Prokopiusz z Cezarei
Z Wikipedii
Prokopiusz z Cezarei, Prokop z Cezarei (ur. ? w Cezarei Nadmorskiej, zm. ok. 562 r.), ostatni wielki historyk starożytności, najsłynniejszy historyk bizantyjski.
Urodzony w Cezarei Nadmorskiej w Palestynie. Niektórzy badacze za datę jego urodzin przyjmują rok 507. W Cezarei studiował prawo i przez jakiś czas uprawiał zawód prawnika. W 527 przeniósł się do Konstantynopola i został doradcą w sztabie Belizariusza, który przebywał w tym czasie we wschodnich rubieżach imperium, w twierdzy Daras. W 532 Belizariusz, a wraz z nim Prokopiusz, wraca do stolicy imperium, gdzie jest świadkiem powstania Nika. W 533 Prokopiusz towarzyszy swojemu wodzowi w afrykańskiej wyprawie przeciwko Wandalom, a w latach 535-540 w Italii w wojnie z Gotami. Potem, prawdopodobnie, rozpoczął urzędniczą karierę na dworze cesarza Justyniana.
Jego opus magnum to Historia wojen w którym w 8 księgach opisał wojny Justyniana z Persami, Wandalami i Gotami. Nad dziełem, które wydał w 550 r., pracował wiele lat. W pierwszych dwóch księgach opisuje walki na wschodzie z perskimi Sasanidami od 408 roku, po czasy mu współczesne. Następne dwie księgi Prokopiusz poświęcił walkom Justyniana przeciwko Wandalom i Maurom w Afryce, które przedstawia w szerszym kontekście historycznym. Pozostałe księgi Historii poświęcone są wojnom z Gotami o Italię. Wśród licznych dygresji historyczno-geograficzno-etnograficznych Prokopiusz podaje tu wiele informacji o plemionach słowiańskich.
Prokopiusz jest również autorem dwóch miejszych utworów. O budowlach (553-555) to sześć krótkich ksiąg o sakralnych, świeckich i wojskowych budowlach Justyniana w Konstantynopolu i na granicy perskiej oraz o budowlach Armenii, wybrzeża Morza Czarnego, Europy, Azji Mniejszej, Palestyny, Egiptu i prowincji afrykańskich.
Wzmianka o kolejnym jego utworze, Historii sekretnej, pojawiła się dopiero po czterystu latach po śmierci Prokopiusza w dziele Suidasa, który znalazł rękopis w bibliotece klasztornej. Historie opisują zbrodnie, afery i intrygi dziejące się na dworze Justyniana i Teodory.
Zobacz też
