Michaił Gorbaczow

Z Wikipedii

Michaił Siergiejewicz Gorbaczow ur. 2 marca 1931
Grafika:Mikhail Sergeyevich Gorbachev.jpeg
Przywódca ZSRR
Okres urzędowania	od 11 marca 1985 do 25 grudnia 1991
Partia polityczna	Komunistyczna Partia ZSRR
Poprzednik	Konstantin Czernienko
Następca	Borys Jelcyn (prezydent Rosji)

Michaił Siergiejewicz Gorbaczow (ros. Михаил Сергеевич Горбачёв, ur. 2 marca 1931) – polityk radziecki i rosyjski. Ostatni przywódca Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego (KPZR) i jedyny prezydent ZSRR.

Urodził się w Stawropolskim Kraju, w rodzinie chłopskiej; od 14 roku życia pracował w kołchozie. W 1955 ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie im. Łomonosowa w Moskwie. Od 1952 w KPZR; pracował jako funkcjonariusz młodzieżowy i partyjny, a także odbywał studia ekonomii rolnej. Od 1971 członek KC KPZR, od 1978 sekretarz KC ds. rolnictwa, a od 1980 – członek Biura Politycznego. Był sojusznikiem i protegowanym Jurija Andropowa.

Po śmierci Konstantina Czernienki 11 marca 1985 roku – sekretarz generalny KC KPZR. Zainicjował politykę pieriestrojki (przebudowy) i głasnosti (jawności), których podstawą były złagodzenie cenzury oraz ograniczona liberalizacja gospodarcza i polityczna. Największe sukcesy odnotowano w polityce zagranicznej, a Gorbaczow osiągnął na Zachodzie popularność większą niż w swoim kraju. Dzięki jego polityce możliwa stała się pokojowa rewolucja w państwach Europy Środkowej oraz zjednoczenie Niemiec. Gorbaczow wycofał także wojska z Afganistanu i poparł USA w operacji Pustynna Burza. Gospodarka radziecka była jednak zbyt zniszczona, a reformy w tym zakresie zbyt nieśmiałe i z każdym rokiem sytuacja w tej dziedzinie pogarszała się, co potęgowało niezadowolenie mieszkańców ZSRR.

W lutym 1990 wybrany na pierwszego (i zarazem jedynego) prezydenta ZSRR. Próbował na tym stanowisku przeciwdziałać dążeniom odśrodkowym i niepodległościowym. W wyniku puczu moskiewskiego odsunięty od władzy na rzecz wiceprezydenta Gienadija Janajewa. Mimo upadku puczu dawnej władzy nie odzyskał i po rozpadzie ZSRR 25 grudnia 1991 ustąpił ze stanowiska prezydenta. W tym dniu przekazał też prezydentowi Rosji Borysowi Jelcynowi urządzenie do sterowania wyrzutniami z głowicami jądrowymi.

Gorbaczow nie zrezygnował z życia publicznego – jest często zapraszany na wykłady przez rozmaite instytucje w krajach zachodnich, zwłaszcza uniwersytety amerykańskie. Od 1993 jest prezydentem Międzynarodowej Organizacji Ekologicznej "Zielony Krzyż". Brał też udział (bez sukcesu) w wyborach prezydenckich w 1996 roku (uzyskał poniżej 1% głosów).

Działalność Gorbaczowa jest przedmiotem sporów, dotyczących przede wszystkim tego, w jakim stopniu godził się, bądź sprzyjał upadkowi ZSRR i systemu socjalistycznego.

Otrzymał w 1990 pokojową Nagrodę Nobla. Człowiek Roku 1987 i 1989 według magazynu Time. Dla wielu pozostaje zdrajcą, który doprowadził imperium do upadku. Jednakże według wielu innych, uratował to, co się dało uratować z pozycji skazanego i tak na upadek niewydolnego systemu radzieckiego i dzięki temu obecna Rosja zawdzięcza pozycję, wedle niektórych, wciąż jednego z dwóch głównych mocarstw. Jeszcze inni akcentują jego rolę w miarę pokojowym zakończeniu zimnej wojny. Jest to więc postać kontrowersyjna: dla jednych zasłużony dla Rosji i świata mąż stanu, a innych tym przywódcą, który zniszczył ZSRR.

Poprzednik Konstantin Czernienko

Sekretarz Generalny KC KPZR (1985-1991)

Następca Władimir Iwaszko

Poprzednik Andriej Gromyko

Przewodniczący Prezydium Rady Najwyższej ZSRR 1988-1990

Następca Urząd zniesiono, patrz niżej

Poprzednik Rada Najwyższa

Prezydent ZSRR (1990-1991)

Następca Borys Jelcyn (Prezydent Rosji)

[edytuj] Notka do sukcesji

Mimo rozpadu ZSRR jego prawną i międzynarodową sukcesorką jest Federacja Rosyjska

Głowy Państwa ZSRR
	Lew Kamieniew • Jakow Swierdłow • Michaił Kalinin • Nikołaj Szwernik • Kliment Woroszyłow • Leonid Breżniew • Anastas Mikojan • Nikołaj Podgorny • Wasilij Kuzniecow • Jurij Andropow • Konstantin Czernienko • Andriej Gromyko • Michaił Gorbaczow