Pan Tadeusz
Z Wikipedii
Pan Tadeusz, czyli ostatni zajazd na Litwie. Historia szlachecka z roku 1811 i 1812 we dwunastu księgach wierszem - poemat (gatunek literacki: epopeja narodowa) Adama Mickiewicza. Dzieło powstało w latach 1832-34 w Paryżu. Składa się z dwunastu ksiąg pisanych wierszem, 13-zgłoskowcem.
Czas akcji: pięć dni z roku 1811 i jeden dzień z roku 1812.
Spis treści |
[edytuj] Postacie
Bohaterem zbiorowym poematu jest szlachta. Główni bohaterowie to:
- Jacek Soplica (ksiądz Robak) - ojciec Tadeusza Soplicy,
- Tadeusz Soplica - tytułowy bohater epopei, dwudziestoletni chłopak, syn Jacka Soplicy,
- Zosia - córka Ewy Horeszkówny, zakochana w Tadeuszu Soplicy,
- sędzia Soplica - gospodarz Soplicowa, brat Jacka, gorący patriota,
- Telimena - opiekunka Zosi, mieszkanka Petersburga,
- Hrabia - krewny Horeszków, prawowity właściciel zamku, o który kłóci się z Soplicami
- Gerwazy - sługa Horeszków (służył jeszcze Stolnikowi),
- Protazy - sługa Sopliców,
- Jankiel - dzierżawca dwóch karczem, człowiek ogólnie lubiany i poważany wśród okolicznej szlachty, wielki patriota: bardziej Polak niż Żyd, wielki artysta, mistrz gry na cymbałach,
- Wojski Hreczecha, Rejent, Asesor - typowi staropolscy szlachcice, przyjaciele Sędziego,
- szlachta dobrzyńska - mieszkańcy zaścianka Dobrzyn.
[edytuj] Rozdziały
- Inwokacja
- Księga I - Gospodarstwo
- Księga II - Zamek
- Księga III - Umizgi
- Księga IV - Dyplomatyka i łowy
- Księga V - Kłótnia
- Księga VI - Zaścianek
- Księga VII - Rada
- Księga VIII - Zajazd
- Księga IX - Bitwa
- Księga X - Emigracja. Jacek
- Księga XI - Rok 1812
- Ksiega XII - Kochajmy się
- Objaśnienia poety
- Epilog
[edytuj] Adaptacje
Najbardziej znane adaptacje teatralne i telewizyjne:
- Pan Tadeusz - film z 1999 roku w reżyserii Andrzeja Wajdy
- 23 marca 1998 r. Polskie Radio zorganizowało Maraton z Panem Tadeuszem. W czasie czternastu godzin znani polscy aktorzy: Gustaw Holoubek, Krzysztof Kowalewski, Anna Seniuk, Krzysztof Gosztyła, Wiktor Zborowski, Joanna Trzepiecińska, Olgierd Łukaszewicz, Krzysztof Kolberger, Zbigniew Zapasiewicz, Jan Englert, Krzysztof Kołbasiuk, Andrzej Seweryn oraz Jerzy Trela (Epilog) przeczytali cały poemat. Maraton wyreżyserował Janusz Kukuła.
[edytuj] Zobacz też
Cytaty w Wikicytatach
Teksty źródłowe w Wikiźródłach
- Michał Elwiro Andriolli - twórca ilustracji do Pana Tadusza (1879-1882)
- XIII Księga Pana Tadeusza