Samodzielny Batalion Kobiecy im. Emilii Plater
Z Wikipedii
1 Samodzielny Batalion Kobiecy im. Emilii Plater (platerówki) to kobiecy batalion 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Chrzest bojowy przeszedł pod Lenino.
Pierwszy Samodzielny Batalion Kobiecy im. Emilii Plater powstał w Sielcach na terenie ZSRR 3 czerwca 1943 r. w składzie 1 Dywizji Piechoty im. T. Kościuszki. 31 września 1943 r. batalion tworzyło 740 szeregowych, podoficerów i oficerów a 7 kwietnia 1945 r. – 5 33 osoby.
Po okresie organizacyjnym, od września 1943, w skład batalionu wchodziły: szkoła podoficerska, kompanie: 1 i 2 fizylierek, 1 i 2 strzeleckie oraz rusznic ppanc. i ckm.; plutony: moździerzy, zwiadu, łączności, sanitarny, saperów i gospodarczy.
1 września 1943 r. z batalionu została wyłączona 1 kompania fizylierek, która wyruszyła wraz z 1 DP na front; w czasie bitwy pod Lenino pełniła służbę wartowniczą przy sztabie dywizji; jedną drużynę przydzielono do plutonu sanitarnego 2 pp dla wynoszenia rannych z pola walki, udzielania pierwszej pomocy oraz eskortowania jeńców. 2 kompania strzelców 5 grudnia oddelegowana została do 2 DP.
9 stycznia 1944 r., w związku z przegrupowaniem jednostek polskich, batalion przerzucono do wsi Kuczinka na Smoleńszczyźnie, w marcu do m. Żeleźniak pod Trojanowem (obwód żytomierski), w maju do Kiwerc; w lipcu wkroczył na ziemie polskie. Od 17 lipca pełnił służbę wartowniczą w jednostkach tyłowych armii, od 12 października służbę garnizonową na Pradze, a po wyzwoleniu stolicy objął posterunki w lewobrzeżnej Warszawie.
14 września 1944 r. została wyzwolona prawobrzeżna Warszawa. Nasiliło się bezprawie i kradzież, w związku z czym przy komisariatach milicji obywatelskiej dowództwo garnizonu utworzyło komendy wojskowe – celem utrzymania porządku publicznego, zabezpieczenia mienia publicznego i zapewnienia bezpieczeństwa. Do tej trudnej wartowniczej służby został wyznaczony 1 Samodzielny Batalion Kobiecy im. Emilii Plater. Fizylierki tego batalionu 17 stycznia 1945 r. – tuż po wyzwoleniu – w godzinach popołudniowych zaciągnęły wartę przed Grobem Nieznanego Żołnierza w Warszawie.
21 marca 1945 r. batalion podporządkowano bezpośrednio Sztabowi Generalnemu WP i podzielono na komisariaty wojskowe rozmieszczone w poszczególnych dzielnicach Warszawy.
Batalion został rozformowany na mocy rozkazu Naczelnego Dowódcy WP z 25 maja 1945 r. Część fizylierek osiedliła się w zachodniej Polsce tworząc osiedle Platerowo (od 1947 r. - Zalipie Dolne).
[edytuj] Dowódcy
- por. Z. Sobolewski – do 30 sierpnia 1943 r.;
- por. A. Mac – do 27 grudnia 1943 r.;
- kpt. B. Drożdż – do 7 lipca 1944 r.;
- kpt. A. Mac do 8 listopada 1944 r.;
- ppłk J. Lasoń – do 25 maja 1945 r.
Zobacz także: Platerówka, Aniela Krzywoń.