Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions Dyskusja:Proces starzenia się - Wikipedia, wolna encyklopedia

Dyskusja:Proces starzenia się

Z Wikipedii

Spis treści

[edytuj] Poprzednie uwagi

Źródła cytatów:

Budda - http://mahajana.net/mb3s/publikacje/dhammapada/starosc.html

Biblia - http://www.biblia.com.pl/rodzaju/tekst.htm

Superborsuk 02:24, 20 sty 2004 (CET)


Ponad wszelką wątpliwość badania naukowe udowodniły, że do starzenia współczesnego człowieka przyczyniają się:

  • palenie tytoniu (papierosy),
  • picie alkoholu (piwa też),
  • zła dieta (schabowy z ziemniakami i zasmażką),
  • stres o podłożu psychologicznym i społecznym (np strach przed utratą pracy),
  • zanieczyszczenie środowiska (w Rosji jest kilka miejscowości, gdzie ludzie żyją kilka dekad krócej niż w reszcie tego kraju),
  • oraz wiele innych czynników.

W efekcie w niektórych grupach ludzi żyjących w cywilizacji przemysłowej obserwuje się spadek długości życia mimo wzrostu ilości zużywanych dóbr. Niezrównoważony postęp, może skrócić długość życia człowieka.


Ten fragment miesza dwa pojęcia - prędkość starzenia się i spodziewana długość życia. Są rzadkie choroby (o podłożu genetycznym), które rzeczywiście przyspieszają znacznie proces starzenia, ale większość z wymienionych nie ma raczej wpływu na "starzenie się" organizmu.

Jest też dużo powodów dla których organizm może umrzeć w całkiem młodym wieku (niektóre z nich są na powyższej liście). Ale to nie znaczy że organizm się w jakiś sposób przed śmiercią zestarzał. I ludzie w "cywilizacji przemysłowej" generalnie żyją dłużej, nie krócej.

A co do piwa i schabowego z ziemniaczkami, to linki na jakieś badania, albo nie frustruj niepotrzebnie czytelników ;-) Taw 00:36, 22 sty 2004 (CET)


Oczywiście możemy dyskutować, czy choroby cywilizacyjne są częścią procesu starzenia się. Jednak większość opracowań sugeruje, że człowiek może przyspieszać proces starzenia lub go opóźniać, o czym pisałem w całym artykule. Masz rację, że w naszym społeczeństwie długość życia rośnie. Jednak pojawiają się zjawiska nadumieralności pewnych grup ludzi na różne choroby. Długość życia nie oznacza zawsze długości bycia młodym i zdrowym. Przykładem może być cukrzyca typu II, której przyczyny leżą właśnie w złej diecie oraz genetyce. Następuje wyraźny wzrost liczby zachorowań na tą chorobę, ale ci ludzie nie umierają, bo dostają insulinę. Medycyna może utrzymać ich przy życiu, ale nie potrafi ich odmłodzić.

Znalezienie linków do badań na temat piwa i ziemniaczków zajmie mi trochę czasu. Podałem te przykłady jako bardziej obrazowe dla polskiego czytelnika. Oczywiście badania dotyczą zwykle ogólnie ilości spożywanego alkoholu oraz węglowodanów tłuszczy i białek. Naukowcy raczej nie skupiają się nad poszczególnymi potrawami.

Superborsuk 09:22, 22 sty 2004 (CET)

[edytuj] Zmiany Tawa


Co zmieniłem:

  • Nie wszystkie organizmy mają w ogóle sensownie określony wiek.
  • Zwierzęta w naturze rzadko giną ze starości.
  • "Z punktu widzenia procesu ewolucji nie ma znaczenia, co stanie się z organizmem po wydaniu przez niego potomstwa.". To jest zdecydowanie nieprawda – osobnik taki może wydać o wiele więcej potomstwa. W gatunkach mających mało potomstwa jeden więcej dużo zmienia, w gatunkach mających dużo (typu owady) większość z nich i tak ginie młodo, więc jeden dorosły i tak dużo zmienia.
  • Fragment "Ponad wszelką wątpliwość ..." jest w większości zupełnie bezsensowny.
  • Fragment "Kultura i religia" zawiera osobiste przemyślenia autora ("masową histerią", "każde społeczeństwo powinno odnosić się z szacunkiem do ludzi starych", "za wszystkie pieniądze tego świata")

Reszta to mniej więcej tłumaczenie z angielskiej Wikipedii i jest w porządku. Taw 23:04, 7 sie 2004 (CEST)

