Pamiętnik z powstania warszawskiego
Z Wikipedii
Pamiętnik z powstania warszawskiego - najsłynniejsza książka Mirona Białoszewskiego, który jest jednocześnie narratorem - bohaterem uczestniczącym w wydarzeniach podczas walkach powstańczych 1944 (od 1 sierpnia do 9 października), opisywanych dopiero po 23 latach (1967).
Pierwsze dni walk przeżył w zachodnim Śródmieściu i na Woli. Później przedostał się na Stare Miasto, a pod koniec powrócił do Śródmieścia. Jego relacja kreuje obraz powstańczej Warszawy obserwowanej przez zwykłego człowieka. Brak tu patosu, heroicznej walki i atmosfery wojennej przygody. Tak sam Białoszewski określa cel swojej książki: "Chciałem żeby wszyscy się dowiedzieli, że nie wszyscy strzelali, chciałem napisać o powszechności powstania." Świat przedstawiony jest światem piwnic, bram, podwórek, prowizorycznych kuchni i zbiorowych legowisk. W świecie tym odwróceniu ulegają wartości: dom staje się miejscem najbardziej niebezpiecznym, piwnica staje się mieszkaniem, kościołem, szpitalem. Najważniejsze stają się przedmioty: cegła służąca do zbudowania kuchni, skorupa garnka, łyżka. Zagrożenie śmiercią powoduje degradację formy współżycia zbiorowości, ale na ich miejsce pojawiają się nowe, zastępcze formy i rytuały. W nich przejawia się "nieheroiczny heroizm" zwykłych mieszkańców Warszawy. Bardzo wyraźny jest tu instynkt przetrwania. Pisarz posługuje się formami języka mówionego: słownictwo jest proste, niedbałe, w którym widoczne jest nadużywanie zaimków, powtórzeń, wtrąceń: że tak powiem, myślę. Nadaje książce charakter "antyliteracki" (stawia ją poza literaturą i jej kanonami) chcąc pisać tylko prawdę bez mitologizowania i metaforyzacji. W utworze uderza fakt śmierci ludzi, grzebanych gdziekolwiek.
Pełna treść: Mironczarnia - Pamiętnik z powstania warszawskiego
- Zobacz też: Powstanie warszawskie - 15 sierpnia.