie i Ziemia Ruperta były krainami geograficzno-historycznymi w północnej części Ameryki. Ziemia Ruperta kontrolowana była przez brytyjską Kompanię Zatoki Hudsona, a Terytoria Północno-Zachodnie przez kanadyjską (z siedzibą w Montrealu) Kompanię Północno-Zachodnią. Od czasu połączenia obu kompanii w 1821 oba regiony zaczęto określać wspólną nazwą Terytoriów Północno-Zachodnich.
W 1870 zgodnie z umową pomiędzy rządem Kanady a Kompanią Zatoki Hudsona, całe terytorium zostało przekazane temu krajowi i włączone do niego jako Terytoria Północno-Zachodnie. W tym samym roku wykrojono z nich prowincję Manitoba. W 1905 powstały kolejne dwie: Alberta i Saskatchewan. Z pozostałej części Terytoriów, na północ od 60°N z czasem wydzielono kolejne dwa terytoria Yukon i Nunavut.