[edytuj] Za długa odpowiedź

  • Co zmieniłem:Taw 23:04, 7 sie 2004 (CEST)
    • Jak miło po małych wakacjach powrócić do Wiki i znaleźć taki fajny artykuł w proszku. Po tej zupełnie niepotrzebnej dygresji wróćmy do tematu. Superborsuk 03:10, 10 sie 2004 (CEST)

  • Nie wszystkie organizmy mają w ogóle sensownie określony wiekTaw 23:04, 7 sie 2004 (CEST).
    • Jest oczywiste, że wiek organizmu jest całkowicie umowny. Ile lat ma 40-letny człowiek z 20-letnim przeszczepionym sercem? Jednak nawet organizm jednokomórkowy ma swój wiek liczony cykliczną pracą jego genomu. Po pewnym czasie zawsze, albo umrze albo się podzieli. Jednak czy organizmy jednokomórkowe można uznać za nieśmiertelne? Sądzę, że mówienie o ich śmiertelności jest bez sensu. Co w końcu znaczy śmierć bakterii? Czy uznasz za śmierć fakt, że komórka twojego naskórka umrze kiedy się podrapiesz na plecach? Jedyne na co mogę się zgodzić, to zamiana gatunków, na gatunku rozmnażającego się płciowo. Wtedy początkowa definicja nabierze jednoznaczności.Superborsuk 03:10, 10 sie 2004 (CEST)
  • Zwierzęta w naturze rzadko giną ze starości.Taw 23:04, 7 sie 2004 (CEST).
    • To jest po prostu fałsz. Roślinożercy giną, bo starli sobie zęby albo nie zdążyli uciec przed lwem. Drapieżniki umierają, bo są ślepe lub głuche i nie mogą już dogonić nawet najstarszych ofiar. To oczywiste, że nie zdychają na zawał w szpitalu tylko padają z głodu w lesie. Tylko my ludzie dręczymy naszych dziadków podtrzymując ich cierpienie kroplówką z pokarmem dopóki nie wyzionął ducha.Superborsuk 03:10, 10 sie 2004 (CEST)
  • "Z punktu widzenia procesu ewolucji nie ma znaczenia, co stanie się z organizmem po wydaniu przez niego potomstwa.". To jest zdecydowanie nieprawda – osobnik taki może wydać o wiele więcej potomstwa. W gatunkach mających mało potomstwa jeden więcej dużo zmienia, w gatunkach mających dużo (typu owady) większość z nich i tak ginie młodo, więc jeden dorosły i tak dużo zmienia.Taw 23:04, 7 sie 2004 (CEST).
    • Tak się składa, że podczas wakacji przeczytałem sobie do poduszki Samolubny gen R. Dawkinsa ISBN 83-7255-112-X (ang. The Selphish Gene Second Edition). Począwszy od strony 68 autor wykłada ewolucyjną teorię starzenia. Prawdę mówiąc, to pisząc tekst do Wiki, nie znałem jeszcze tego opracowania, ale wiedza zaczerpnięta z innych źródeł pozwoliła mi stworzyć tekst bardzo zbliżony. Geny dbają tylko o swoje przetrwanie. Śmierć osobnika, który zapewnił rozpowszechnienie genu w wystarczająco dużej ilości kopi, nie ma już znaczenia. Co więcej aktywowanie genów zwykle wiąże się z pewnym zegarem biologicznym. Jego tykanie pozwala np. na synchronizacje cykli życiowych organizmów ze środowiskiem. Jednak geny, które włączają się po wydaniu sporej ilości potomstwa, już nie podlegają już tak mocnej presji ewolucyjnej. Mogą przetrwać mimo, iż przyczyniają się do śmierci osobnika tym bardziej, że często w młodości mu pomagały. Moim zdaniem tekst usunięty z artykułu Proces starzenia się jest wystarczająco trafny i możliwie krótki. Bardziej precyzyjne rozwinięcie tej teorii wymagało by, oddzielnego artykułu Proces starzenia się w ujęciu ewolucyjnym.Superborsuk 03:10, 10 sie 2004 (CEST)
  • Fragment "Ponad wszelką wątpliwość ..." jest w większości zupełnie bezsensowny.
    • Nie chcę cie zasmucać szanowny kolego Tawie, ale te wszystkie tłuste rzeczy, które zjadasz oraz piwo wypite z kumplami wieczorem PONAD WSZELKĄ WĄTPLIWOŚĆ skracają twoje życie. Jeżeli jeszcze na dodatek palisz, to statystycznie masz już 10 lat mniej życia niż ja. Lekarze mówią to od lat, a kolejne badania statystyczne to potwierdzają. Oczywiście pojawia się pytanie, czy w artykule o starości, należy pisać jakie czynniki związane z codziennym życiem czytelnika Wiki zmieniają statystyczną długość jego życia. Jeżeli nasz odbiorca dotrze do tego miejsca artykułu, powinien dostać taką odpowiedź zgodnie z hasłem Wiki uczy, Wiki bawi, Wiki straszy nagłym zgonem nad kotletem schabowym i ziemniaczkami z zasmażką ;) A na serio, to chyba ten czytelnik chce się dowiedzieć, co robić i czego nie robić, aby sie nie zestarzeć Superborsuk 03:10, 10 sie 2004 (CEST)
  • Fragment "Kultura i religia" zawiera osobiste przemyślenia autora ("masową histerią", "każde społeczeństwo powinno odnosić się z szacunkiem do ludzi starych", "za wszystkie pieniądze tego świata")
    • Muszę przyznać, że syntetyczność tego fragmentu tekstu utrudnia jego weryfikację. Na pewno znajdziesz przykłady kultur prymitywnych nie ceniących starszych oraz nowoczesnych społeczeństw szanujących nestorów. Jednak nie możesz zaprzeczyć, że kiedyś prawie każdy zdrowy człowiek pracował do śmierci, a dziś wielu Polaków mających 55 lat udaje się na wcześniejszą emeryturę, bo nikt nie chce ich zatrudnić. Ostatni twój zarzut dla mnie jest niezrozumiały? Czy uważasz, że warto wydać wszystkie pieniądze tego świata, żeby się odmłodzić o kilka lat? A może społeczeństwo nie powinno odnosić się z szacunkiem do ludzi starych? Jasne jest, że można lepiej sformułować tą wypowiedź. Napisać np., że autorytety moralne apelują o szacunek dla starości. Jednak sam sens powinien pozostać.Superborsuk 03:10, 10 sie 2004 (CEST)

