Rodzina 8-bitowych Atari

Z Wikipedii

Rodzina 8-bitowych Atari. W roku 1978, po sukcesie konsoli Atari 2600, firma Atari Inc. postanowiła spróbować swych sił na rodzącym się dopiero rynku komputerów domowych. W lutym 1979 roku wypuszczono dwie wersje – tańszą i droższą – tej samej maszyny, zwane Coleen i Candy, a znane szerzej jako Atari 400 i Atari 800.

[edytuj] Dane techniczne

• mikroprocesor MOS 6502 taktowany 1,792 MHz (wersja NTSC) i 1,77 MHz (wersja PAL)
• pamięć ROM: 16kB (z czego wykorzystane było tylko 10)
• pamięć RAM: 16kB (model 400) i 48k (model 800)
• grafika: układy ANTIC i CTIA
  • 5 trybów tekstowych o rozdzielczości od 20x12 do 40x24 znaków w 2 lub 5 kolorach
  • 8 trybów graficznych o rozdzielczości od 40x24 do 320x192 pikseli w 2 lub 4 kolorach
  • paleta barw: 128 kolorów (16 kolorów po 8 odcieni)
  • do ośmiu "duszków", zwanych w terminologii Atari "graczami i pociskami"; w istocie dostępne są 4 duszki większe (gracze) oraz 4 duszki mniejsze (pociski), które można opcjonalnie połączyć w piątego "gracza"; każdy z graczy i pocisków ma niezależny kolor, a układy graficzne wykrywają i sprzętowo sygnalizują kolizje między nimi oraz pomiędzy każdym z obiektów a tłem (zwanym w terminologii Atari "polem gry")
• dźwięk: układ POKEY, cztery ośmiobitowe kanały syntezy generujące obwiednię w teorii prostokątną, w istocie zaś falę o dość skomplikowanym przebiegu; każdy z kanałów ma niezależny rejestr głośności, trójzakresowy generator zakłóceń losowych (szumu); istnieje też możliwość wyboru jednej z trzech częstotliwości bazowych dla wszystkich generatorów, to jest 15 kHz, 64 kHz oraz 1,77 MHz; ponadto pary generatorów (1+2 oraz 3+4) można niezależnie połączyć w jeden generator szesnastobitowy

Peryferia:

• układ PIA 6520: 4 porty joysticków, każdy po 4 linie programowalne niezależnie jako wejście albo wyjście
• układ POKEY: 56-klawiszowa klawiatura QWERTY
• układ POKEY: pamięci masowe i inne peryferia są obsługiwane przez złącze szeregowe, do ośmiu (w praktyce do czterech) stacji dysków (prędkość transmisji 19200 bitów na sekundę), jeden magnetofon kasetowy (600 bitów na sekundę), modem itd.

W roku 1981 pojawiła się ulepszona wersja układu CTIA zwana GTIA. Paleta barw zostaje rozszerzona do 256, a liczba trybów graficznych zwiększona o trzy nowe tryby o rozdzielczości 80x192 piksele w 16 odcieniach jednego koloru, 80x192 piksele w 16 barwach o jednym odcieniu, lub 80x192 piksele w 9 barwach dowolnie wybranych z palety 128 barw (układ CTIA/GTIA ma tylko 9 rejestrów kolorów, stąd ta dziwna liczba).

W roku 1983 Atari wprowadza na rynek ulepszoną wersję Atari 800 nazwaną Atari 800XL.

Dane techniczne:

• mikroprocesor MOS 6502 taktowany 1,792 MHz (wersja NTSC) i 1,77 MHz (wersja PAL)
• pamięć ROM: 24k (z czego 16k zajmuje system operacyjny, a 8k wbudowany interpreter języka BASIC)
• pamięć RAM: 64k (w rzeczywistości dostępne 62k)
• grafika: układy ANTIC i GTIA
  • 5 trybów tekstowych o rozdzielczości od 20x12 do 40x24 znaków w 2 lub 5 kolorach
  • 11 trybów graficznych o rozdzielczości od 40x24 do 320x192 pikseli w 2, 4 lub 16 kolorach
  • paleta barw: 256 kolorów (16 kolorów po 16 odcieni)

Pozostałe dane pokrywają się z Atari 800.

W Atari 800XL sprzęt nie uległ większym zmianom, rozwinięty natomiast został system operacyjny. Oprócz poprawienia błędów poprzedniej wersji wprowadzono nową klasę urządzeń zewnętrznych podłączanych do szyny równoległej. Opracowano standardowy sposób wywoływania tych urządzeń przez system operacyjny oraz wymagania, jakie powinny one spełniać, by być automatycznie rozpoznane i zainicjowane przez OS. Przy czym takie urządzenie miało dysponować własną pamięcią ROM z programem obsługi, który miał się w sposób standardowy rejestrować w systemie.

Koncepcja ta mocno przypomina wynalezione 12 lat później w świecie PC urządzenia "Plug&Play". Pozwoliło to na bezkonfliktowe podłączenie do ośmiobitowego Atari twardych dysków bez konieczności modyfikowania systemu operacyjnego oraz istniejącego oprogramowania.

W roku 1985 wprowadzono na rynek modele Atari 65XE oraz Atari 130XE. To pierwsze było to Atari 800XL w nowej, dostosowanej wzorniczo do serii ST, obudowie. Jedyną ważniejszą innowacją była wymiana interpretera Atari BASIC wersji B na pozbawioną błędów wersję C. Atari 130XE było to 65XE z rozszerzeniem pamięci do 128 kB; natomiast Atari 800XE to było 65XE z miejscem na dodatkowe układy pamięci. Ponieważ mikroprocesor 6502 może zaadresować jedynie 64k pamięci, dodatkowa pamięć w 130XE była dostępna w postaci wymiennych banków pamięci po 16k każdy, przełączanych w obszarze $4000-$7FFF.