Teleskop kosmiczny Comptona
Z Wikipedii
 |
|
| Teleskop Comptona na orbicie - wizja artysty (źródło: NASA) | |
| Agencja | NASA |
| Zakres fal elektromagnetycznych |
gamma |
| Wysokość orbity | 450 km |
| Okres obiegu | 90 min |
| Wystrzelony | 5 kwietnia 1991 |
| Spłonął w atmosferze |
4 czerwca 2000 |
| Masa | 17 t |
| Strona | http://cossc.gsfc.nasa.gov/ |
Teleskop kosmiczny Comptona (ang. Compton Gamma Ray Observatory, CGRO) został wyniesiony 5 kwietnia 1991 roku na orbitę na pokładzie promu Atlantis w misji STS-37. Teleskop prowadził obserwacje w zakresie promieniowania gamma. Nosił imię Arthura Comptona, amerykańskiego fizyka, który odkrył nazwany jego imieniem efekt, polegający na rozpraszaniu promieniowania gamma na elektronach wewnątrz atomu.
Przez 9 lat teleskop kosmiczny Comptona obserwował źródła promieniowania gamma w odległej przestrzeni. Kiedy awarii uległ jeden z jego żyroskopów NASA podjęła decyzję o jego zniszczeniu. 4 czerwca 2000 roku uruchomiono silniki hamujące powodując spadanie satelity, który w końcu częsciowo spłonął w atmosferze a jego resztki spadły do Pacyfiku.
Teleskop Comptona był wyposażony w zestaw czterech instrumentów pokrywających 6 zakresów promieniowania gamma o energii fotonów od 20keV do 30GeV. Detektory na pokładzie satelity:
- BATSE (ang. Burst and Transient Source Experiment) przeszukujący niebo w poszukiwaniu krótkich rozbłysków gamma o energii od 20 do 600 keV oraz wyszukujący długotrwałych źródeł, zawierał 8 detektorów, zarządzany przez Centrum Kosmiczne Marshalla (ang. Marshall Space Flight Center)
- OSSE (ang. Oriented Scintillation Spectrometer Experiment) składający się z czterech niezależnie kierowanych, kierunkowych detektorów promieniowania gamma w zakresie 0,05 do 10 MeV, zarządzany przez Laboratorium Badawcze Marynarki (ang. Naval Research Laboratory).
- COMPTEL (ang. Imaging Compton Telescope) pozwalał na wykrywania fotonów w paśmie od 1 do 30 MeV oraz określanie ich kierunku w 5% zakresie przy wysokich energiach, zarządzany przez Instytut Maxa Plancka (ang. Max Planck Institute) oraz Uniwersytet New Hampshire (ang. University of New Hampshire)
- EGRET (ang. Energetic Gamma Ray Experiment Telescope) pracujący w zakresie od 20 MeV do 30 GeV, określał kierunek, z którego pochodziło promieniowanie z dokładnością do ułamka stopnia oraz zakres energii z precyzją 15%, zarządzany przez będące częścią NASA Centrum Lotów Kosmicznych Goddarda (ang. Goddard Space Flight Center) Instytut Maxa Plancka oraz Uniwersytet Stanford (ang. Stanford University).
Jednym z największych odkryć dokonanych z użyciem teleskopy Comptona było wykrycie w roku 1994 rozbłysków promieniowania gamma na powierzchni naszej planety. Dalsze badania wykazały, że ich źródłem są wyładowania atmosferyczne.
Linki zewnętrzne (ang.):