Na koniec szanowny kolego Tawie kilka uwag. Przygotowywałem ten artykuł dość długo i od mojej pierwszej edycji wiele w nim zmieniono. Uwagi były zwykle dosyć konkretne.

Ty usunąłeś tak wiele różnorodnych informacji, że nie wiem tak na prawdę jaki właściwie zarzut stawiasz mojemu tekstowi. Oczywiście przyznaję się, że jestem jego autorem i nie spisałem go z żadnej książki. Nie znaczy to, że sobie wszystko wymyśliłem. Poszczególne podpunkty pochodzą z różnych publikacji, których źródeł pewnie nawet bym sobie nie przypomniał. Na prawdę trudno by mi teraz było na każdy fragment tekstu znaleźć książkę i stronę, gdzie ktoś coś o tym napisał.

Apeluję do Ciebie, żebyś odszukał materiały, które zadają kłam konkretnym stwierdzeniom, a nie kasował całe akapity. Weź też pod uwagę, że na Wiki nie możesz opisać wszystkich możliwych szczegółów. Jeżeli uważasz, że jakiś fragment jest zbyt ogólny to proszę Cię stwórz nowy artykuł, który rozwija ten temat i zlinkuj go do Procesu starzenia się, zamiast kasować zbyt nieprecyzyjne stwierdzenia. Superborsuk 03:10, 10 sie 2004 (CEST)


Zdanie po zdaniu to co właśnie przywróciłeś:

Ciało osobnika każdego gatunku rozmnażającego się płciowo wraz z wiekiem traci zdolność do zmian w odpowiedzi na negatywne czynniki z otoczenia.

To nie jest związane z rozmnażaniem płciowym, tylko z wielokomókowością (w której można określić konkretny początek życia). Zwierzęta i rośliny rozmnażające się bezpłciowo tak samo podlegają starzeniu się jak te rozmnażające się płciowo.

Określenie "rozmnażający się płciowo" w biologii jest stosowane nie tylko do rozmnażania opartego na mejozie, ale również do bakteryjnej koniugacji. Bakterie mające możliwość płciowego rozmnażania się jednak nie podlegają starzeniu.

Organy wewnętrzne coraz trudniej radzą sobie z utrzymaniem równowagi w organizmie. Ciało zaczyna zapadać na różne choroby.

To jest skutek, nie przyczyna starzenia się. Dla przykładu szczury żyją 2 lata w dobrych warunkach, koty 20. Kiedy organy kota jeszcze się dobrze nie rozwinęły, organy szczura już ledwo funkcjonują. Gdyby starzenie się było spowodowane postępującą niewydolnością organów, to albo kot byłby chory przez prawie całe życie, albo szczur umierałby zdrowy.

Nieuniknionym końcem procesu starzenia jest śmierć każdej istoty żywej.

Śmierć nastąpiłaby bez starzenia się. Załóżmy że starzenia nie ma, i każdy organizm niezależnie od wieku ma szansę p że przeżyje do jutra. W takim razie ma szansę p365, że przeżyje rok itd., szansa ta dąży do zera, tak że przewidywana ilość osobników w wieku większym niż ileś jest o wiele niższa od 1. A zatem bez jakiegokolwiek starzenia się, i tak wszystkie organizmy umrą !

W ujęciu ewolucyjnym wydaje się korzystne, aby starsze osobniki ustępowały po pewnym czasie miejsca młodym, które posiadają lepsze geny. Długie życie doprowadziło by do akumulacji błędnych genów w kolejnym pokoleniu.

Ponownie mylisz przyczyny ze skutkami. Szczur żyje 2 lata, kot 20. Więc skoro koty nie rodzą samych zmutowanych kociąt to po co szczury starzeją się tak szybko ?

Jednym z mechanizmów genetycznego starzenia mogą być geny starości. Mają one zdolność to pogarszania sprawności organizmu, kiedy przekroczy pewien wiek. Z punktu widzenia procesu ewolucji nie ma znaczenia, co stanie się z organizmem po wydaniu przez niego potomstwa. Geny zapewniły już sobie przeżycie, więc mogą porzucić swojego gospodarza na pastwę wrogiego środowiska. Ewolucja nie tworzy istot szczęśliwych tylko najlepiej przystosowane.

Już mówiłem co może się stać – organizm może wydać więcej potomstwa. Ewolucja nie wymaga explicite starzenia się – organizmy nie starzejące się również wykazywałyby ewolucję, jak np. robią to bakterie.

Ponad wszelką wątpliwość

Zwroty typu "ponad wszelką wątpliwość", "niewątpliwie" itd. są stuprocentowym wskaźnikiem że dzieje się coś co łamie zasadę neutralnego punktu widzenia.

badania naukowe udowodniły, że do starzenia współczesnego człowieka przyczyniają się:
(lista)

Albo cytujesz te badania, albo nie twierdź, że badania naukowe coś udowodniły.

W efekcie w niektórych grupach ludzi żyjących w cywilizacji przemysłowej obserwuje się spadek długości życia mimo wzrostu ilości zużywanych dóbr. Niezrównoważony postęp, może skrócić długość życia człowieka.

Długość życia w społeczeństwach zachodnich rośnie, nie maleje. Długość może zmaleć w wypadku wojen, epidemii, załamań gospodarczych itd. (Afryka, były ZSRR). Jeśli masz rewolucyjne dane, że gdzieś na Zachodzie długość życia spada, cytuj.

Oczywiście średnia długość życia wzrasta w krajach rozwiniętych, jednak nie oznacza to, że spora grupa ludzi nie starzeje się szybciej.

Średnia długość życia w krajach rozwiniętych wzrasta. A która spora grupa ludzi starzeje się szybciej ?

Szereg prac naukowych nad starością wykazało, że istnieją też czynniki opóźniające nadejście jej objawów
  • niskokaloryczna, ale urozmaicona dieta,

Jeśli chodzi ci o badania nad myszami, w których podawano im niskokaloryczną dietę, i żyły dłużej, to jedynie część prawdy. Dieta była bardzo niskokaloryczna, i myszki chociaż żyły dłużej to były cały czas chore i niezdolne do jakiegokolwiek wysiłku. Nie wiadomo też na ile przekłada się to na ludzi, bo takich badań nie było.

  • ćwiczenia fizyczne bez forsowania się,

Cytuj odpowiednie badania.

  • zażywanie niektórych leków lub naturalnych substancji leczniczych - n.p. zastępcza terapia hormonalna u części kobiet opóźnia osteoporozę.

To są skutki starzenia się, nie samo starzenie, chyba że masz jakieś bardzo ciekawe badania do cytowania. Jest mnóstwo leków i ziółek łagodzących różne skutki starzenia się, ale one generalnie nie wpływają na starzenie się jako takie.

Na przestrzeni wieków stosunek kultury do starzenia ulegał zmianom. Niektóre prymitywne cywilizacje doceniały ludzi starych, ponieważ posiadali dużą wiedzę zdobytą podczas całego życia. Ludzkość nie znała książek, więc skarbnicą informacji dla plemienia była jego rada starszych.

Zwroty "prymitywne cywilizacje", "plemienia" i "rada starszych" brzmią jak bajka Disneya. Co to znaczy "prymitywne" ? Łowiecko-zbierackie ? Koczownicze ? Nie znające pisma ? Przedpaństwowe ? Ta "rada starszych plemienia" w przypadku większości z wyżej wymienionych nie istniała.

Cywilizacja przemysłowa oparła swój byt na ciągłym postępie. W życiu społecznym pojawiła się nieustająca tendencja do zmian. Efekty te nasiliły się z nastaniem rewolucji informatycznej. Dzisiejszy świat zmienia się tak szybko, że wiedza ludzi starszych staje się bezużyteczna. Jednocześnie z wiekiem każdy traci zdolność uczenia.

Fragment wyjątkowo bez specjalnych błędów, ale zostawienie go po wyrzuceniu reszty byłoby bezcelowe.

W efekcie ludzie starsi zaczynają przegrywać z młodszymi i pojawia się stres wieku średniego. Człowiek czuje się jeszcze młody, ale społeczeństwo zaczyna go postrzegać jako kogoś gorszego. Powoduje to kłopoty w życiu zawodowym i rodzinnym.

W jakim wieku człowiek "czuje się jeszcze młody" ? Niektórzy przestają w wieku 25, innym się wydaje że są młodzi mają lat 50. I kiedy "społeczeństwo zaczyna go postrzegać jako kogoś gorszego" i czym się to objawia ? Bo w "wieku średnim" (koło 40-50) człowiek nawet jeśli trudno się przystosowuje, to potrafi jeszcze całkiem sprawnie wykonywać tą pracę do której jest przyzwyczajony, więc skąd problemy zawodowe ? I na czym polegają "problemy w życiu rodzinnym" ?

Od wieków poszukiwano eliksiru młodości, uważając, że istnieje substancja mogąca zahamować proces starzenia się.

To była chyba specyfika alchemii. Czy się mylę ?

Jednak współcześnie dążenie do ukrycia oznak starości stało się masową histerią. Ludzie wydają ogromne sumy, na kremy przeciw zmarszczkom, chirurgię plastyczną i różne inne bardzo niepewne techniki odmładzające. Szalone poszukiwanie remedium na starość jest jeszcze podsycane przez reklamę, która gloryfikuje młodość i podsuwa starzejącemu się społeczeństwu kolejny cudowny środek.

To tylko opinia autora. A środki upiększające i odmładzające to zupełnie inne rzeczy – nabywcami kosmetyków i operacji plastycznych są o wiele częściej młodzi niż starzy – oni się nie "odmładzają", tylko "upiększają".

Niezależnie od kontekstu kulturowego każde społeczeństwo musi odnosić się z szacunkiem do ludzi starych.

Opinia autora, nie podzielana zresztą przez większość społeczeństwa.

Wszyscy z nas kiedyś będą musieli przejść ten etap w życiu i nie da się od tego uciec za wszystkie pieniądze tego świata.

Niektórzy umrą młodo. Taw 04:06, 10 sie 2004 (CEST)



Uzasadnienie zmian według różnicy:

+
Przez starzenie się rozumiemy zmniejszenie zdolności do odpowiedzi na stres środowiskowy, które pojawia się w organizmach wraz z upływem czasu. Starzenie się powoduje utratę równowagi wewnętrznej organizmu, co zwiększa ryzyko wystąpienia chorób.

Definicja negatywne zmiany jest subiektywna. Jako bezwzględny miernik starości uznaje się niezdolność do reakcji na zmiany. Starsze osobniki nie radzą sobie z nagłymi skokami w ważnych parametrach środowiska. Przykład to fala upałów, które spowodowały we Francji falę zgonów osób starszych. Zmiana klimatu była najbardziej zabójcza dla osób dotkniętych starością.

-
Przyjmuje się, że proces starzenia się rozpoczyna się po zakończeniu okresu rozwojowego.

To jest nie jasne. Nie ma wyraźnej granicy okresu rozwojowego, a w progerii gwałtowne starzenie rozpoczyna się już w dzieciństwie.

-
Na proces "wewnętrznego", zaprogramowanego starzenia się nakładają się często procesy degeneracyjne wywołane szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi: np. "starzenie się" skóry w wyniku działania słonecznego promieniowania ultrafioletowego czy "starzenie się" płuc pod wpływem toksycznych związków chemicznych zanieczyszczeń powietrza lub dymu papierosowego.

Przeniosłem do rozdziału Wpływy środowiskowe kontra geny

-
Starzenie się nie dotyczy organizmów jednokomórkowych. Organizmy takie dzielą się symetrycznie, a zatem żadnego z nich nie można zakwalifikować jako rodzica ani jako dziecka, a zatem nie można określić wieku takiego organizmu. Ciało osobnika wraz z wiekiem słabnie. W naturze niewiele osobników umiera jednak ze starości – osłabione organizmy padają ofiarą drapieżców, infekcji bądź nie potrafią znaleźć sobie wystarczającej ilości pożywienia i padają z głodu. Nawet jednak w korzystnych warunkach organizm stopniowo zaczyna zapadać na różne choroby, i w ten czy inny sposób umiera.

Przeniosłem do rozdziału Starość i rozmnażanie

+==Starość i rozmnażanie==
+
Starzenie dotyczy organizmów, których geny zapewniają sobie przetrwanie poprzez wytwarzanie potomstwa w procesie zapłodnienia. Kiedy dość organizmów potomnych osiągnie już dojrzałość, to życie rodziców traci znaczenie w procesie replikacji genów.
+
Jeżeli przetrwanie poszczególnych genów możliwe jest przez oddzielenie się od macierzystego osobnika identycznej genetycznie części organizmu lub podział, to starzenie się nie ma miejsca. Nowe osobniki powstające po podziale są identyczne. Żadnego z nich nie można zakwalifikować jako rodzica ani jako dziecka. Nie da się określić wieku takiego organizmu.

Istnieje wiele organizmów wielokomórkowe, które się nie starzeją. Przykładem mogą być rośliny rozmnażające się przez rozłogi. Niestety nie znam przykładu organizmu jednokomórkowego, który się starzeje. Jednak jeżeli organizm ten wytwarzałby coś w rodzaju gamet, czy sporów to całkiem możliwe. Może grzyby zbudowane z komórczaków?

Jeżeli rzeczywiście wymiana genów pomiędzy dwoma komórkami bakterii bywa nazywana rozmnażaniem płciowym, to sformułowanie rozmnażanie płciowe jako wyróżnik starzejących się organizmów jest nietrafione. Chodzi raczej o fakt wytwarzania gamet lub czegoś podobnego oraz moment zapłodnienia. Dokładnie to chodzi o taką chwilę, od którego zaczyna się aktywowanie różnych genów jak podczas rozwoju zarodka. Oczywiście ogromna większość starzejących się organizmów to organizmy wielokomórkowe. Jednak twierdzenie, że wielokomórkowa budowa implikuje starość jest fałszywe dla zbyt wielu organizmów.

+
Niewielki procent ziemskich organizmów stanowi wyjątek przeczący sformułowaniom zawartym w dwóch powyższych akapitach.

To jest problem. Każda zasada, która podamy będzie miała wyjątki. Ewolucja to gra losowa, wiec jak w fizyce kwantowej możesz tylko podać prawdopodobieństwo, że jakaś teoria jest prawdziwa

+
Wiele organizmów żyjących w naturze podlega tak silnej presji otoczenia, że giną jeszcze przed pojawieniem się oznak starości.

Może włożyć to do innego rozdziału? Na początku hasła nie można wrzucać za dużo, bo to wprowadza bałagan.

+==Wpływy środowiskowe kontra geny==
+
Na proces określonego przez geny starzenia się wpływają często szkodliwe czynniki środowiskowe: np. "starzenie się" skóry w wyniku działania słonecznego promieniowania ultrafioletowego czy "starzenie się" płuc pod wpływem toksyn zawartych w zanieczyszczonym powietrzu lub dymie tytoniowym.

Starzenie określone przeze geny to bardziej jasne określenie niż wewnętrzne – geny kontra środowisko.

+==Teorie ewolucyjne==
+
Teorie ewolucyjne występują w dwóch postaciach. Ewolucjoniści postulujący teorię doboru grupowego traktują starzenie się jako altruistyczny czyn jednostki. Naukowcy opierający swoje hipotezy na teorii samolubnego genu wskazują na starzenie się jako nieuchronny skutek rozmnażania płciowego.

Z koro poprzednie uproszczone wyjaśnienie nie zostało uznana za jasne to je rozwija. Teorie starzenia ewolucyjnego są dwie, ale efekt jest ten sam. Pewne rodzaje organizmów w pewny momencie ewolucja porzuca na pastwę starości. Podkreślam, że to są tylko teorie, a daleko im do praw. Z reszta tu działa czynnik losowy. Teoria mówi tylko, że dobór naturalny coś preferuje albo nie. Nie wynika z tego, że tak musi być zawsze.

+===Altruistyczne samobójstwo===
+
Zgodnie z teorią doboru grupowego podstawową jednostką podlegającą doborowi naturalnego jest grupa osobników. Jeżeli organizmy nie przemieszczają się zanadto każdy z osobników może zakładać, że jego sąsiedzi należą do tej samej grupy wewnątrz gatunku. Jeżeli osobnik umrze ze starości pozostawi zasoby środowiska dla młodszych organizmów, których materiał genetyczny podległ mniejszej ilości mutacji. Jednocześnie młodzież ma większe szanse na udane wychowanie potomstwa. Wobec tego faktu stary osobnik altruistycznie poświęca się aktywując w sobie geny samobójczej śmieci ze starości. Oczywiście decyzja o samobójstwie nie jest podejmowana świadomie, lecz na poziomie komórkowym. Osobniki działające altruistycznie rozprzestrzeniają się w otoczeniu, bo młodsze osobniki z tą samą cechą mogą wydać więcej potomstwa. Altruistyczna śmierć ze starości staje się powszechna.

Powiem od razu, że je się z tą teorią nie zgadzam. Jednak część ewolucjonistów ją popiera. Inne pytanie czy można podawać na Wiki wątpliwe teorie.

+===Geny porzucają organizm===
+
Zgodnie z teorią samolubnego genu, podmiotem ewolucji są pojedyncze geny. Geny zawierają plany budowy organizmów, które rozmnażając się tworzą repliki tych genów. Gen zwiększający szanse na swoją replikację jest preferowany przez dobór naturalny. Staje się powszechny w środowisku.

Samolubny gen jest bardziej przekonujący. Teorie związane z tą ideą tłumaczą bardzo wiele zjawisk ewolucyjnych (np. dlaczego mężczyźni i kobiety są prawie idealnie pół na pół.

+
Jeżeli organizm rozmnaża się przez podział lub wegetatywnie, to geny dążą do jak najdłuższego przetrwania każdego jego fragmentu. Wynika to z faktu, że prawie każda komórka takiej istoty żywej może rozpowszechnić geny w środowisku. Organizm potomny jest kawałkiem organizmu rodzicielskiego. Niektóre fragmenty rodzica, które przeszły do potomka mogą być starsze lub młodsze. Pojęcie wieku dla takich organizmów nie ma większego sensu. W takiej sytuacji zjawisko starości nie występuje, bo dobór naturalny preferuje geny zwiększające przeżycie każdego kawałka swojego organizmu. Geny letalne, powodujące śmierć fragmentu organizmu, zostają wyeliminowane, bo doprowadzają zawsze do obniżenia szansy swojej replikacji

Teoria sprawdza się nieźle. Tłumaczy dlaczego niektóre wielokomórkowe organizmy się nie starzeją, a inne tak. W świecie jednokomórkowym to już jest gorzej. Tak jest takie bogactwo form, że chyba żadna teoria tego nie obejmie. Ale załóżmy, że 99% jednokomórkowców nie łamie tej zasady.

+
Kiedy organizm ma w cyklu rozwojowym fazę zapłodnienia, wtedy geny dążą tylko do wytworzenia jak największej ilości komórek rozrodczych. U niektórych organizmów dodatkowo dbają też o wychowanie potomstwa do odpowiedniego wieku. Geny organizmów przechodzących fazę zapłodnienia aktywują się w określonym czasie mierzonym od tego momentu, co pozwala na budowę bardzo złożonych organizmów.
+
Geny letalne aktywujące się w młodym wieku dobór naturalny szybko eliminuje. Dzieje się tak, bo nie pojawiła się jeszcze odpowiednia ilość potomstwa. Jednak wraz z każdym kolejnym wydanym potomkiem presja ewolucyjna na geny letalne spada. Te aktywujące się w wieku podeszłym, nie są już tak szybko usuwane przez dobór naturalny. Geny letalne aktywne na starość rozpowszechniają się w środowisku, bo ich posiadacz ma już dzieci, które noszą te geny w sobie. Co więcej niektóre geny korzystne w młodości na starość stają się letalne, co zwiększa ich szansę przetrwania.
+
Dla każdego organizmu przechodzącego fazę zapłodnienia pojawia się pewien wiek, kiedy szansa aktywacji genów letalnych gwałtownie rośnie i to staje się biologiczną granicą ich maksymalnego wieku. Nieśmiertelne geny zapewniły już sobie przetrwanie, więc mogą porzucić i tak śmiertelny organizm na pastwę środowiska.
+
Charakter procesu ewolucji powoduje, że z pewnym prawdopodobieństwem może się pojawić organizm zaprzeczający przedstawionej powyżej zasadzie ogólnej.

Ta część teorii jest na prawdę mocna. Komórki naszych ciał mają liczniki podziałów. Są one niezbędne do rozwoju zarodkowego, bo aktywują np. śmierć komórek w błonach pławnych. Potem na starość to właśnie dzięki apoptozie powstają zmarszczki. Zapłodnienie pojawiło się w pewnym momencie ewolucji. Jego pozytywnym skutkiem było połączenie wysiłków całego organizmu. Z koro tylko komórki rozrodcze służą rozmnażaniu, to pozostałe mogą umrzeć. Gen letalny dla komórek w błonach pławnych jest korzystny dla udanego rozmnażania człowieka. Przy rozmarzaniu przez podział każda komórka działa na własną rękę. Ewolucja nie tworzy w takiej sytuacji organizmów wielokomórkowych. Dopiero jak już wielokomórkowce postaną ewolucja w pewnej sytuacji może wrócić do rozmnażania wegetatywnego. W takiej sytuacji presja ewolucyjny usunie geny starości, które się zdążyły nagromadzić.


+==Cywilizacja==
+
+Badania aktów zgonów w USA wykazały, że istnieje szereg czynników powodujących przedwczesne starzenie się oraz doprowadzjących do śmierci amerykanów:
+*nałogowe używanie tytoniu (18,1% procent zgonów),
+*zła dieta oraz brak ćwiczeń (16,6%),
+*alkohol (3,5%).
+
+Szybki rozwój cywilizacji powoduje pojawienie się czynników wydłużających średnią długość życia całej populacji. Jednak osoby podatne na otyłość lub łatwo ulegające nałogom stają się ofiarami rozwoju. Ich średnia długość życia staje się od reszty społeczeństwa.

Źródło badań http://www.sciencedaily.com/releases/2004/03/040310080039.htm:

Oczywiście można dyskutować, czy to skutek, czy przyczyna. Ktoś może powiedzieć, że fakt przedwczesnej śmierci na skutek palenia nie znaczy, że palenie przyspiesza proces starzenia. W końcu 1,8% amerykanów umiera w wypadku i to też przyspiesza ich śmierć. Jednak trzeba zwrócić uwagę, że w wypadkach giną młodzi i starzy podczas, gdy od papierosów umierają prawie wyłącznie ludzie po 50-tce. Zawały, rak płuc, rozedma. Te wszystkie choroby rozwijają się powoli. Zupełnie jak w przypadku starzenia. Działanie tytoniu jest kancerogenne. Przyspiesza narastanie błędów w DNA. Jedna z teorii starzenia uznaje błędy za jego główną przyczynę. Tytoń daje te same efekty, co upływ czasu. Czy można sztucznie oddzielać starość wywołaną okropnym nałogiem od tej naturalnej?

Moglibyśmy obliczyć jak stary jest osobnik, badając jak wiele błędów ma jego DNA. Jeżeli pobierzemy próbkę DNA z płuc palacza to okarze się, że ilość uszkodzeń odpowiada osobie mającej kilkadziesiąt lat więcej niż to wynika z daty jego urodzenia. Ponad wszelką wątpliwość papierosy go postarzyły.

Superborsuk 02:33, 13 sie 2004 (CEST)

[edytuj] Nie podobają mi się osobiste uwagi zamiast merytorycznej treści

Ogólnie w wikipedi obowiązuje podobno zasada, że nie przedstawiamy osobistych przemyśleń a jedynie weryfikowalne fakty. To że wg Twojej logiki palenia postarza nie ma nic wspolnego z nauką. Wg tego co czytałem i do czego podaje zródła poniżej. Proces starzenia przepiega bez wgzlędu na nałogi. Z wiekiem odporność, wydolność itp ogranizamu systematycznie spada dlatego palenie zabija ludzi w starszym wieku. Ale nie można z tego wnioskować że palenia postarza. Na starzenie składa się wiele czynników, uszkodzenia komórek to tylko jeden z nich tak samo jak wygląd zewnętrzny to też jeden z nich. Tak samo nie można wnioskować że kosmetyka odmładza. Ok podaje linki:

http://www.benbest.com/lifeext/aging.html

http://en.wikipedia.org/wiki/Senescence i linki na dole polecam naprawde

W skórcie starzenia nie należy mylić z upływem czasu, dlatego w angielski zamiast ageing należy używac słowa Senescence niestety nie wiem jaki jest odpowiednik w j. polskim.

THIS WEB:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Static Wikipedia 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Static Wikipedia 2006:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu